اوضاع وخیم سیاسی-امنیتی در عربستان

 ملک عبدالله بن عبد العزیز که ششمین پادشاه عربستان سعودی است از سال 1982 میلادی 23 سال ولیعهد عربستان بود و از سال 1995 پس از آنکه برادرش «ملک فهد» زمین‌گیر شد، عملا از تمامی اختیارات یک پادشاه برخوردار شد.

عبدالله از سال ١٩٩٦به طور غیر رسمی و از سال ١٩٩٨به طور رسمی قدرت را به دست گرفت و با تصویب قانونی در مجلس و با استفاده از نفوذ خود توانست بسیاری از اختیارات پادشاه اعم از ریاست کابینه را خود بر عهده بگیرد.

این وضعیت به مذاق بسیاری از اعضای خاندان سلطنتی خوش نمی آمد تا جایی که چند بار زبان به انتقاد گشودند.

اما عبدالله بن عبدالعزیز در نهایت در  سال 2005 پس از مرگ فهد بن عبدالعزیز به جای او بر تخت پادشاهی عربستان تکیه زد و از آن زمان پادشاه عربستان بوده است.

مرگ پادشاه در روزهای نه چندان مساعد کشور

ملک عبدالله در حالی به بستر بیماری افتاده است که نگاهی به اوضاع عربستان و تحولات داخلی و خارجی آن بیانگر این است که اوضاع این کشور چندان مساعد نیست زیرا در داخل برخی از سیاست های اقتصادی و کسر بودجه ناشی از کاهش قیمت نفت، زبان به انتقاد گشودند.

نمونه بارز این انتقادها از سوی ولید بن طلال شاهزاده میلیاردر سعودی است. وی در نامه‌ ای به وزیر دارائی عربستان ضمن اشاره به برداشت از صندوق ذخیره ارزی به منظور مقابله با کسر بودجه گفت: اکنون به مرحله خطرناکی رسیده‌ایم.

این در حالی است که گفته می شود در صورت فوت ملک عبدالله انتظار می رود در خصوص جانشینی او مشکلی پیش نیاید زیرا امیر سلمان یا همان ولیعهد کنونی به پادشاهی خواهد رسید و امیر مقرن که اکنون جانشین ولیعهد است، ولیعهد خواهد شد بنابراین باید مشکل کجاست؟

اما این رقابت در داخل خاندان حاکم است که موجب نگرانی شده است به ویژه اینکه اکنون نام افرادی از نسل سوم خاندان حاکم مطرح است که در تلاش برای تغییر رویکردهای موجود در کشور و کاهش تسلط خاندان حاکم بر تصمیمات سیاسی هستند.

همچنین تکاپوی اعتراض آمیز مردمی و شکایت آنان از اوضاع کشور مزید بر علت شده و بحران دیگری را در کشور رقم می زند.

پنهانکاری در باره وضعیت جسمی ملک عبدالله

المجتهد که پیشتر به نام او اشاره شد و  به دلیل افشای مسائل پشت پرده خاندان حاکم هواداران بسیاری دارد از پنهانکاری درباره وضع جسمانی شاه سعودی خبر داد.

وی با اشاره به وخامت حال پادشاه عربستان گفت: در پی بستری شدن او تعداد بسیار زیادی نیروی امنیتی در آنجا مستقر شدند تا جایی که می توان گفت بیمارستان به پادگان نظامی تبدیل شد.

وی در صفحه تویتر در مطلبی با عنوان « پس از وخامت حال ملک عبدالله چه اتفاقی افتاد» نوشت: پنج ساعت پس از بستری شدن ملک عبدالله  در بیمارستان به دلیل دو برابر شدن تعداد نیروهای امنیتی موجود بیمارستان شبیه یک پادگان نظامی شد.

وی گفت: سه روز پیش پادشاه احساس کسالت کرد و یک روز بعد به دلیل بدتر شدن حالش ساعت 11 شب با استفاده از بالگرد به بیمارستان منتقل شد.

مجتهد یادآور شد که در نزدیکی محل سکونت پادشاه یک بیمارستان با تجهیزات کامل وجود دارد اما به نظر می رسد با توجه به وخامت حال او به یک بیمارستان پیشرفته نیاز بود.

وی گفت: در بیمارستانی که پادشاه بستری است تعداد زیادی نیروی امنیتی حضور داشتند اما به دلایلی که مشخص نیست تعداد این نیروها پنج ساعت پس از بستری شدن پادشاه دو برابر شد.

فوت ملک عبدالله و زلزله در قیمت نفت

هر چند دولت سعودی با هماهنگی آمریکا بازی جدید را در بازار نفت آغاز کرد و در نتیجه بهای نفت به سرعت و به میزان قابل ملاحظه ای سقوط کرده و به کمتر از 60 دلار رسید، اما به عقیده  برخی کارشناسان اقتصادی مرگ قریب الوقوع ملک عبدالله می‌تواند بهای نفت را تا 200 دلار افزایش دهد.

این در حالی است که عربستان تحت تاثیر کاهش قیمت نفت با کسر بودجه روبه رو شده و به ناچار از صندوق ذخیره ارزی برداشت کرده است.

ورطه سیاسی، اقتصادی و اینک امنیتی عربستان

بیماری ملک عبدالله، کاهش بهای نفت، انتقادات داخلی و اخیرا نیز کشته شدن فرمانده گارد مرزی شمال کشور و پیش از آن کشته شدن چند نیروی امنیتی نشان می دهدعربستان در کنار مشکلات سیاسی و اقتصادی به طور جدی با خطر ناامنی در مرزهای خود روبه رو است به ویژه اینکه از حضور تروریست های داعش در مرز مشترک با عراق به هراس افتاده است.

اکنون باید پرسید در بحبوحه این مشکلات چنانچه پادشاه فوت کند، روند تحولات و به عبارت بهتر مشکلات روز افزون این کشور به چه سمتی خواهد رفت؟

در پاسخ به این سوال باید به این نکته توجه داشت که امیر سلمان که در صورت فوت ملک عبدالله پادشاه خواهد شد، از اختیار برکناری ولیعهد یا همان امیر مقرن برخوردار می شود و اگر همانطور که گفته می شود وی  فرزندش امیرمحمد که رئیس دفترش است، به ولیعهدی برگزیند، خشم بسیاری از کسانی که به این پست چشم طمع دارند، برانگیخته خواهد شد.

این اعتراض ها و دو دستگی ها نیز مزید بر علت شده و تنش در عربستان را بیش از پیش تشدید خواهد کرد.

در برابر هر یک از این مشکلات که به تنهایی پتانسیل فراوانی برای ایجاد هرج و مرج گسترده دارند باید منتظر ماند و دید روزهای آینده برای کشوری که پادشاه آن در بستر بیماری است، چه سرنوشتی را رقم خواهد زد.

پادشاه کهنسال عربستان در بستر بیماری

 ملک عبدالله بن عبدالعزیز پادشاه 91 ساله عربستان در حالی به بستر بیماری افتاده است که تا کنون چند بار در فواصل زمانی مختلف خبر مرگ او منتشر شده است.

او که مدتهاست در هیچ مناسب رسمی خارج از کشور حضور نداشته و ولیعهد این مسئولیت را برعهده گرفته است، تا کنون چند بار تحت عمل جراحی قرار گرفته و پنج روز پیش یعنی همزمان با آغاز سال نو میلادی به دلیل وخامت وضعیت جسمانی به بیمارستانی در ریاض منتقل شد.

اما فعال سعودی که با نام مستعار المجتهد در صحفات اجتماعی به افشاگری در مورد مسائل مختلف عربستان و خاندان سعودی معروف است، درباره وضعیت جسمانی ملک عبدالله نوشت: دو سال پیش پس از عمل جراحی، ضربان قلب ملک عبدالله کند شد و وضعیت او رو به وخامت رفت تا جایی که 16 پزشک متخصص قلب از آمریکا بر بالین او حاضر شدند و پس از آن نیز او همواره با مشکلات قلبی و ضربان نامنظم قلب دست به گریبان بوده است.

در پی ادامه بیماری و وضعیت نامساعد جسمانی ملک عبدالله دیوان پادشاهی عربستان کمتر از یک هفته پیش از انتقال او به بیمارستانی در ریاض خبر داده و سپس اعلام کردند او مبتلا به ذات الریه است و باید به طور موقت از لوله تنفسی استفاده کند.

احتمال کناره گیری ملک عبدالله

روزنامه الشعب به نقل از شبکه النهار مصر اعلام کرد که ملک عبدالله تا چند ساعت دیگر از قدرت کناره گیری خواهد کرد و امیر سلمان به عنوان پادشاه معرفی خواهد شد.
بنابر اعلام این منبع  امیر مقرن ولیعهد خواهد شد و متعب بن عبدالله به عنوان معاون دوم تعیین شده و محمد بن سلمان وزارت دفاع را تصدی خواهد کرد.
الشعب همچنین با اشاره به دشواری پی بردن به وضعیت جسمی ملک عبدالله افزود: انتقال او به بیمارستان بدون اعلام قبلی نشان می دهد که وی به طور اورژانسی به بیمارستان منتقل شد و تاکنون نیز دیوان پادشاهی جز صدور دو بیانیه مبنی بر انتقال او به بیمارستان و نیز ابتلا به ذات الریه توضیح دیگری در این خصوص نداده است.