استفاده از ماهواره و تجهیزات دریافت از ماهواره از سالها پیش در کشور
رواج پیدا کرده است. به گفته برخی مسئولان، بالغ بر دوسوم خانوارهای
کشور از ماهواره استفاده میکنند و سالانه حدود دو هزار میلیارد تومان
هزینه صرف واردات ماهواره به کشور میشود.
بنا
بر مصوبه مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۷۳ استفاده از این تجهیزات ممنوع شد؛
اما همواره بحث بر سر استفاده کردن یا نکردن از این دستگاهها بوده است،
به گونهای که نیروهای انتظامی و مراجع مختلف نیز بارها به اشکال گوناگون
و با روشهای تنبیهی و تشویقی با این پدیده مبارزه کردهاند.
اما
آنچه مشخص است و بسیاری از مسئولین نیز بر آن اذعان دارند، استفاده گسترده
از این وسایل در سطح جامعه است؛ بنابراین، برخی افراد جامعه بر این باورند
که قانون سال ۷۳ نیاز به بازنگری دارد و برخی دیگر نیز قانون را مناسب
ارزیابی میکنند و حتی گاه خواهان برخورد شدیدتر با استفادهکنندگان از
ماهواره هستند.
نوشآبادی، معاون پارلمانی وزارت فرهنگ و ارشاد
اسلامی درباره این موضوع گفت: دو سوم مردم کلان شهرها و شهرهای بزرگ از
تجهیزات ماهواره استفاده میکنند، اما این بدان معنا نیست که این افراد از
این تجهیزات استفاده نادرست کنند. امروز بسیاری از مردم از این فنآوری
استفادههای بهینه میکنند و چون دنیای امروز دنیای ارتباطات و فنآوری
است، مردم نیز علاقهمندند از سایر اخبار و اطلاعات پیرامونی بهرمند
شوند.
وی افزود: اینکه این کالا از راه قاچاق به کشور وارد میشود،
پوشیده نیست، همچنان که کالاهای دیگر نیز به داخل قاچاق میشود. امروز
بسیاری از کالاها از جمله کریستال یا لوازم خانگی با قاچاق وارد کشور
میشود و شاید در این اجناس، وسایل سمعی ـ بصری و تجهیزات دریافت از
ماهواره نیز وجود داشته باشد.
وی گفت: اما آنچه امروزه در جامعه
نمود یافته، اینکه بسیاری از استفادهکنندگان از این تجهیزات، کاربرد مضر
از آن ندارند و در عین حالی که به اصول و اعتقادات فرهنگی و اسلامی خود
پایبندند، از فیلمها و برنامههای آموزشی و تحلیلهای علمی و سیاسی نیز
بهره میبرند.
امروز هر کسی از دریچه دید خود مسائل و رویدادهای سیاسی و
اجتماعی را تحلیل میکند، و مردم از این طریق با دنیای بیرون و طرز فکر
افراد خارج نشین بیشتر آشنا میشوند.
معاون پارلمانی وزارت فرهنگ
گفت: اینکه قانون استفاده از ماهواره بازنگری شود، ممکن است به تدریج این
احساس نیاز پدید آید و احساس شود بهتر است دیگر مردم را به قانون شکنی
وادار نکنیم، چون زمانی که استفاده از این تجهیزات ممنوع شد، شاید نگاه
به گونهای دیگر بوده و هجمهای در آن زمان علیه منافع کشور بوده است؛ اما
اگر امروز به این نکته پی ببریم که در دنیای امروز به واسطه فنآوری، تبادل
اطلاعات دامنه این تبادلات وسیع شده است، شاید نگاه را تغییر دهد.
وی
همچنین یادآور شد: مردم ما، مردم خوبی هستند و دوست دارند از رخدادهای
پیرامونی خود آگاه باشند؛ بنابراین، این استفادهها مشروع است و ما
استفاده نامشروع نداریم و احساس میکنم باید زمینهای فراهم شود که
میلیونها ایرانی از این دستگاهها استفاده کنند و ما نیز قانون را به
درستی اصلاح کنیم.
وی در پایان تأکید کرد: اما تا هنگامی که قانون
وجود دارد، باید به آن احترام گذاشت و آن را اجرا کرد؛ اما باید این امکان
نیز باشد که قانون را تغییر دهیم و تحولات جهانی و اجتماعی درون کشور را
نادیده بگیریم و بر پایه اصول و قواعد ذهنی خود برخورد کنیم. به گمانم این
قانون زمانی لازم بوده و نوشته شده، ولی باید با توجه به تحولات روی داده،
در این قانون بازنگری شود.
همچنین بیژن نوباوه، عضو کمیسیون فرهنگی
مجلس در این باره میگوید: سالانه مبلغ چشمگیری از منابع کشور، هزینه
واردات و قاچاق تجهیزات ماهوارهای میشود. این در حالی است که بیشتر
تجهیزات ماهوارهای گران است و سالانه هزینه بالایی برای واردات آنها
میشود.
وی گفت: معلوم نیست واردات این تجهیزات دست چه کسانی است و
چرا از آن جلوگیری میشود؟! البته میتواند دلایل گوناگونی داشته باشد؛
مانند بسیاری از کالاهایی که قاچاقی وارد کشور میشود و کسی هم
نمیتواند مانع آن شود. هماکنون نفت کشور از خیلی از راههای رسمی قاچاق
و میلیونها لیتر نیز از کشور خارج میشود و کسی هم نیست در این باره
توضیحی بدهد.
وی گفت: سالانه بیست میلیارد دلار کالای قاچاق وارد
کشور میشود که صنعت کشور را تهدید میکند، که در این مورد خاص جز تهدید
صنعت، تهدید فرهنگی هم به شمار میآید و فراتر از بحث اقتصادی است. مگر
میتوانند جلو واردات سیگار را بگیرند؟ ماشین لباسشویی، قوطی کبریت نیست،
ولی به سادگی وارد کشور میشود.
وی گفت: به هر حال استفاده از
ماهواره در کشور ممنوع است و باید با کسانی که از این سیستمها استفاده
میکنند، بنا بر قانون برخورد کرد، استفاده از ماهواره افزون بر اینکه بر
اقتصاد کشور خدشه وارد میآود و سالانه مبالغ زیادی از منابع کشور به هدر
میرود، به فرهنگ کشور نیز آسیبهای جدی وارد میکند که باید به گونهای
جلو آن گرفته شود.