کریستین ساینس مانیتور:عربستان در آرزوی حمله نظامی آمریکا به ایران

کریستین ساینس مانیتور نوشت: حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران برای دستیابی به یک معامله‌ی هسته ای باید اطمینان قدرت های جهانی را کسب کند. اما برای دستیابی به ثبات طولانی مدت در منطقه، روحانی باید بر سوء ظن عمیق و رقابت با همسایگان خود در حاشیه خلیج فارس در زمانی که تنش های فرقه ای در منطقه شدت گرفته است، غلبه کند.

ایران و 5 قدرت جهانی در 18 جولای توافق کردند تا مذاکرات هسته ای را برای دستیابی به توافق نهایی به مدت 4 ماه تمدید کنند.

مذاکره کنندگان در حال حاظر تا 20 نوامبر فرصت دارند تا به توافق نهایی دست پیدا کنند. حسن روحانی اما در مقابل30 سال بی اعتمادی قرار گرفته است. برای چندین سال طولانی، عربستان سعودی و کشورهای کوچک حاشیه خلیج فارس ایران را به ایجاد تفرقه در جوامع شیعه خود متهم می کردند. و در سال 2010 ویکی لیکس فاش کرد که ملک عبدالله، پادشاه عربستان مخفیانه و بارها و بارها واشنگتن را تحت فشار قرار داده است و از آمریکا خواسته تا با حمله نظامی به ایران، سر مار را قطع کند.

رقابت میان این بازیگران سنگین وزن منطقه ای، برای چندین دهه سیاست های قدرت را در منطقه تعریف کرده است. امروز اما روحانی عربستان سعودی ها را یک دوست و برادر می خواند. وی به عمان سفر کرد و از سویی دیگر میزبان امیر کویت بود. رویکرد وی منجر به آن شد که تندروها در حکومت های اهل تسنن عقب نشینی کنند.

کیهان برزگر، رئیس مرکز مطالعات خاورمیانه در تهران در این باره می گوید: گفتمان اعتدال که از سوی دکتر روحانی مطرح شد صدای تندروها در کشورهای حاشیه خلیح فارس را منزوی کرده است.

داود هرمیداس باوند، تحلیلگر سیاسی و استاد دانشکاه نیز در این باره می گوید: اگر ایران یک کشور قدرتمند است، تجربه های گذشته نشان داده است که کشورهای عرب تلاش می کنند که به ما نزدیک تر شوند.

جنگ سوریه اما ایران و کشورهای حاشیه خلیج فارس را از یکدیگر دور کرد. ایران از بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه حمایت کرد در حالی که شورشیان و معارضان خارجی که با نیروهای دولتی سوریه در حال جنگ بودند حمایت سیاسی ار عربستان سهودی، قطر و کویت دریافت می کردند.

حمایت خلیج فارس، منجر به تقویت رادیکال ترین و مجهزترین گروه تندرو در سوریه (داعش) شد که در اوایل ماه ژوئن بخش هایی از شرق و شمال عراق را در اختیار گرفت تا جایی که اکنون تهدیدی برای اماکن مقدس شیعی به شمار می رود.

اما تهدیدات گروه داعش به کشورهای اهل تسنن نیز گسترش یافته است. خطر مشترک می تواند به بهبود روابط کمک کند. در حالی که شبه نظامیان گروه داعش بخش هایی از دو کشور عراق و سوریه را در اختیار گرفته است. در اختیار گرفتن تجهیزات نظامی و جذب نیرو با اعلام اولین خلافت سنی، نشان می دهد که ایران و کشورهای همسایه اش موضوعات مشترکی برای گفت‌وگو به جای پرداخت به تفاوتهایشان دارند.

تهدیدات داعش، زمینه های مشترکی حتی میان ایران و بزرگترین دشمن این کشور، یعنی آمریکا به وجود آورده است. روحانی نیز  اعلام کرد که مایل است با آمریکا در زمینه عراق همکاری داشته باشد. هرچند دیگر مقامات ایران این احتمال را رد کردند.