چه کسانی نامزد ریاست فیفا خواهند شد؟

اولین جلسه فوق العاده فیفا از زمان رسوایی فساد مالی که رده های ارشد مدیریتی این سازمان را در نوردید، روز دوشنبه برگزار می شود.

موارد بسیاری در دستور کار جلسه خواهند بود، و از جمله ممکن است تصمیماتی درباره بعضی یا همه طرح های اصلاحی برای ترمیم وجهه آسیب دیده سازمان اعلام شوند.

نکته ای که قطعا در این جلسه روشن خواهد شد تاریخ انتخاب جانشین سپ بلاتر، رئیس فیفا است. گفته می شود که روز ۱۶ دسامبر (۲۵ آذر) تاریخ احتمالی انتخاب رئیس بعدیست. اما تمایل بلاتر به اینکه پیش از کناره گیری قدری بیشتر در سمتش باقی بماند ممکن است باعث شود که کنگره اضطراری فیفا به تعویق مسأله تا اوایل سال ۲۰۱۶ رضایت دهد.

همه ۲۰۹ کشور عضو فیفا در جلسه آتی شرکت خواهند کرد. در هر حال مهلت اعلام نامزدی برای کسانی که می خواهند رهبر بعدی فوتبال جهان باشند، رو به پایان است.

تا به اینجا فقط عده انگشت شماری اعلام نامزدی کرده اند که آنها هم عمدتا با وجود داشتن نیت خیر، بخت اندکی برای پیروزی دارند. غول های عرصه سیاست فوتبال هنوز وارد گود نشده اند. دلیلش این است که تصور می شود خیلی از آنها نگران وضعیت سازمانی هستند که قرار است به رئیس بعدی به ارث برسد. بعضی دیگر هم صرفا منتظرند ببینند چه کسی گام اول را برخواهد داشت.

برای مثال، شاهزاده علی بن الحسین اردن ممکن است در صورت حضور میشل پلاتینی، رئیس یوفا، از حضور دوباره در انتخابات انصراف دهد. البته او در انتخابات ماه مه (اردیبهشت) گذشته ۷۳ رأی کسب کرد.

پای فیفا تا اینجا به دو پرونده کیفری کشیده شده است. هنوز هم احتمال پیگردها و دستگیری های بیشتر وجود دارد، و بنظر می رسد که این سازمان در سال های آینده با مشکلات و دعاوی حقوقی زیادی دست به گریبان باشد.

اما بعد از کنار رفتن سپ بلاتر بالاخره یک نفر باید سکان رهبری را بدست بگیرد. طبق قوانین فیفا، نامزدهای ریاست این سازمان باید در پنج سال گذشته دستکم دو سال در زمینه های مرتبط با فوتبال فعالیت کرده باشند.

علاوه بر این، برای قرار گرفتن نامشان در میان نامزدهای نهایی آنها باید از طرف پنج فدراسیون ملی حمایت شده باشند. عبور از این موانع دشوار است. فقط کافیست از ژروم شامپانی و داوید ژینولا بپرسید. هردوی آنها در انتخابات قبلی در عبور از این موانع ناکام ماندند.

بعضی ها، از جمله ریچارد اسکودامایر، رئیس اجرایی لیگ برتر انگلستان، ترجیح می دهند کسی برای جانشینی بلاتر پا پیش بگذارد که اعتبارش در رسوایی های پیشین لکه دار نشده باشد و سابقه مدیریتی قوی در بخش خصوصی داشته باشد.

اسکودامایر چند هفته پیش گفت: "مشکل چهره های سیاستمدار فیفا این است که فقط دنبال رأی جمع کردن هستند. فیفا کسی را لازم دارد که فراتر از اینها برود؛ کسی که بتواند وحدت ایجاد کند. باید به صراحت بگویم که ما به چهره های نو و ایده های تازه نیاز داریم. رئیس بعدی فیفا قاعدتا باید از یکی از کشورهای نوظهور در عرصه فوتبال باشد، و یا دستکم در آنچه در گذشته در این سازمان روی داده، دخیل نبوده باشد."

اما طبق قوانین موجود، کسی از خارج جهان فوتبال نمی تواند وارد این کورس شود. تابحال حرف های زیادی درباره نامزدی بالقوه افرادی نظیر میشل پلاتینی، ژروم شامپانی، شیخ احمد الفهد الصباح، دیوید چانگ، عیسی حیاتو، تد هاوارد، موسی بیلیتی و بقیه زده شده است.

تا موقع تصمیم گیری نهایی این فهرست کوتاهتر خواهد شد و مدعیان واقعی پیش خواهند آمد.

اما یک نفر نامش به عنوان نامزد احتمالی مطرح نشده، دومنیکو اسکالا است که در سال ۲۰۱۲ به عنوان رئیس مستقل حسابرسی و رعایت مقررات فیفا انتخاب شد.

در آن زمان فیفا روی انتصاب او به عنوان بخشی از فرآیند اصلاحات در این سازمان مانور زیادی داد. این فرآیند در پی چند رسوایی انتخاباتی و مالی دیگر کلید خورده بود. نهایتا ماه پیش این مقام سوئیسی- ایتالیایی در جلسه ای که در آن بلاتر اعلام کرد از سمتش کناره گیری می کند و انتخابات جدیدی برگزار خواهد شد، حاضر بود.

آن روز اسکالا گفت که بلاتر با دادن وعده استعفا "فرصتی را برای ما فراهم کرده تا جلوتر از آنچه فیفا قبلا رفته برویم، و ساختار فیفا را از اساس تغییر دهیم". او همچنین گفت: "هیچ موضوعی از دستور کار خارج نخواهد ماند؛ حتی ساختار و ترکیب کمیته اجرایی و ساز و کار انتخاب اعضای این کمیته. این گام ها باعث خواهند شد جلوی کسانی که می خواهند از این سازمان و با هزینه کردن از فوتبال به کسب ثروت بپردازند، گرفته شود."

این حرف ها اظهار نظری صریح بود درباره آنچه که به عقیده او فیفا باید انجام دهد. شاید در فضایی دیگر این حرف ها را می شد به یک مانیفست تعبیر کرد. اسکالا در هفته های اخیر بر این گفته ها پافشاری کرده است؛ از جمله زمانی که بلاتر سعی کرد مزه دهان‌ها را در مورد تغییر موضع احتمالی و ماندن در سمتش بچشد.

اسکالا در بیانیه ای مختصر و مفید گفت: "دوره مغازله با قدرت قطعا گذشته است. من از همه طرف های ذیربط - از جمله آقای بلاتر - می خواهم که با توجه به ضرورت انجام اصلاحات بدون هیچ شبهه ای بر تغییر کادر رهبری ارشد فیفا تأکید کنند."

با توجه به بحرانی که فیفا را گرفتار خود کرده، مسلما ارتباط داشتن با این سازمان ریسک زیادی برای اعتبار اسکالا به همراه خواهد داشت. در نتیجه، بیانیه او در مورد ضرورت پایبندی بلاتر به قولش در مورد کناره گیری بدون شک نشان دهنده تمایل او به پاک نگاه داشتن دامن خود از هرگونه اتهامی است.

اما لحن جدی بیانیه او در مورد ضرورت کناره گیری بلاتر نشان می دهد که هنوز نباید احتمال این را که در کادر رهبری جدید فیفا نقش مهمی به او داده شود، دستکم گرفت.

با توجه به سابقه مدیریتی اش در بخش خصوصی، او روی کاغذ همه شرایط لازم را برای اداره یک سازمان بزرگ و دارای توان مالی بالا را دارد. او به نقایص و نقاط قوت ساختاری فیفا به خوبی واقف است، و بیش از سه سال در این سازمان کار کرده است.

همین مسأله باعث می شود که در وهله اول صلاحیت ریاست فیفا را داشته باشد. نکته مهم دیگر این است که در هیچکدام از رسوایی های قبلی اتهامی متوجه او نبوده، و در تصمیمات جنجال برانگیز اعطای میزبانی جام های جهانی ۲۰۱۸ و ۲۰۲۲ به روسیه و قطر نقشی نداشته است.
اما برخی احساس می کنند که نفس اینکه او از نزدیک با بلاتر کار کرده، به معنای تعلق او به کادر رهبری سابق است و او باید در راستای سیاست فاصله گرفتن از گذشته ناخوشایند سازمان کنار گذاشته شود.

البته باید گفت که اسکالا هیچ اظهار نظر روشنی درباره جاه طلبی های سیاسی اش نکرده و نگفته که قصد نامزدی دارد. اما با توجه به اینکه فیفا قرار است به زودی درباره تاریخ انتخابات جدید اطلاعیه ای صادر کند، او هنوز برای وارد عمل شدن فرصت دارد. نهایتا با توجه به ابهامات فراوان در مورد آینده ژروم والکه در دوران بعد از بلاتر، سمت دبیرکلی فیفا می تواند برای او جذاب باشد. ریاست اسکالا هم می تواند برای بلاتر قابل قبول باشد. این خود نکته قابل توجهی است، زیرا با توجه به دشمنی شدید بلاتر و پلاتینی، قاعدتا بلاتر سعی خواهد کرد مانع ریاست منتقد سفت و سختش بر فیفا شود.

نامزدی اسکالا می تواند به بلاتر این امکان را بدهد که وارثی قابل قبول برای تاج و تختش داشته باشد، و او دیدگاه های اسکالا را برای جانشینی خود می پسندد. به این ترتیب، کورس رقابت برای ریاست فیفا شاید بیش از پیش جذاب شود.

منبع: بی بی سی