پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :
با گذشت یک هفته از سیل انتقادهای رسانه‌های اصولگرا به نبود آمار مستند
در مورد رشد اقتصادی در سه ماهه اول امسال، بانک مرکزی سرانجام سکوت خود را
شکست و ارقام رشد اقتصادی در بخش‌های مختلف را اعلام کرد. چنانکه طبق آمار
گزارش شده از سوی بانک مرکزی، اقتصاد ایران پس از هشت فصل «کوچک‌تر شدن» و
«رشد منفی»، در بهار امسال با رشد مثبت 6/ 4 درصدی مواجه شده است.
به گزارش فرهیختگان آنلاین (FDN.ir)، بانک مرکزی که این گزارش را روی
وب‌سایت خود قرار داده، عنوان کرده که براساس محاسبات اولیه «اقتصاد ایران
پس از یک دوره رکود طولانی، در فصل اول سال ۱۳۹۳ رونق معناداری را تجربه
کرده است». آن‌گونه که بانک مرکزی گزارش داده تمام گروه‌های عمده اقتصادی
شامل کشاورزی، نفت، صنایع و معادن و خدمات در فصل بهار رشد مثبت داشته‌اند.
گزارش بانک مرکزی نشان می‌دهد در بهار امسال بخش کشاورزی، ۳/۳ درصد، نفت
1/6 درصد، صنایع و معادن 1/8 درصد و گروه خدمات 7/3 درصد رشد داشته است. در
پایان سال گذشته رشد اقتصادی بخش کشاورزی 7/4، بخش نفت منفی 9/8، صنایع و
معادن منفی 9/2 درصد و بخش خدمات منفی 5/1 درصد بوده است. آن‌گونه که بانک
مرکزی اعلام کرده در بهار امسال، بخش صنعت و معدن ۲ درصد و بخش خدمات ۲/۲
درصد از رشد مثبت اقتصادی بهار امسال را شکل داده‌اند. افزایش تولید
«محصولات زراعی و باغی» و «افزایش نرخ رشد تولیدات و صادرات نفت خام، تولید
معیانات گازی و افزایش نرخ رشد تولید گاز طبیعی» در بهار امسال موجب شده
تا ارزش افزوده بخش کشاورزی و نفت هرکدام به نسبت بهار پارسال به ترتیب ۳/۳
درصد و 1/6 درصد رشد پیدا کند. آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد که رشد بخش
صنعت و معدن در بهار امسال نسبت به بهار سال ۱۳۹۲ بیشتر از ۱۵ واحد درصد
افزایش پیدا کرده است و در نتیجه سهم معادن ۲ درصد از نرخ رشد 6/4 درصدی
اقتصادی ایران را به خود اختصاص داده است.
رشد معنادار تشکیل سرمایه ثابت
در بخش دیگری از این گزارش، به رشد معنادار «تشکیل سرمایه ثابت» اشاره شده
و آن‌گونه که بانک مرکزی گزارش داده رشد تشکیل سرمایه ثابت در بهار امسال
7/5 درصد بوده است. تشکیل سرمایه ثابت یکی از مهم‌ترین شاخص‌هایی است که
نشان می‌دهد وضعیت سرمایه‌گذاری چگونه است. در بهار پارسال رشد تشکیل
سرمایه ثابت نزدیک ۱۷ درصد منفی بوده است. افزایش قابل توجه نرخ رشد تشکیل
سرمایه ثابت ناخالص بهار امسال نسبت به بهار پارسال، عمدتا ناشی از افزایش
نرخ رشد تشکیل سرمایه در ماشین‌آلات است. نکته معنادار در بخش تشکیل سرمایه
ثابت اینکه، رشد مثبت این شاخص، پس از دو سال به دست آمده است. از سال
۱۳۹۱ که تشکیل سرمایه ثابت با رشد منفی 8/23 درصد روبه‌رو شد، پارسال نیز
رشد منفی 9/6 درصد داشت ولی بهار امسال 7/5 درصد مثبت شده است.آن‌گونه که
بانک مرکزی اعلام کرده، در تشکیل سرمایه ثابت ناخالص واقعی، بخش ماشین‌آلات
با 7/17 درصد رشد مواجه بوده اما بخش ساختمان در بهار 93 معادل 1/1 درصد
افت را تجربه کرده است. همچنین میزان رشد صادرات کالاها و خدمات در فصل اول
سال 93 معادل 5/2 درصد و میزان رشد واردات کالاها و خدمات 3/4 درصد بوده
است.افزایش قابل توجه واردات کالاهای سرمایه‌ای در سه ماهه اول سال 93 نسبت
به دوره مشابه سال قبل، مهم‌ترین عامل افزایش رشد ماشین‌آلات و به تبع آن
تشکیل سرمایه ثابت ناخالص عنوان شده است.
رشد صنعت
با این حال آنچه که در گزارش بانک مرکزی بیشتر از همه جلب نظر می‌کند، رشد
اقتصادی ایران در بخش صنعت است. براساس گزارش بانک مرکزی، بخش صنعت ایران
در سه ماهه اول امسال رشدی ۱۰ درصدی داشته است، در حالی که این رقم در بهار
پارسال منفی 5/8 درصد بود. همچنین تولید ناخالص داخلی در بخش نفت که بهار
سال گذشته نزدیک به ۳۰ درصد کاهش نشان می‌داد، دوباره رونق گرفته و در سه
ماهه اول امسال به مثبت 1/6درصد رسیده است.
اقتصاد به هوش آمد
رشد اقتصادی ایران در بهار امسال (بنا بر آمار رسمی بانک مرکزی) در حالی
به 6/4 درصد رسیده که در پایان پارسال نزدیک به 2درصد کوچک‌تر شده بود.
البته پیش از آن هم، آمارهای منتشر شده از رشد اقتصادی ایران، فاجعه‌بار‌تر
می‌نمود. اقتصاد ایران از سال ۱۳۹۱ با رشد منفی نزدیک به 6 درصد روبه‌رو
شد و در پی آن تورم نیز به ۴۰ درصد افزایش پیدا کرد. افزایش تحریم‌های
بین‌المللی و بحران ارزی به رکود اقتصادی دوساله‌ای دامن زد و گزارش تازه
بانک مرکزی نشان می‌دهد اقتصاد ایران سرانجام از رکود اقتصادی خارج می‌شود.
پیش از این هم مسئولان دولتی و هم نهادهای بین‌المللی، از رونق اقتصادی در
پایان امسال خبر داده و رقم 2درصد رشد را در پایان امسال برای بخش‌های
مختلف اقتصاد کشور، پیش‌بینی کرده بودند. با توجه به اینکه آمار ارائه شده
از سوی بانک مرکزی مربوط به رشد اقتصادی بهار امسال است و با فرض اینکه رشد
اقتصاد ایران در تابستان نیز به رشد خود ادامه داده باشد؛ به نظر می‌رسد
که ارقام پیش‌بینی شده برای این شاخص از سوی دولت، تاکنون تحقق پیدا کرده
است.
کاهش تورم سالانه
بانک مرکزی در گزارش جداگانه‌ای، جزئیات نرخ تورم شهریورماه امسال را هم
منتشر کرده است. بانک مرکزی در این گزارش از کاهش دوباره نرخ تورم در
شهریورماه امسال نسبت به شهریورماه پارسال (تورم نقطه به نقطه) پس از سه
ماه خبر داد و تغییر این شاخص را برای شهریورماه امسال معادل 4/14 درصد
اعلام کرد. آن‌گونه که بانک مرکزی گزارش داده تورم 12 ماه منتهی به
شهریورماه امسال (تورم میانگین) بالغ بر 1/21 درصد بوده است. این رقم 2/1
درصد کمتر از رقمی است که بانک مرکزی برای تورم میانگین در مردادماه اعلام
کرده بود. هرچند تورم شهریورماه امسال نسبت به مردادماه 4/1 درصد رشد داشته
اما رقم 4/14 درصدی برای تورم سالانه، به معنای تخلیه شدن بیشتر اثرات
تورمی قیمت‌ها در مقیاس سالانه است.