مچ‌گیری آلمان از سیا / جاسوس های آمریکایی از جان آلمان چه می‌خواهند؟

اگر امروز هنوز کشورهای کمونیستی با باورهای ضد امپریالیستی‌ خود نیم جهان را زیر سلطه داشتند، شاید از اخراج یک کارمند ارشد سیا از برلین به دلیل فعالیت جاسوسی علیه یک کشور متحد حیرت نمی‌کردند. اما دنیای امروز در بهت فرو رفته است.

بهت قبل از همه بر فضای سیاسی آلمان و حکومت آن کشور حکم‌فرماست که بعد از یکسال، زمانی که فاش شد آمریکایی‌ها گفتگوهای تلفنی آنگلا مرکل، نخست‌وزیر آن کشور را شنود می‌کردند، آرام ماندند و دست به هیچ اقدام جدی نزدند.

دو کشف جدید جاسوسی سازمان‌های آمریکایی‌ در مدت یک هفته نشان داد که این رشته سر دراز دارد و جاسوس‌های آمریکایی‌ همچنان در اینجا و آنجای سیاست آن کشور لانه کرده‌اند.

گفته شده که یک کارمند سازمان اطلاعات برون‌مرزی آلمان که حالا در زندان است در مقابل دریافت ۲۵۰۰۰ یورو، مدارکی را به ماموران آمریکایی می‌داده است. یک کارمند از بخش سیاسی وزارت دفاع هم به همکاری با سازمان‌های جاسوسی آمریکا متهم شده ولی فعلا آزاد است.

اخراج نماینده سازمان سیا از برلین علامت خشم آلمان از این نوع فعالیت‌ آمریکایی‌ها در آن کشور محسوب می‌شود.

آلمان هفته پیش از آمریکا خواسته بود برای روشن شدن فعالیت‌های اطلاعاتی آن کشور با مقام‌های آلمانی همکاری کند. اخراج علنی یک مامور سیا می‌تواند نشانه نارضایتی آلمان از روند این همکاری باشد.

اگرچه جزئیات و رده‌بندی اطلاعاتی که ماموران آمریکایی به دنبال آن بوده‌ یا به دست آورده‌اند هنوز معلوم نیست ولی عکس‌العمل دولت آلمان نشان می‌دهد که کاسه صبرش لبریز شده و می‌خواهد نفرت یا حداقل دلگیری عمیق خود از دوست و متحد درجه اول سیاسی‌اش را به افکار عمومی نشان دهد.

آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان گفته در فعالیت‌های اطلاعاتی قرن بیستم باید تمرکز بر مسائل اصلی گذاشته شود و نه انجام هر کاری که عملا ممکن است، تا جایی که دیگر "از فرط تعداد درخت‌ها جنگل دیده نشود."

ولفگانگ شویبله، وزیر دارایی آلمان که به جناح راست حکومت تعلق دارد در یک برنامه تلویزیونی که در مورد بروز احساسات ملی‌گرایانه بعد از دستیابی تیم ملی فوتبال آلمان به مرحله نهایی جام جهانی برگزار شده بود، آمریکایی‌ها را بطور بی‌سابقه‌ای مورد حمله قرار دارد.

او که دو دوره وزیر کشور بوده و به گفته خودش از "همکاری خوب" ماموران اطلاعاتی دو کشور عضو ناتو برای اهداف مشترک بخوبی مطلع است در باره فعالیت جاسوسی آمریکایی‌ها گفت:

"این (کار) خیلی مزخرف است و در باره این همه حماقت فقط باید گریه کرد. به همین دلیل است که خاطر صدراعظم هم در مورد این مسئله مکدر است. آلمان بدون همکاری سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا نمی‌توانست خیلی تهدید‌های تروریستی را خنثی کند ولی این به این معنی نیست که آمریکایی‌ها حق دارند افراد درجه سوم ما را جذب کنند."

عضو ارشد حزب سوسیال مسیحی آلمان در ادامه تایید کرد که چنین کارهایی موجب تحریک احساسات ضدآمریکایی و تشدید احساسات ملی‌گرایانه شده است.

زابینه لویت‌هوزر-اشناپن‌برگر، وزیر دادگستری آلمان هم گفته "این در تصور نمی‌گنجد که دوستان ما در آمریکا اروپایی‌ها را بعنوان دشمن تلقی کنند."

و اورزولا فون‌در‌لِیِن، وزیر دفاع آلمان هم گفته: "من فکر می‌کنم این کار درستی بود که حکومت آلمان امروز ضرب شصتی نشان داد که این نوع اعتماد شکنی را تحمل نخواهد کرد. ما باید جرات کنیم دوباره از اول شروع کنیم."

شماری دیگر از سیاستمداران آلمانی هم حیرت یا خشم خود را نسبت به فعالیت‌های جاسوسی‌ کشور دوست خود ابراز کرده‌اند.

در میان شادی سراسری آلمانی‌ها برای حضور در مسابقه نهایی جام جهانی فوتبال یک چیز بیش از هر چیز خشم آنها را در مورد واقعه جاسوسی برانگیخته است: سکوت مقامات آمریکایی.

مجله اشپیگل می‌نویسد در حالی که در آمریکا بحث مهاجرت داغ است، موضوع درگیری‌های خونین حماس با اسرائیل مورد بحث است، و باراک اوباما در تگزاس دنبال حل مشکل گذرگاه‌های مرزی در سفر است، مسئله جاسوسی در سطح حکومت آمریکا فقط در پشت صحنه می‌جوشد.

این مجله اعتقاد دارد که با اخراج مامور سیا از آلمان که برای واشنگتن غیر منتظره بود، وقت آن است که آمریکا این مسئله را هم مورد توجه قرار دهد.

به نظر می‌رسد سخنان جین ساکی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا که گفته از موضوع از طریق رسانه‌ها با خبر شده، دل نویسنده اشپیگل را به درد آورده است.

خانم ساکی گفته در مورد این موضوع هیچ اظهار نظری نمی‌کند و تاکید کرده که روابط و همکاری‌های امنیتی برای دو کشور و البته برای آلمان هم مهم است.

مجله اشپیگل آمریکایی‌ها را متهم کرده که آنها گویا آلمان را مانند کره شمالی و ایران جزو "کشورهای سرکش دنیا" قرار می‌دهند که با آن اینطور رفتار می‌کنند و می‌گوید در حالیکه آلمان با بیرون انداختن مامور سیا مسئله را علنی کرده، امریکایی‌ها می‌خواهند آن را بی سروصدا از کانال‌های دیپلماتیک حل کند.

حضور جان کری، وزیر خارجه آمریکا در گفتگوهای این آخر هفته در مورد مسئله اتمی ایران در وین یکی از این موقعیت‌هاست که احتمالا آمریکایی‌ها در فکر استفاده از آن برای گفتگو با وزیر خارجه آلمان در پشت صحنه هستند.

تنها صدای موجود در مورد جاسوسی در آلمان در مجلس سنای آمریکا بلند شده که در آن دیان فاین‌استاین، رئیس کمیته اطلاعاتی این مجلس نگرانی عمیق خود را در این مورد اعلام کرده است.

بنا به اطلاع مجله اشپیگل سفر فرانک-والتر اشتاین‌مایر وزیر خارجه آلمان به واشنگتن که برای هفته بعد برنامه‌ریزی شده بود، فعلا به تعویق افتاده است، شاید تا روشن شدن موضوع جاسوسی آمریکایی‌ها و توافق در باره آن.

در تحلیل‌های رسانه‌های آلمان و بعضی روزنامه‌های دیگر غربی در جستجوی یافتن علت آنچه مجله تایم «سنت جاسوسی آمریکایی در کشورهای دوست و متحد» نامیده، روابط اقتصادی آلمان با روسیه و چین، و همچنین تفاوت در برخوردهای سیاسی آلمان با کشورهایی مثل ایران مطرح شده که می‌تواند آمریکایی‌ها را نگران کرده باشد.

همچنین حضور ادوارد اسنودن که اسناد زیادی از فعالیت‌های اطلاعاتی آمریکا را افشا کرد در صحنه سیاسی دنیا و اصرار او برای حضور در مجلس آلمان بعنوان گواه می‌تواند به عنوان دلیلی برای این نوع فعالیت آمریکایی‌ها بین دوستان ارزیابی شود.

نمایندگان احزاب چپ آلمان مدتهاست فشار را بر حکومت آنگلا مرکل افزوده‌اند تا بعد از آنکه ادوارد اسنودن شهادت از طریق ویدیو در مقابل مجلس آلمان را رد کرد، به او اجازه سفر به برلین بدهد، درخواستی که تا بحال رد شده است.

افشاگری‌های اسنودن فضا و نگاه به جاسوسی بین کشورها را تغییر داده، چنانکه بعضی از دوران جاسوسی «پسا اسنودن» صحبت می‌کنند و این نوع فعالیت آمریکا را در این راستا ارزیابی می‌کنند.

شاید سیاستمداران عمیقا ناراحت آلمانی از جاسوسی دوست را این جمله مایکل هایدن، رئیس پیشین سیا که تلویزیون ای‌بی‌سی نقل کرده کمی تسکین دهد که گفته وقتی کسی در کشورهای دوست جاسوسی می کند-که همه می کنند-، باید موفق باشد، اگر مچ (جاسوس) گرفته شود، آنجا برایش جهنم می شود.

در دوران جنگ سرد معمول بود فعالیت‌های جاسوسی افشا شده به دست‌مایه‌ای برای فیلم‌های هالیوودی تبدیل می‌شد، حالا شاید بعد از رکود این بازار، فعالیت‌های جاسوسی کشورهای غربی در یکدیگر دوباره به رونق این بازار کمک کند.

منبع: بی بی سی