موضع ناگفته تیم هسته ای آمریکا از نگاه نیویورک تایمز

روزنامه نیویورک تایمز سخنان جان کری وزیر امور خارجه آمریکا مبنی بر غیرالزامی بودن پاسخگویی کامل ایران درباره «ابعاد نظامی احتمالی» قبل از تخفیف تحریم ها را بازتاب موضع تیم مذاکره کننده اوباما و نشانه ضعف احتمالی آنان دانست.

به گزارش ایرنا، روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز یکی از جدیدترین نوشتارهای خود درباره مذاکرات هسته ای ایران و غرب را به تحلیل اظهارات اخیر جان کری وزیر امور خارجه آمریکا درباره چگونگی لغو تحریم های ضد ایرانی اختصاص داد.

بر اساس این گزارش، یکی از اتهاماتی که غرب در مذاکرات هسته ای به ایران وارد می کند این است که دانشمندان هسته ای ایران قبل از سال 2003، در پی فعالیت های هسته ای غیرصلح آمیز بوده اند و برنامه تحقیقاتی مخفیانه ای را در این زمینه دنبال می کردند.

نیویورک تایمز مدعی شد: غرب در این باره شواهدی در دست دارد و تاکید کرده است ایران باید درباره این 'ابعاد نظامی احتمالی' (Possible Military Dimension) یا PMD کاملا شفاف سازی کند و به سوالات آژانس بین المللی انرژی اتمی در این خصوص پاسخ های قانع کننده ای ارائه دهد.

به نوشته این روزنامه آمریکایی، این امر تاکنون یکی از مهم ترین موضوعات مورد اختلاف تیم هسته ای ایران و طرف غربی بوده است.

کری 16 ژوئن (سه شنبه 26 خرداد) برای اولین بار اظهار کرد که آمریکا حاضر است قبل از اینکه تهران پرسش های مربوط به PMD را کاملا پاسخ دهد و بازرسان بین المللی در این خصوص به جواب های قطعی برسند، تحریم های اقتصادی ایران را تخفیف دهد.

کری که به دلیل شکستگی پا در بیمارستان بستری بوده است، طی یک پیام ویدئویی از شهر بوستون در این باره گفت: این طور نیست که ما فقط درباره آنچه که ایران در گذشته انجام داده است، وسواس داشته باشیم بلکه آگاهی از اینکه این گونه فعالیت ها متوقف شده اند و می توانیم به گونه ای معقول و منطقی آن را توجیه کنیم، برای ما بسیار مهم و حیاتی است. این یکی از مواردی است که آشکارا برای قضاوت ما در خصوص آنچه که باید برای شکل گیری یک توافق (هسته ای) منطقی و قانونی حاصل شود، ضروری است.

 از نظر طرف غربی، پاسخگویی ایران به آنچه آنها PMD (ابعاد احتمالی نظامی) می نامند، از اموری است که به شدت در مذاکرات مورد منازعه است. به عنوان مثال، رابرت اینهورن یکی از اعضای سابق هیات مذاکره کننده آمریکایی، اعتقاد دارد که این مساله احتمالا یکی از 'دشوارترین مسائلی است که در مسیر دستیابی به توافق هسته ای با ایران لاینحل باقی مانده است.'

 اکنون که مهلت تعیین شده برای دستیابی به توافق، نزدیک و نزدیک تر می شود، کری اعلام کرده که پرداختن به این مساله ضروری است و در عین حال با تاکید بر جدی و واقعی بودن ضرب الاجل تعیین شده، اعلام کرده است که قصد دارد در مذاکرات آتی که در وین برگزار خواهد شد، حاضر شود.

این روزنامه آمریکایی خاطر نشان کرد: تحلیلگرانی که درباره پاسخگویی ایران به PMD گمانه زنی می کنند، عمدتا دو دسته هستند؛ نخست گروهی که خواهان آشکار شدن تمامی مسائل مربوط به PMD هستند و اصرار دارند که باید ایران را به این کار وادار کرد.

نیویورک تایمز نوشت: آنها استدلال می کنند که غرب هرگز نخواهد توانست زمان دقیق ساخت سلاح هسته ای از سوی تهران را تعیین کند، مگر اینکه میزان موفقیت دانشمندان ایرانی در فعالیت های قبلی کاملا مشخص شود؛ امری که 'آژانس امنیت ملی آمریکا' (CIA) و سرویس های جاسوسی اسراییل (رژیم صهیونیستی) بیش از یک دهه است هزینه و انرژی گزافی برای آن صرف کرده اند.

به گزارش این روزنامه آمریکایی، به عقیده این گروه، عدم موفقیت در این کار به حیثیت آژانس لطمه خواهد زد و کشورهای دیگر نیز درخواهند یافت که ممکن است آنها نیز بتوانند راه فراری پیدا کنند.

 استدلال های ساختگی این افراد صرفا ادعاهایی است که با استناد به آنها حدود 12 سال است، آمریکا و همپیمانانش بحرانی ساختگی علیه برنامه صلح آمیز هسته ای ایران را ایجاد کرده اند. اکنون واشنگتن پس از سالها ناکامی از پیگیری این سیاست، رو به مذاکره آورده و این روزها نیز به رغم زیاده خواهی های گاه و بیگاه، در تلاش برای رسیدن به توافق نهایی هسته ای است.

نیویورک تایمز درباره استدلال گروه دوم نوشت: آنان معتقدند که ایران هرگز زیر بار نخواهد رفت که آنچه را دانشمندانش انجام می داده اند، فاش کند و هرگز قولش را مبنی بر اینکه اجازه نخواهد داد خارجی ها از دانشمندانش بازجویی کنند، زیر پا نخواهد گذاشت. به خصوص اینکه تعدادی از آنها در ترورهایی که اسراییل (رژیم صهیونیستی) در آنها دست داشته، کشته شده اند.

به نوشته نیویورک تایمز این گروه معتقدند: نکته مهم از نظر این گروه این است که نباید اصرار کرد ایران اذعان کند قبل از سال 2003 فعالیت های غیر صلح آمیز داشته است، بلکه باید اصلی در توافقنامه تعیین شود تا آژانس بین المللی انرژی اتمی بتواند با دانشمندان ایرانی مصاحبه و از مراکز تحقیقاتی کلیدی بازدید کند. به این ترتیب، آمریکا و شرکای مذاکره کننده اش می توانند اطمینان حاصل کنند که ایران فعالیت های غیرصلح آمیز ندارد.

نیویورک تایمز اظهارات روز سه شنبه کری را در راستای این استدلال خواند و نوشت: کری در اظهارات روز سه شنبه خود تاکید کرد که 'مساله دسترسی بسیار بسیار مهم است و از همان روز اول نیز بسیار مهم بوده است.'

این رسانه آمریکایی نوشت: در واقع، وی در عین ارائه این پیشنهاد که اتمام حل و فصل پرسش های مربوط به اقدامات هسته ای پیشین ایران قبل از رفع تحریم ها الزامی نیست، اعلام کرد که اطلاعات دقیق و روشنی از فعالیت های دانشمندان ایرانی دارند؛ حتی اگر آژانس بین المللی انرژی اتمی چنین اطلاعاتی نداشته باشد.

این روزنامه از قول کری افزود: ما هیچ تردیدی نداریم و اطلاعات دقیق، قطعی و مسلمی درباره فعالیت های آنها داریم.

در این مقاله آمده است: یکی از کارشناسان برجسته مخالف موضع گیری اخیر کری، 'دیوید آلبرایت' رییس اندیشکده آمریکایی موسسه علوم و امنیت بین المللی یا IISS است که در این باره گفت: این کار می تواند نشانه تضعیف موضع پیشین آمریکا باشد یا حداقل زمینه تضعیف موضع آن را در آینده فراهم می کند. اگر دولت تا این اندازه درباره برنامه هسته ای ایران اطلاعات دارد، باید تاریخچه دقیقی از برنامه هسته ای شامل اسامی افراد، تاریخ ها، فعالیت ها و مکان ها را منتشر کند.

نیویورک تایمز در پایان خاطرنشان کرد: رابرت اینهورن گفته است که ظاهرا سخنان کری آشکارا بازتاب برداشت ناگفته موضع تیم مذاکره کننده اوباماست. این تیم مدت هاست که اعتقاد دارد مهم ترین موضوع ( درباره مساله هسته ای ایران) حصول اطمینان از این است که تهران در آینده فعالیت هسته ای غیرصلح آمیز نداشته باشد.