دخل و تصرف در حریم رودخانه ها عامل اصلی سیلاب

 مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران با بیان اینکه بارندگی های اخیر، تاثیری در افزایش حجم ذخایر سدهای کشور نداشت، گفت: علت اصلی وقوع سیل اخیر و خسارات ناشی از آن، تصرف و تغییر اراضی در حریم و بستر رودخانه ها، وضعیت پوشش گیاهی و شدت بالای بارندگی بوده است.

محمد حاج رسولی ها در گفت و گو با ایرنا در خصوص تاثیر بارندگی های روزهای اخیر در میزان ذخایر سدهای کشور، افزود: در بسیاری از موارد سیلاب های رودخانه ای تاثیر مطلوبی در افزایش میزان ذخایر سدها دارند، اما سیلاب های اخیر از این نوع نبوده است.

مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران با بیان اینکه میزان ذخیره سد کرج در حال حاضر 179 میلیون مترمعکب است، خاطرنشان کرد که سیلاب اخیر تنها در حد یک تا دو میلیون مترمکعب به حجم ذخایر آبی این سد اضافه کرد.

حاج رسولی ها با تشریح علت وقوع سیل اخیر در ارتفاعات استان تهران و مازندران، اظهار داشت: در وقوع این سیلاب و خسارات ناشی از آن، عوامل مختلفی سهم داشتند که از مهم ترین آنها می توان دخل و تصرف ها اشاره کرد.

وی با بیان اینکه در بارندگی روزهای اول هفته در مجموع چهار میلیمتر بارندگی در سطح کشور رخ داد، اظهار داشت: از ابتدای مهر ماه سال گذشته تا پایان تیرماه 184 میلیمتر بارندگی رخ داده که نسبت به سال گذشته آبی 13 درصد و نسبت به میانگین دراز مدت 19 درصد کاهش داشته است.

مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران با بیان اینکه ایران جزو 10 کشور حادثه خیز جهان به شمار می رود، افزود: با توجه به تغییر اقلیم در جهان و منطقه، میزان خسارات ناشی از خشکسالی و سیلاب در کشور در حال افزایش است.

حاج رسولی ها اضافه کرد: علت اصلی وقوع سیل اخیر، تصرف در حریم و بستر رودخانه ها، وضعیت پوشش گیاهی، تغییر اراضی در بستر و حریم رودخانه ها و شدت بالای بارندگی بوده است.

وی در ادامه با اشاره به طبقه بندی چهارگانه سیلاب ها، گفت: سیلاب های ناگهانی، اغلب در حوزه های کوچک آبی و در مدت زمان کوتاه و در فصول بهار و تابستان رخ می دهد.

مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران افزود: این سیلاب ها، حالت غافلگیرانه دارند و معمولا خسارات زیادی را وارد می کند که نمونه آن را در سیلاب سال 1366 شهر تهران شاهد بودیم.

حاج رسولی ها ادامه داد: سیلاب های رودخانه ای نوع دوم به دلیل رخ دادن در بستر رودخانه، میزان خسارات آن کمتر بوده و اغلب مردم انتظار وقوع آن را دارند.

وی اضافه کرد: سیلاب های دریایی و سیلاب های ناشی از ذوب برف، انواع دیگر سیلاب ها را تشکیل می دهند.

مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران با بیان اینکه سیلاب هفته گذشته شامل دو نوع سیلاب رودخانه ای و سیلاب ناگهانی بود، خاطر نشان کرد: سیلابی که در رودخانه کن رخ داد از نوع سیلاب ناگهانی و سیلاب استان مازندران از نوع سیلاب رودخانه ای بود.

حاج رسولی ها گفت: میزان دبی سیلاب رودخانه کن 141 مترمکعب در ثانیه بود و دو ایستگاه سنگان و امام زاده داوود که در حوزه کن واقع شده اند به ترتیب بارش 25 و 14 میلیمتر بارش را ثبت کردند.

وی ادامه داد: دوره بازگشت این نوع سیلاب در حوزه کن، 25 ساله است که نقشه های حریم و بستر رودخانه را بر اساس آن تنظیم کرده ایم.

مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران در خصوص علت خسارات ناشی از وقوع این سیلاب نیز گفت: به دلیل اینکه در 70 روز پیش از وقوع این بارندگی، تقریبا هیچ بارندگی در کشور رخ نداده بود، میزان فرسایش خاک افزایش پیدا کرده است.

حاج رسولی ها اظهار داشت: در استان مازندران در ماه اردیبهشت تنها 12 میلیمتر و در خرداد 6 میلیمتر رخ داد، در حالی که میانگین بارش در این استان در ماه های اردیبهشت و خرداد در سال های گذشته به ترتیب 36 و 32 میلیمتر بوده است.

وی اضافه کرد: اما در بارندگی هفته اخیر در استان مازندران به یکباره 81.5 میلیمتر بارش رخ داد که باعث شده مشکل کمبود آب شالیزارها تا حدی جبران شود.

مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران اظهار داشت: تنه درختان و خاشاکی که سیلاب به همراه می آورد در پشت سازه هایی مانند پل ها، جمع شده و باعث انحراف مسیر آب می شود و در نتیجه خسارات سنگینی رخ می دهد.

حاج رسولی ها عامل دیگر خسارات ناشی از وقوع سیل اخیر را دخل و تصرف در بستر و حریم رودخانه ها، دانست و گفت: در شهرها و روستاهای مسیر رودخانه ها، تصرف شده و حتی برخی پیمانکاران، کارگاه های خود را در حریم رودخانه ها تجهیز کرده بودند که باعث وارد آمدن خسارات مالی و جانی شد.

وی فقدان طرح جامع گردشگری در حریم رودخانه را نیز عامل دیگر افزایش خسارات سیل عنوان کرد و اظهار داشت: متاسفانه فضای ایمن گردشگری برای استقرار مردم در حاشیه رودخانه ها تعبیه نشده بود.

مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران با بیان اینکه نقشه های حریم و بستر رودخانه ها را در طی یک دهه اخیر تهیه و اطلاع رسانی کرده ایم، گفت: برای ساخت و ساز و هر فعالیت دیگری، افراد به راحتی می توانند استعلام کنند.