چرا نمی‌توانیم بوی بد دهان خود را بفهمیم؟

این که بیشتر مراجعان کلینیک دندان‌پزشکی نگران بوی بد دهان خود هستند از این واقعیت منشاء می‌گیرد که انسان قادر نیست بوی بد دهان خود را تشخیص بدهد، و در نتیجه از انتشار بوی زننده‌ی نفسش هنگام صحبت با دیگران نگران است. در مورد دلایل غیر قابل فهم بودن بوی بد دهان چهار تئوری وجود دارد.

اولین تئوری می‌گوید که چون انسان به بوی بد نفسش عادت می‌کند پس قادر به درک آن نخواهد بود. این پدیده در جای دیگری نیز اتفاق می‌افتد، هر خانه‌ای بوی خاصی دارد که برای ساکنان آن خانه عادی می‌شود و فقط وقتی از مسافرت چند روزه باز می‌گردیم قادر به درک این بو خواهیم بود.

ایده‌ی دوم این است که بوی دهان در هنگام صحبت کردن با نفس کشیدن متفاوت است، هنگام صحبت قسمت‌های انتهایی و پشت دهان به فعالیت در می‌آیند و آن جایی است که بوهای زننده از آن منشاء می‌گیرند.

اما سومین و جالب‌ترین تئوری به تکامل باز می‌گردد و ناتوانی ما از درک بوی بد دهانمان را به شکل‌گیری سیستم بویایی و بینی ارتباط می‌دهد. بر اساس این نظریه حس بویایی در تشخیص بوهایی که به بینی وارد می‌شود برای افزایش بقا به صورت انتخابی عمل می‌کند. در‌واقع ذهن آموخته که بوهایی که ناشی از میکروب‌های بدن خود فرد است را بی خطر تشخیص داده و احساس زننده‌ای از آن‌ها ایجاد نکند؛ اما در عوض نسبت به بوی بد دهان دیگران حساس بوده و با ایجاد احساس بد از آن‌ها دوری می‌کند.

و در نهایت آخرین تئوری اینگونه می‌گوید که شاید بویی که از طریق فرآیند بازدم به بینی وارد می‌شود برای ایجاد احساس زننده به مقدار کافی قوی نیست اما وقتی توسط فرآیند دم به بینی فرد دیگری وارد می‌شود، همین بو می‌تواند سیستم بویایی را تحریک کرده و احساس بدی را ایجاد کند.

اما با تمام این تفاسیر چگونه می‌توانیم بوی بد دهان خود را تشخیص دهیم؟ روش معمول برای اینکار کمی لیسیدن مچ دست و سپس بوییدن آن است، یا می‌توانید زبان خود در آینه بررسی کنید و ببینید لایه‌ای از مواد لزج بر روی آن تشکیل شده است یا خیر، و کیت‌هایی نیز برای تشخیص بوی بد دهان ساخته شده‌اند. اما برای پیشگیری از بوی زننده‌ی نفس عادات مناسب غذایی و پیشگیری از گرسنگی و سیر شدن مفرط مؤثر است؛ همچنین مسواک زدن زبان و استفاده از دهانشویه باعث کاهش میکروب‌های دهان و دندان می‌شود. استفاده از خوشبو کننده‌ی دهان نیز می‌تواند به برگزاری بهتر قرارهای ملاقات منتهی شود.