پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : همه بچه‌ها از الگوي ثابتي براي غذا خوردن پيروي
نمي‌كنند. بعضي کودکان وقتي غذاخور مي‌شوند، با دور شدن قاشق از دهان‌شان
به گريه مي‌افتند و بعضي‌ها هم آنقدر به غذا خوردن بي‌ميل هستند كه مادر
را به گريه مي‌اندازند.
اما هميشه عادت‌هاي عجيب و غريب غذايي
بچه‌ها نيست كه والدين را نگران مي‌كند؛ گاهي خود پدر و مادرها هستند كه
بي‌اطلاع از نيازها و شرايط كودك‌شان، براي خود نگراني‌هايي غيرواقعي دست و
پا مي‌كنند. پيشنهاد مي‌كنيم براي كمتر كردن نگراني‌هاي بي‌موردتان، براي
اينكه بدانيد كودك‌تان از تولد تا يك‌سالگي چطور و چقدر رشد مي‌كند و برای
اینکه از ميزان غذا و شيري كه نياز دارد باخبر شويد، اين راهنما را
بخوانيد.
زنگ خطر‌ها را جدي بگيريد
مهم‌ترين
نكته اين است كه پس از دادن يك غذا، منتظر واكنش‌هاي كودك‌تان باشيد. مهم
نيست كودك‌تان يك ماهه است و غذايش شير است يااينكه 8 ماهه است و سوپ
مي‌خورد؛ شما مي‌توانيد حالت‌ها و پريشاني‌هاي او در روزهاي بعد را به
غذايي كه به او مي‌دهيد نسبت دهيد.
ماه اول
اين
ماه، مي‌تواند يكي از سخت‌ترين ماه‌ها براي شما باشد. كودكي كه ضعيف و كم
وزن به دنيا آمده، در ابتداي اين ماه لاغرتر هم مي‌شود، اما نگراني‌هايي كه
در مورد ضعيف‌تر شدن نوزادتان داريد، بيجاست. نوزاد شما ممكن است در
روزهاي اول بعد از تولد، چندصد گرم (10 درصد وزن زمان تولدش) كم كند اما
بعد از گذشت دو هفته، نه‌تنها وزن از دست رفته را به دست مي‌آورد، بلكه
احتمالا فربه‌تر از زمان تولدش هم مي‌شود.
چه بايد بخورد؟
شير مادر يا شير خشك
حواس‌تان باشد:
اگر
نشانه‌هاي مشكوكي روي پوست يا حالات نوزادتان مي‌بينيد، مي‌توان گفت که
تغذيه مناسبي برايش انتخاب كرده‌ايد يا نه. برخي نوزادان به خوراكي‌هايي كه
مادر مي‌خورد و وارد شير او مي‌شود، واكنش آلرژيك نشان مي‌دهند، اگر نشانه
مشکوکی مشاهده کردید، موضوع را با كمك پزشك كودك‌تان بررسي كنيد.
درصورتي‌كه امكان حذف موادي كه فرزندتان به آنها حساسيت نشان مي‌دهد را
نداريد، پس از مشورت با پزشك يك شيرخشك ضدآلرژي مناسب انتخاب كنيد.
يك ماهگي
از
اين زمان تا وقتي كودك‌تان شش ماهه مي‌شود، هر هفته حدود 150 تا 200 گرم
وزن اضافه مي‌كند و قدش هم حدود دوونیم سانتي‌متر در ماه بلند مي‌شود.
چه بايد بخورد؟
شير مادر يا شير خشك
حواس‌تان باشد:
در
اين ماه بايد كودك‌تان را 8 تا 12 وعده در روز با شير خود يا شيرخشك تغذيه
كنيد. بهتر است به جاي اينكه حجم زيادي شير در يك وعده به كودك‌تان بدهيد،
فاصله شير دادن‌ها را كوتاه و تعداد وعده‌ها را بيشتر كنيد. فاصله بين دو
تا نهايتا سه ساعت مي‌تواند به حفظ سلامت فرزندتان كمك بيشتري كند.
دو ماهگي
ميزان
وزني كه كودك‌تان در هر هفته مي‌گيرد، مي‌تواند به شما بگويد تغذيه‌اش
كافي است يا نه. اگر فرزندتان دو برابر آنچه گفتيم وزن اضافه كرد، خوشحال
نشويد؛ شما با بيش از اندازه شير دادن به او معده‌اش را آزار مي‌دهيد و
احتمال چاق شدنش در سال‌هاي آينده را هم به وجود مي‌آوريد. اگر هم كودك‌تان
نتوانسته وزني نزديك به آنچه گفته شد را اضافه كند، بايد با كمك متخصص
دليلش را بررسي كنيد، شايد چيزي به غير از كم بودن ميزان شيرش دليل توقف
رشد او بوده است.
چه بايد بخورد؟
شير مادر يا شير خشك
حواس‌تان باشد:
هنوز
براي شروع كردن غذاي كمكي زود است. قبل از چهار ماهگي شما اجازه نداريد
غير از شير چيزي به كودك‌تان بدهيد. معده و روده كودكان تا قبل از چهار
ماهگي نمي‌تواند هيچ خوراكي ديگري را تحمل كند.
سه ماهگي
سرعت
افزايش وزن كودك‌تان از اين ماه كاهش پيدا مي‌كند و حدودا به 100 تا 120
گرم در هفته مي‌رسد؛ پس نگران نباشيد و سعي نكنيد با بيشتر شير دادن به او،
سرعت وزن گرفتنش را بالا ببريد.
چه بايد بخورد؟
شير مادر يا شير خشك
حواس‌تان باشد:
اين
ماه، آخرين ماهي است كه كودك شما تنها شير مي‌خورد. مي‌دانيم كه دوست
داريد برايش غذاهاي رنگارنگ بپزيد، اما براي محافظت از دستگاه گوارش
كودك‌تان لازم است يك ماه ديگر هم صبر كنيد.
چهار ماهگي
با
وارد شدن به چهار ماهگي، كودك‌تان كم‌كم براي مصرف غذاهاي جامد‌تر آمادگي
پيدا مي‌كند. نشانه‌هايي مثل توانايي بالا نگه داشتن سر، نگاه كردن به دهان
شما وقتي چيزي مي‌خوريد و نشستن با كمك و حمايت شما مي‌گويد كودك‌تان براي
وارد شدن به اين مرحله آماده شده است.
چه بايد بخورد؟
شير مادر يا شير خشك و لعاب برنج
حواس‌تان باشد:
گفتيم
كودك‌تان از اين ماه مي‌تواند غذاخور شود، اما قرار نيست با سوپ و آش به
استقبالش برويد، بلكه پس از مشورت با پزشك مي‌توانيد لعاب برنج را كه نمك و
افزودني ديگري ندارد به شير او اضافه كنيد. احتمالا اگر در اين ماه
بخواهيد با قاشق به كودك‌تان لعاب برنج بدهيد، هرچه با قاشق به او داده‌ايد
را بيرون مي‌ريزد و همه لباس‌هايش را كثيف مي‌كند. بچه‌ها از چهار تا هفت
ماهگي چنين عادتي دارند.
5 ماهگي
با
وارد شدن به پنج يا شش ماهگي، كودك شما بايد به وزني معادل دوبرابر وزن
زمان تولدش رسيده باشد؛ در غير اين صورت، با كمك متخصص از دلايل رشد كم يا
بيش از اندازه‌اش باخبر شويد.
چه بايد بخورد؟
شير مادر يا شير خشك، فرني با آرد برنج و حريره بادام
حواس‌تان باشد:
اگر
همانطور كه در ابتداي مطلب گفتيم، كودك‌تان به شير گاو آلرژي دارد،
نمي‌توانيد فرني را با شير برايش درست كنيد. راه‌حلي كه به شما پيشنهاد
مي‌كنيم، درست كردن فرني با آب و پس از برداشتن از روي اجاق گاز و اضافه
كردن كمي شيرخشك ضدآلرژي به آن است. البته مراقب باشيد پس از اضافه كردن هر
غذاي تازه به رژيم كودك‌تان، در صورت مشاهده نشانه مشكوكي مثل يبوست،
اسهال، خون در مدفوع، ريفلاكس بيش از حد، گريه‌هاي غيرطبيعي، لكه‌هاي پوستي
و. . . فورا به متخصص مراجعه كنيد. گذشته از اين، هرگز فرني را با شيشه
شير به كودك‌تان ندهيد؛ او از اين ماه بايد فرق غذاي كمكي و شير را بداند.
شش ماهگي
از
اين ماه به بعد، قد كودك‌تان احتمالا بين یک تا یک‌و‌نیم سانت در ماه بلند
مي‌شود و هر هفته 100 گرم وزن اضافه مي‌كند. حالا ديگر لباس‌هايش ديرتر
برايش كوچك مي‌شوند اما در مقابل بدنش هر روز تواناتر و قوي‌تر از قبل
مي‌شود.
چه بايد بخورد؟
شير مادر يا شير خشك، فرني با آرد برنج و سوپ، آب جوشيده سرد شده
حواس‌تان باشد:
شما
بايد در قابلمه‌اي جدا يك سوپ پايه كه از سينه مرغ، هويج و برنج تشكيل شده
را بپزيد و پس از اينكه خوب پخت و لهش كرديد، با قاشق به كودك‌تان بدهيد.
کافی است اين سوپ را دو بار در روز به كودك‌تان بدهيد و يك بار در وعده
صبحانه و يكبار هم قبل از خواب مي‌توانيد به او فرني بدهيد. شما مي‌توانيد
پس از گذشت هر هفت روز، يك ماده تازه به اين سوپ پايه با مقدار بسيار كمي
نمك اضافه كنيد. ابتدا سيب‌زميني، سپس گشنيز و جعفري تازه، بعد هم
رشته‌فرنگي را به اين سوپ اضافه كنيد.
هفت ماهگي
روند
افزايش قد و وزن كودك‌تان در اين ماه تقريبا مشابه ماه قبل است اما
مي‌توانيد تغييرات زيادي در رفتارها و مهارت‌هاي او مشاهده كنيد. كودك‌تان
در اين ماه مي‌تواند كمي بدون كمك بنشيند، سينه‌خيز برود و راحت‌تر از قبل
غذايش را ببلعد.
چه بايد بخورد؟
شير مادر يا شير خشك، فرني با آرد برنج و سوپ، آب جوشيده سرد شده
حواس‌تان باشد:
اگر
در ماه گذشته مشكل خاصي در وضعيت سلامت كودك‌تان نديديد، تغذيه گفته‌شده
را مي‌توانيد تا پايان ماه هفتم ادامه دهيد. غلات و آب ماهيچه را هم
مي‌توانيد در اين ماه به سوپ او به ترتيب اضافه كنيد.
هشت ماهگي
نگران
كند شدن رشد كودك‌تان نباشيد. مي‌توانيد در اين ماه دل‌تان را به اينكه
كودك اسباب‌بازي‌هايش را با دو دست مي‌گيرد و بيشتر به اشياء توجه نشان
مي‌دهد خوش كنيد.
چه بايد بخورد؟
شير مادر يا شير خشك، فرني با آرد برنج، سوپ، پوره ميوه، زرده تخم‌مرغ، ماست تازه، آب جوشيده سردشده
حواس‌تان باشد:
حالا
كه كودك‌تان هشت ماهه شده، دفعات تغذيه او را مي‌توانيد به پنج بار در روز
افزايش دهيد. در اين ماه مي‌توانيد علاوه بر تغذيه ماه‌هاي پيش، هر روز سه
تا پنج قاشق مرباخوري ماست تازه و سه روز در هفته به اندازه نصف قاشق
مرباخوري زرده تخم‌مرغ پخته شده به او بدهيد. در اين ماه پوره هويج، پوره
سيب‌زميني يا پوره سيب و موز را هم مي‌توانيد به كودك‌تان بدهيد.
9 و 10 ماهگي
در
اين سن كودك‌تان به غذاي كمكي بيشتري نياز دارد اما نبايد فراموش كنيد كه
شير هنوز غذاي اصلي اوست و بايد چهار تا پنج بار در روز آن را تغذيه كند.
احتمالا تا اين ماه چند دندان روي لثه‌هاي كودك شما سبز شده و حالا دوست
دارد مستقل‌تر باشد و خودش با قاشق غذا بخورد.
چه بايد بخورد؟
شير مادر يا شير خشك، سوپ، پوره ميوه و سبزيجات، آب‌ميوه، زرده تخم‌مرغ، ماست تازه، آب جوشيده سردشده
حواس‌تان باشد:
در
غذا دادن به كودك‌تان افراط نكنيد و بيشتر از نصف استكان آب ميوه در روز
به او ندهيد. دستگاه گوارش فرزند شما از اين ماه بيشتر به دستگاه گوارش
بزرگسالان شبيه مي‌شود. حالا مي‌توانيد به غذاي كودك‌تان حبوباتي كه
نفخ‌شان گرفته شده را هم اضافه كنيد. كودك شما در 10 ماهگي دوست دارد
غذاهاي انگشتي بخورد و سعي كنيد غذا را آنقدر له نكنيد كه به شكل يك مايع
صاف دربيايد؛ چراكه در چنين صورتي كودك‌تان مهارت جويدن و بلعيدن غذا را
پيدا نمي‌كند. شايد له كردن غذا با پشت قاشق بهتر از ريختن غذا در مخلوط كن
باشد.
يازده و دوازده ماهگي
وزن
كودك‌تان احتمالا تا پايان يك سالگي سه برابر وزن زمان تولدش مي‌شود و قدش
هم دو برابر بلندتر از زمان تولدش مي‌شود. مشكل ريفلاكس كودك‌تان كه حالا
روي پاهايش مي‌ايستد، احتمالا به‌طور كامل برطرف شده است. او اکنون آرام
تر شده است و آمادگی تجربه غذاهای جدید را دارد.
چه بايد بخورد؟
شير مادر يا شير خشك، سوپ، ميوه و سبزيجات، آب ميوه، زرده تخم‌مرغ، ماست تازه، نان، غذاهاي سبك و بدون ادويه
حواس‌تان باشد:
احتمالا
از يكي، دو ماه قبل به توصيه متخصص كودكان، شير شبانه فرزندتان را قطع
كرده‌ايد. حالا مي‌توانيد تكه‌اي نان نرم با مقدار كمي كره و مربا يا پنير و
پودر گردوي نرم شده يا كورن فلكس حل شده در شير مادر يا شيرخشك را به
كودك‌تان بدهيد. با نزديك شدن فرزندتان به يك سالگي آزادي بيشتري براي
تغذيه او داريد. اگر ازچشیدن طعم‌های جدید لذت می‌بر د، مي‌توانيد از خرما
گرفته تا حليم و تكه‌هاي ميوه به او بدهيد اما مراقب باشيد به‌خاطر نگراني
از كم‌وزن بودن كودك‌تان او را بيسكويت‌خور و هله‌هوله‌خور بار نياوريد.
فقط چاق شدن او و اضافه شدن وزنش کافی نیست. کودک شما نیاز دارد با مواد
مغذی تغذیه شود تا کمتر مریض شود . با توجه به تغذیه او در دوران کودکی می
توانید به رشد جسمی و ذهنی هرچه بیشتر او کمک کنید.
مجله سبز