پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : استان کرمان از نظر زمین شناسی یکی از مناطق غنی و البته اعجاب آور جهان است این استان را بهشت زمین شناسان می دانند وجود لایه های مختلف زمین شناسی از دوران کامبرین،سیلورین، دونین، تریاس، ژوراسیک پسین و کرتاسه پیشین با گستردگی فراوان در کرمان به خصوص در مناطق شمالی دیده می شود.
نکته جالب اینکه بیشترین آثار یافت شده از دوران ماقبل تاریخ در کرمان مربوط به دوران ژوراسیک، کرتاسه و کامبرین است که دوران اوج زندگی دایناسورها در جهان بوده است، شاید در نگاه اول وجود دایناسورها در این جهان بیشتر به دورانی محو شده بر روی زمین ارتباط داده شود اما در استان کرمان گورستانهای متعدد دایناسورها و جانوران ماقبل تاریخ وجود داشته و نشان از دوران اوج زندگی این جانداران در گذشته دور دارد.
نکته جالب اینکه در چارچوب همان نگاه غالب در خصوص محو این جانداران از روی زمین مسئولان استان کرمان تاکنون نتوانسته اند و یا نخواسته اند برای ساماندهی حدود ۲۵۰ هزار فسیل در کرمان کاری انجام دهند.
در میان سکوت مسئولان استان کرمان یکی از معدود جاپاهای عظیم الجثه دایناسورها که سالها قبل در ده علیرضا در نزدیکی شهر زرند کرمان کشف شده بود چندی قبل از کرمان به خراسان رضوی منتقل شداز همه جالب تر در میان سکوت مسئولان استان کرمان یکی از معدود جاپاهای عظیم الجثه دایناسورها که سالها قبل در ده علیرضا در نزدیکی شهر زرند کرمان کشف شده بود چندی قبل از کرمان به خراسان رضوی منتقل شد و هیچ کس نیز در این خصوص توضیح خاصی ارائه نداد.
با این وجود همچنان چندین جا پای دایناسور در کرمان وجود دارد که بیشتر در معرض تحقیقات علمی قرار گرفته اند و این بار دیگر به صورت عمومی جای آنها اعلام نشده است.
همچنان تخته سنگی متشکل از جای پای دایناسورهای کوچک که چندی قبل در روستای دشت خاک زرند کشف شد نیز هم اینک در سازمان زمین شناسی استان کرمان نگهداری می شود.
جالب تر اینکه در برخی مناطق از جمله روستای دشت خاک که از جمله گورستانهای غنی موجودات ماقبل تاریخ محسوب می شود بسیاری از روستاییان در هنگام کشاورزی فسیلهای متعددی از این جانوران را پیدا می کنند و به عنوان یادگاری و جسمی زیبا در خانه هایشان نگهداری می کنند، آنقدر این سنگواره ها در دشت خاک فراوانی دارد که تخته سنگی که جای پای چندین دایناسور بود به وسیله یکی از اهالی این روستا به عنوان سنگی تخت برای ساخت حوضی در میان یک خانه مسکونی استفاده شده بود.
در این میان در همان زمانی که کمترین توجه هم برای نگهداری این فسیلها و گورستان در کرمان نمی شود و یا تخریب می شوند محسن تجربه کار زندگیش را برای کشف و نگهداری این فسیلها گذاشته است.
تجربه کار، مسئول موزه دیرینه شناسی کرمان، هر ماه چندین هفته از زندگیش را در دشتها و مناطق دور افتاده می گذارند و سعی در کشف فسیلهای جدید دارد.
مشاهده جنین دایناسورها در تخمهای فسیل شده
وی تاکید می کند که گورستانهای فسیل خیز کرمان مملو از قطعات بدن حیوانات و موجودات ماقبل تاریخ است و به سادگی در صورت وجود دستگاههای پیشرفته می توان فسیلهای دایناسورها را از این مناطق خارج کرد. البته وی برای اثبات این گفته اش دلیل قانع کننده ای دارد وی در مجموعه فسیلهایش چندین جمجه بزرگ دایناسور، پنجه بسیار بزرگ، مهره گردن و استخوانهای فسیل شده دارد و البته زیبا ترین قطعات مجموعه فسیلهای تجربه کار تخمهای فسیل شده دایناسورها است که برخی از آنها را برش عرضی داده است و به سادگی می توان جنینهای موجود در این تخمها را در آنها از نزدیک مشاهده کرد.
وجود فسیلهای ماهی و تنه درختی از دوران کامبرین نیز از جمله داشته های بی نظیر این کلکسیون است که البته کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
مجموعه ای اعجاب آوری که پشتوانه علمی و البته تجربی، محسن تجربه کار هستند و برای ساعتی ذهن و فکر هر بیننده ای را چنان به اعماق تاریخ فرو می برد که همه هیاهوهای اطراف را به سادگی فراموش می کند اما تعجب بیننده این مجموعه زمانی بیشتر می شود که پای صحبتهای تجربه کار می نشیند.
صحبتهایی که نشان از بی توجهی مسئولان استان کرمان برای نگهداری از این فسیلهای و گورستانها دارد و اصرار عجیب تجربه کار برای نگهداری از این آثار در استان کرمان در حالیکه بسیاری دیگر از استانها برای نگهداری از این فسیلها برایش دعوت نامه فرستاده اند و حتی برای انتقال رد پای دایناسور به کیلومترها آن سو تر هزینه می کنند. نشان از تعصب این محقق به استانش دارد.
۲۵۰ هزار فسیل در معرض تخریب قرار دارد
تجربه کار نسبت به انتقال رد پای دایناسورها از کرمان ابراز تاسف می کند و می گوید: افرادی که در زمان انتقال این رد پای دایناسور که ثروتی برای کرمان محسوب می شود و حتی ثبت ملی بود سکوت کردند باید جوابگو باشند.
وی تصریح کرد: فسیلهای جمع آوری شده در کرمان بالغ بر ۲۵۰ هزار قطعه هستند که در وضعیتی بسیار نامناسب در دو اتاق در موزه هرندی کرمان نگهداری می شوند به همین دلیل امکان بازدید مناسب از آنها وجود ندارد با این حال برخی از فسیلهای کوچکتر را برای بازدید ویترین کرده ایم و در معرض دید قرار داده ایم.
پارک فسیل کرمان، وعده ای که محقق نشد
وی افزود: سالهاست وعده هایی از جمله ایجاد موزه فسیل شناسی کرمان و یا ایجاد پارک فسیل در کرمان داده می شود اما هیچ گاه این وعده به ثمر ننشسته است و اینکه چرا این گونه شده است سوالی است که من هم جوابی برای آن ندارم.
این محقق گفت: چندی هفته قبل جلسه ای با حضور برخی از مسئولان کرمان برگزار شد و قولها و حتی دستورهایی از سوی مسئولان ارشد کرمان برای ساماندهی فسیلها داده شد که هیچ کدام عملیاتی نشده است.
وی افزود: همین دو اتاق کوچکی نیز که در موزه هرندی در اختیار دارم نیز طبق اعلامی که شده احتمالا به دلیل انتقال بخشی از میراث فرهنگی به موزه هرندی از من گرفته خواهد شد که امیدوارم مسئولان از این کار جلوگیری کنند زیرا مجبورم در این صورت فسیلها را به انبار خانه ام منتقل کنم و همان سرنوشت سالهای قبل برای این فسیلها بار دیگر تکرار می شود.
تجربه کار از بد قولی ها و وعده های مکرر و بی ثمر مسئولان کرمان گله مند است و می گوید: بارها در خصوص انتقال این فسیلها به استانهای دیگر به من پیشنهاد شده است و اگر این انتقال انجام شود همان سرنوشتی که برای فسیل ردپای روستای ده علیرضا روی داد رخ می دهد و هیچ کس ناراحت نمی شود و همه فسیلهای کرمان را فراموش می کنند این درحالی است که من تمام دوران جوانی و زندگی ام را برای کشف و شناساندن این قابلیت منحصر به فرد در کرمان گذاشته ام و نمی خواهم از دست برود.
در استان کرمان چندین گورستان دایناسور وجود دارد و قطعات مختلف بدن آنها را می توان مشاهده کرد و حتی سرهم کرد و فسیل کامل را ساخت اما متاسفانه هر چه گفتیم کسی نشنید و یکی از این مناطق به کلی ویران شد.
این محقق افزود: در استان کرمان چندین گورستان دایناسور وجود دارد و قطعات مختلف بدن آنها را می توان مشاهده کرد و حتی سرهم کرد و فسیل کامل را ساخت اما متاسفانه هر چه گفتیم کسی نشنید و یکی از این مناطق به کلی ویران شد و دیگری نیز تا ۹۵ درصد زیر آب سد فرو رفت و نمی دانم تا کی باید بنشینیم و نظاره گر این وضعیت باشیم.
وی گفت: برای رفع این مشکل باید نگاهها عوض شود باید قابلیت زمان شناسی کرمان به گردشگران شناسانده شود و گردشگر را برای دیدن این داشته هایمان به کرمان بیارویم اما در عمل این مسئله روی نداده است بلکه در حال حذف این داشته هایمان هستیم.
وی گفت: موزه فسیل شناسی در برخی از استانهای کشور وجود دارد که هیچ زمینه ای برای داشتن فسیل ندارند اما کرمان مرکز وجود فسیلهای جانوران ماقبل تاریخ است و همه این داشته ها وجود دارد.
فسیلها باید ثبت ملی شوند
تجربه کار افزود: قرار است به زودی کارشناسان از این فسیلها بازدید و برخی از آنها را ثبت ملی کنند که زمینه حفاظت و نگهداری از این آثار را فراهم می کند اما در کرمان ما همچنان با نبود موزه ای مجزا و امکانات برای کاووش در گورستانهای دایناسورها مواجه هستیم.
وی از کشف عقیق در کویر شهداد خبر داد و افزود: در منطقه ای از این کویر تحقیقاتی انجام دادم و تعداد قابل توجهی عقیق از بدن جانوران دریایی که میلیونها سال قبل در این منطقه زندگی می کردند کشف کرده ام.
وی گفت: در گذشته بخشهای وسیعی از کرمان زیرآب بوده و به همین دلیل تعداد جانوران آبزی فسیل شده ای که در کرمان کشف می شود بسیار قابل توجه است.
این فسیلها زیر نظر متخصصان در کرمان اسکن شده اند و بافتهای نرمی که فسیل شده اند در آنها به خوبی نمایان شده است و حتی مورد تائید محققان دانشگاههای اروپایی و امریکایی نیز قرار گرفته است.وی گفت: این فسیلها زیر نظر متخصصان در کرمان اسکن شده اند و بافتهای نرمی که فسیل شده اند در آنها به خوبی نمایان شده است و حتی مورد تائید محققان دانشگاههای اروپایی و امریکایی نیز قرار گرفته است.
تجربه کار به سفر هیات فرانسوی به کرمان و مشاهده این فسیلها اشاره کرد و افزود: در این سفر کارشناسان فرانسوی به صورت خاص از فسیلهای کرمان بازدید کردند و این فسیلها بسیار مورد توجه قرار گرفت اما به دلیل مشکلاتی که در سالهای اخیر پیش آمد تحقیقات در این خصوص کمرنگ شد اما قرار است به زودی رئیس آکادمی علوم فرانسه به پیشنهاد ژان کلود محقق فرانسوی که قبلا از این فسیلها بازدید کرده است به کرمان سفر کند.
تجربه کار در حالی پس از گذشت سالها همچنان امید دارد فسیلهای جالب توجه اش مورد توجه مسئولان نیز قرار گیرد و بر حفاظت و حراست از آنها تاکید ویژه دارد که هیچ گاه گامی عملی برای به ثمر نشستن زحماتش و تبدیل شدن کرمان به مرکز توجه در این زمینه از سوی مسئولان برداشته نشده است.
گویی دردسرها و دل مشغولی های مسئولان برای اجرای پروژه های دیگر برایشان سهل الوصل تر است و این موضوع جذاب هنوز نتوانسته است مسئولان کرمان را برای ساماندهی این فسیلها به خود جذب کند.