آخرین وضعیت احداث مخازن ذخیره سازی گاز در کشور

اجرای طرح های بزرگ ذخیره سازی گاز طبیعی در سراجه قم و شوریجه سرخس، ضمن تحقق امنیت پایدار تامین انرژی در فصل زمستان، ایران را به رتبه پنجم ذخیره سازی گاز طبیعی در دنیا و اول خاورمیانه رسانده است.

ایران ذخیره سازی گاز طبیعی در مخازن زیرزمینی را از سال 1387 آغاز کرد و توانست به سرعت جایگاهی برتر را در میان سایر کشورها به خود اختصاص دهد، به طوری که در حال حاضر در رتبه پنجم در دنیا جای گرفته است.

پروژه ذخیره سازی یک طرح استراتژیک ملی محسوب می شود و بر اساس استانداردهای بین المللی هر کشور باید 12 تا 14 درصد از تولید گاز خود را ذخیره سازی کند.

ذخیره سازی در زوایای فراوانی مانند پشتوانه اقتصادی، تامین امنیت گازرسانی کشور، قرار داشتن مخازن نفتی در نیمه دوم عمر خود و نیازمندی به تزریق گاز طبیعی حائز اهمیت فراوانی است



** سراجه اولین مخزن ذخیره سازی گاز

مجتمع پالایشگاهی و ذخیره سازی گاز طبیعی شهید فهمیده سراجه قم، اولین طرح ذخیره سازی گاز طبیعی در ایران بود که در روزهای سرد زمستان 92 با تولید روزانه حدود 10 میلیون متر مکعب نقش قابل توجهی در تامین گاز مورد نیاز کشور ایفا کرد.

بهره برداری بخش دوم از فاز اول نخستین طرح ذخیره سازی گاز طبیعی کشور با روشن شدن فلر دوم مجتمع پالایشگاهی و ذخیره سازی شهید فهمیده سراجه قم در آخرین روز پاییز 92 برای دستیابی به حداکثر تولید 10 میلیون متر مکعب در روز انجام شد.

با روشن شدن فلر، بهره برداری از بخش دوم فاز اول مجتمع پالایشگاهی و ذخیره سازی گاز طبیعی شهید فهمیده سراجه قم انجام و فرآورش این مجتمع به میزان حدود 4.5 میلیون مترمکعب در روز به خط انتقال گاز افزوده شد.



** کاهش وابستگی به گاز وارداتی از ترکمنستان با بهره برداری از شوریجه

شوریجه دومین مخزن ذخیره سازی گاز در کشور است که در شمال شرقی کشور قرار دارد. این طرح پس از تکمیل مطالعات اولیه امکان سنجی ذخیره سازی، در سال 1389 آغاز شده است.

این طرح در 25 کیلومتری جنوب شرقی شهرستان سرخس در استان خراسان رضوی و در کنار پالایشگاه شهید هاشمی نژاد واقع شده است.

در حال حاضر روزانه 10 میلیون متر مکعب گاز توسط سه ردیف کمپرسور هر کدام به ظرفیت 3.6 میلیون متر مکعب در روز به مخزن تزریق و در فصل سرما روزانه 20 میلیون متر مکعب در روز از مخزن برداشت و پس از فرآورش به شبکه سراسری تزریق می شود.

تاکنون حدود 300 میلیون مترمکعب گاز جهت برداشت در زمستان آینده به عنوان پشتوانه تامین گاز استان های شمالی کشور در این مخزن ذخیره شده است.

با راه اندازی مخزن ذخیره سازی گاز شوریجه، وابستگی ایران به گاز وارداتی از ترکمنستان کاهش می یابد.



** ذخیره سازی گاز طبیعی در گنبد های نمکی نصرآباد کاشان

پس از اتمام مطالعات بررسی امکان سنجی در ایران مرکزی در سال 1387 که در گستره ای حدود 170 هزار کیلومتر مربع در سال 1385 شروع شده بود، گنبد نمکی نصرآباد کاشان شناسائی شده و مطالعات دقیقی برای بررسی بیشتر این ساختار در راستای تبدیل آن به مخزن ذخیره سازی گاز انجام شده است.



** ذخیره گاز در میدان های احمدی شیراز و قزل تپه گرگان

همچنین مطالعاتی نیز برای ذخیره سازی گاز طبیعی در میدان احمدی شیراز و قزل تپه گرگان نیز آغاز شده و در حال حاضر در مرحله مطالعات اولیه، امکان سنجی و حفر چاه قرار دارد.



** برگزاری مناقصه ذخیره سازی یورتشای ورامین

میدان پورتشای ورامین، مخزن دیگری است که قرار است ذخیره سازی گاز طبیعی در آن انجام شود. در این راستا، برای اولین بار، اقدامات لازم جهت فراخوان عمومی قرارداد BOT در این میدان انجام داده است.

با نهایی شدن مناقصه این میدان، اولین پروژه ذخیره سازی براساس نرخ خرید و فروش گاز توسط بخش خصوصی اجرا می شود.



** طرح های مطالعاتی ذخیره سازی در ایلام و یاسوج

شرکت ذخیره سازی گاز چند طرح پیشنهادی نیز برای ذخیره سازی گاز طبیعی در میادین باباقیر، بانکول، ویزنهار در ایلام و طرح پیشنهادی ذخیره سازی گاز طبیعی در میدان مختار در یاسوج را نیز در دستور کار دارد.