پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : خدیجه غبیشاوی: مصر به تازگی و در سکوتی پرهیاهو، چهارمین سالگرد انقلاب 25 فوریه را پشت سر گذاشت، سالگردی که تظاهرات مسالمت آمیزش بیش از 20 کشته برجای گذاشت و در ناباوری تمام شاهد آزادی پسران حسنی مبارک از زندان بود.
روابط تهران و قاهره نیز اگرچه در چند سال اخیر، دستخوش حوادث بسیاری شد اما سفر مقامات عالی رتبه دو کشور به تهران و قاهره نیز نتوانست یخ 35 ساله کاهش مناسبات دیپلماتیک را آب کند.
محمد محسن ابوالنور تحلیلگر سیاسی و کارشناس مسائل ایران در دانشگاه الازهر قاهره در گفت‌وگو با خبرنگار نامه نیوز به مسائل مختلفی همچون مخالفت کشورهای حاشیه خلیج فارس با بهبود روابط تهران و قاهره، نقش اسرائیل در ادامه دوری ایران و مصر، نقش ایران در منطقه و مقابله با داعش و ...پرداخت که در ادامه می‌خوانید:
****
آقای ابوالنور! تحلیلگران بر این باورند، در صورتی که «محمد مرسی»، رئیس جمهور سابق مصر برای نزدیک تر کردن روابط خود با ایران تلاش می‌کرد، از قدرت کنار گذاشته نمی‌شد، نظر شما در این باره چیست؟
مطمئنا، ایران نمی‌توانست مرسی را از سقوط نجات دهد. مسائل جاری درمصر در آن زمان، همانند سوریه و یا هر کشور دیگری نیست، علاوه بر آن باید گفت که مرسی قبل از سقوط از قدرت، اگرچه روابط دیپلماتیک خود را با متحد مهم ایران در منطقه یعنی سوریه قطع کرده بود اما با وجود موانع داخلی و منطقه ای روابط خوبی با ایران برقرار کرده بود.
پس از برگزاری نخستین انتخابات ریاست جمهوری مصر پس از سقوط مبارک و پیروزی محمد مرسی، بسیاری بر این باور بودند که ایران و مصر می توانند صفحه جدیدی از روابط دیپلماتیک را ورق بزنند، اما این اتفاق رخ نداد، دلیل آن را در چه می‌بینید؟
معتقدم که روابط مصر و ایران در دوره حضور مرسی در قدرت به سمت پیشرفت و بهتر شدن در حرکت بود و نشانه هایی از حرکت دو کشور به سمت برقراری کامل روابط دیپلماتیک دیده می شد اما از سر گیری قطعی و کامل روابط تهران و قاهره رخ نداد. دلیل آن هم به موضوعات مختلف داخلی در مصر از جمله ممانعت حزب سلفی نور از این موضوع بر می گردد، حزبی که تمایلی به برقراری رابطه میان ایران و مصر نداشت. دلیل دیگر مهم این موضوع نیز مخالفت کشورهای حاشیه خلیج فارس با نزدیکی روابط ایران و مصر بود.
تا چه میزان سیاست های قاهره در قبال رژیم صهیونیستی بر روابط تهران و مصر تاثیرگذار بوده و است؟
مطمئنا اسرائیل اقدامات فعالی در تمامی روابط موجود میان کشورهای منطقه به ویژه ایران و مصر به عنوان دو کشور بزرگ و مهم منطقه خاورمیانه داشت و تشکیل هرگونه ائتلافی میان تهران و قاهره، خطری بزرگ برای تلآویو به شمار می آمد، به همین دلیل دور از ذهن نیست که اسرائیل عملیات های اطلاعاتی را برای دور کردن تهران و قاهره از یکدیگر انجام داده باشد.
فکر میکنید ایران و مصر برای آغاز یک دوره روابط رو به رشد و مناسب چه اقداماتی را باید انجام دهند؟ فکر میکنید در شرایط کنونی و با وجود ریاست جمهوری فردی مثل سیسی این موضوع امکان پذیر است؟
قطعا فرصت های حقیقی برای بازسازی روابط مصر و ایران در شرایط کنونی وجود دارد، به ویژه آنکه مصر و ایران در چند موضوع مشترک که مهمترین آنها مقابله قاطعانه با گروه های تروریستی در منطقه خاورمیانه است، مواضع مشترک دارند. همانطور که ایران و مصر در حال حاضر از دولت عراق برای مقابله نفوذ گروه تروریستی داعش حمایت می کنند و موضوعات مهم دیگر مشترکی نیز میان دو کشور وجود دارد و ممکن است از راهبرد حل این مسائل، اعتماد میان دو کشور پس از 35 سال ساخته شود.
بسیاری از قدرت های جهانی نقش بی بدیل ایران در منطقه را انکار نمی‌کنند، حضور ایران در صف نخست مقابله با داعش را چگونه تحلیل میکنید؟
قطعا ایران بازیگری است که نمی‌توان نقش آن را در منطقه نادیده گرفت، به ویژه در مقابله با گروه تروریستی داعش. تهران توانست در مدت زمان کوتاهی حملات نابود کننده ای را علیه این گروه تررویستی در منطقه به ویژه در مناطق مرزی استان دیالی عراق اعمال کند؛ از سوی دیگر ایران در همراهی با ارتش سوریه علیه تروریست ها هم اقدامات قابل توجهی انجام داده است که از چشم جهان دور نمانده است.
فکر میکنید روی کار آمدن دولت جدید در ایران که توجه ویژه ای به مناسبات منطقه ای و کشورهای عربی دارد، تاثیری بر تسریع حل مشکلات منطقه و همچنین اختلافات فی مابین تهران و قاهره دارد؟
بر این باورم که در دوران حضور حسن روحانی در قدرت در ایران فرصت های مناسب و واقعی برای بازسازی روابط تهران و قاهره و همچنین حل اختلافات منطقه ای وجود دارد، همانند زمانی که اصلاح طلبان و نه رئیس جمهوری مانند احمدی نژاد بر سر کار بود؛ معتقدم تهران باید برای بازسازی روابط خود با مصر تلاش کند و فعالیت های خود را در این زمینه افزایش دهد.
پس از گذشت 4 سال از انقلاب مصر، اکنون میبینیم که در یک تظاهرات مسالمت آمیز علیه دولت در سالگرد انقلاب بیش از 20 نفر کشته شدند و پسران مبارک آزاد شدند، تحلیل شما از آینده سیاسی مصر چیست؟
آینده سیاسی مصر در سایه مبارزه این کشور با گروه های تروریستی و تکفیری پنهان شده است، انتظار می رود که این جنگ میان مصر و گروه های تررویستی برای چندین سال آینده ادامه داشته باشد اما قطعا در آینده مصر از مبارزه با گروه های تروریستی ضرر نخواهد کرد چرا که تاریخ نشان داده است که هیچ گروه تروریستی در مقابل دولت ها و کشورها پیروز نشده است.