آیا کنگره می‌تواند در توافق هسته‌ای اخلال کند؟

تارا مک کلوی، گزارشگر کاخ سفید در گزارشی نوشت: مقامات کاخ سفید از دستیابی به چارچوب توافقنامه جدید با ایران بر سر برنامه هسته ای این کشور خرسند هستند. این در حالی است که جمهوریخواهان در کنگره آمریکا همچنان در این باره بدبین هستند.

مقامات ایران و کشورهای ۱+۵ در هفته جاری بر سر چارچوب توافقنامه ای که تعیین کننده فعالیت های آینده هسته ای ایران است، به توافق رسیدند.

توافق در لوزان سوئیس دستورالعمل های دستیابی به توافقی پایدارتر را فراهم می کند که احتمالا در ۳۰ ژوئن ( ۹ تیرماه) درباره آن تصمیم گیری می شود.

باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا توافق لوزان را "تاریخی" خوانده است.

چنانچه در تابستان امسال توافق نهایی با ایران صورت گیرد، می تواند دستاورد مهمی در سیاست خارجی اوباما محسوب شود.

هرچند که او مجبور است در ابتدا بر مقاومت ها علیه این توافق در واشنگتن غلبه کند.

اوباما پس از اعلام توافق لوزان در سخنانی گفت: "اگر کنگره با این توافق مخالفت کند، آنگاه آمریکا مسئول شکست در دیپلماسی خواهد بود."

گزینه‌های کنگره
جوزف دی توماس، از مشاوران سابق وزارت خارجه آمریکا در امور منع گسترش تسلیحات هسته ای، در پاسخ به این سوال که کنگره برای لغو هر گونه توافقی در این مورد چکار می تواند بکند، گفت: " خوب، کنگره خیلی کارها می تواند انجام دهد."

به گفته توماس اعضای کنگره می توانند جلساتی برای شنیدن نظرات برگزار کنند، می توانند از افرادی بخواهند تا درباره خطرات این توافقنامه نظراتشان را بدهند و از این طریق مانع کار دولت شوند.

اعضای کنگره می تواند از اختصاص بودجه ای که برای عملی شدن هرگونه توافقی با ایران ضروری است، خودداری کنند که این امر می تواند توافقنامه را با تاخیر مواجه کرده و یا احتمالا از دور خارج کند.

البته راههای دیگری هم وجود دارد که کنگره با توسل به آن می تواند در دستیابی به هر گونه توافقی مانع تراشی کند.

باب کورکر، سناتور جمهوریخواه و از حامیان طرح تحریم های مضاعف علیه ایران گفته است: "ما باید درباره مقاومت ایران در رسیدن به هر گونه توافقی همچنان هوشیار باشیم."

اوباما گفت که او خواستار لغو تحریم ها علیه ایران است و این مسئله را روشن کرده که هر گونه اقدامی را دراین مورد وتو خواهد کرد.

زاخاری گولدمن، تحلیلگر از دانشگاه حقوق نیویورک معتقد است به هرحال این اعضای کنگره هستند که می توانند درباره لغو یا اعمال تحریم های شدید جدید علیه ایران تصمیم گیری کنند.

البته این امری دشوار خواهد بود چرا که آنها برای خنثی کردن وتوی رئیس جمهوری نیازمند حمایت دو سوم از نمایندگان سنا و مجلس نمایندگان هستند. هرچند هر دو مجلس درکنترل جمهوریخواهان است اما به هر حال آنها به رای نمایندگان دموکرات نیاز دارند.

به گفته جوزف دی توماس هر گونه توافقی با ایران نوعی "آزمون وفاداری" برای جمهوریخواهان محسوب می شود.

جرالد کانلی، از نمایندگان دموکرات از ویرجینیا معتقد است بسیاری از جمهوریخواهان حتی قبل از آن که چارچوب توافق لوزان را ببینند درباره آن تصمیم گیری کرده اند که این "بسیار بدبینانه است".

این نماینده دموکرات با اشاره به تصمیمات غیرمعمولی که اخیرا اعضای کنگره درارتباط با ایران گرفته اند می گوید: "این باعث شکست توافقنامه می شود."

جان بینر، رئیس جمهوریخواه مجلس نمایندگان آمریکا اخیرا بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل را برای ایراد سخنرانی به کنگره دعوت کرده بود.

از سوی دیگر اعضای جمهوریخواه کنگره هم چندی پیش با ارسال نامه ای به رهبران ایران اعلام کردند که هر گونه توافقی با این کشور تنها در طول دوران ریاست جمهوری باراک اوباما معتبر خواهد بود.

چنانچه اعضای کنگره موفق شوند که وتوی باراک اوباما را خنثی کرده و تحریم های شدیدتری علیه ایران اعمال کنند، در این صورت عواقب ناشی از این اقدام مهم خواهد بود.

جوزف دی توماس، مشاور سابق وزارت خارجه آمریکا در امور منع گسترش تسلیحات هسته ای درپاسخ به این سوال که در صورت وقوع چنین چیزی واکنش سایر قدرت های بزرگ جهان چه خواهد بود می گوید: "در این صورت این گروه ۱+۵ نیست که علیه ایران قرار دارد. بلکه این گروه ۵ هست که در مقابل آمریکا قرار می گیرد."

اشاره دی توماس به پنج عضو دائمی شورای امنیت سازمان ملل به اضافه آلمان است.

به گفته زاخاری گلدمن اعمال تحریم های بیشتر علیه ایران مخرب خواهد بود و بر مذاکرات تاثیرگذار است.

اعضای کنگره ظرف هفته ها و ماههای آینده درباره دیدگاههایشان تصمیم گیری خواهند کرد و مذاکرات در تابستان ادامه خواهد داشت.

منبع: بی بی سی