طبیعت سرکش «سگ» به دستان مربیان توانمند در نیروی انتظامی به گونه ای
تربیت می شود که جز اطاعت از مربی چیزی نمی بیند و نمی پذیرد و اکنون این
حیوان در خدمت پلیس قرار گرفته تا ابزاری برای تامین امنیت بیشتر باشد.
سگ ها دست کم در حدود 15 هزار سال پیش اهلی شده اند، اما با
معیار قرار دادن شواهدی که از فسیل ها و از آزمایش دی ان ای به دست آمده ،
سگ ها از یک صد هزار سال پیش اهلی شده بودند.
سگ ها نقش های
مختلفی در جوامع انسانی به عهده داشته اند به گونه ای که از این حیوان در
اعصار مختلف در شکار، گله داری، بارکشی، محافظت و حال برای کمک به پلیس و
نیروهای نظامی استفاده می شود.
یگان ویژه نیروی انتظامی به عنوان
یکی از واحد های فعال و زبده در ناجا دارای واحدی استثنایی به نام سپکای
(سگ های پلیس کنترل اجتماعات) است.
این واحد توسط افرادی توانمند
اداره می شود که به تربیت و آموزش تخصصی سگ هایی می پردازند که در بسیاری
از ماموریت و عملیات پلیس می توانند نقش های اثربخشی از خود ایفا کنند.
نکته
قابل تامل در این واحد این است که هر یک از سگ ها تحت نظر یک مربی آموزش
دیده و تنها از مربی خود حرف شنوی داشته و از سوی دیگر مربی به زبان های
مورد علاقه خود گاه فارسی، انگلیسی یا آلمانی با سگ سخن می گوید و این
حیوان تحت فرمان مربی خود عمل می کند.
هر یک از سگ های واحد سپکای
یگان ویژه براساس توانمندی و قابلیت هایی که دارد، تحت آموزش قرار می
گیرد. به عنوان مثال برخی از سگ ها توانایی بالایی در ماموریت های مربوط به
گروگانگیری دارند که تحت نظر مربی خود آموزش های مرتبط با این نوع ماموریت
ها را فرا می گیرند.
برخی از سگ ها توانایی خوبی در اکتشاف مواد
مخدر و دارو دارند و برخی دیگر به دلیل داشتن جثه های بزرگ به لحاظ روانی و
ایجاد رعب و وحشت برای آرام کردن اغتشاشات مناسب هستند.
خبرنگار
اجتماعی ایرنا در جریان حضور در واحد سپکای یگان ویژه به گفت گو با سروان
ˈعلی قربان زادهˈ مسوول واحد سپکای یگان ویژه نیروی انتظامی پرداخت.
وی
می گوید: امروزه در اکثر کشورهای جهان به دلیل هوش و ذکاوت سگ ها در انجام
کارهای دشوار و همچنین حس بویایی بسیار قوی و قابلیت بدنی مناسب در بلاهای
طبیعی و عملیات تجسسی استفاده می شود. همچنین از سگ ها برای کمک به
مصدومان و کنترل مواقع بحرانی در مراکز نظامی استفاده بسیاری می شود که
ایران از این قاعده مستثنی نیست.
قربان زاده ادامه می دهد: سگ ها
قدرت جستجو، کشف دارو، مواد مخدر و مواد منفجره و حتی حضور در میدان عملیات
را نیز دارا هستند از سوی دیگر در کنترل اغتشاشات و شورش یاری کننده پلیس
به شمار می آیند.
مسوول واحد سپکای یگان ویژه اضافه می کند: با
توجه به قابلیت های ذکر شده، واحد سپکای فرماندهی یگان های ویژه ناجا در
سال 89 بنا به تدابیر فرماندهی نیروی انتظامی آغاز به کار کرد و آموزش های
آنان زیر نظر کارشناسان مجرب واحد سپگا انجام می شود.
قربان زاده
با اشاره به انواع نژادهای سگ که برای عملیات پلیس در ایران استفاده می
شود، می گوید: نژاد ˈژرمن شپردˈ یک نژاد بسیار با وفا، از لحاظ جثه و
اندازه تنوع زیادی داشته و دارای بدنی قوی ، عضلانی و چالاک است.
وی
اضافه می کند: نژاد ˈیالینیویزˈ از جمله سگ های باهوش و چالاک است که به
علت سرعت و انعطاف پذیری بسیار مناسبی که دارد، می تواند از موانع مختلف
عبور کرده و در ماموریت هایی که حرکت و مانور برای انسان دشوار است، مورد
استفاده قرار گیرد.
قربان زاده در مورد کاربرد هر یک از این سگ ها
می گوید: سگ های ضد اغتشاش واحد سپکا یگان ویژه با توجه به آموزش هایی
تخصصی که توسط کارشناسان واحد سپکا دیده اند و همچنین با توجه به قابلیت
هایی بدنی و انعطاف پذیری مناسب، می توانند به عنوان یک عامل روانی در
انواع جمعیت ها برای ایجاد رعب و وحشت و پراکندگی جمعیت نقش بسزایی داشته
باشند البته این سگ ها به طور کامل فرمان پذیر بوده و بدون دستور مربی عکس
العکلی از خود نشان نمی دهند و این قابلیت را دارند که فرد متهم را شناسایی
و اقدام به دستگیری و بازداشت وی کنند.
وی می گوید: سگ هایی که
برای ماموریت ضد اغتشاش آموزش دیده اند، سگ هایی بسیار شجاع و با آمادگی
جسمانی بالا هستند و می توانند در زمان اغتشاش از آتش و موانع ایجاد شده
توسط اغتشاشگران نفوذ کرده و ماموریت خود را انجام دهند.
قربان
زاده اضافه می کند: این سگ ها هیچ گونه ترس و واهمه ای از صدای تیراندازی و
انفجار نداشته و ماموریت خود را به همراه مربی به خوبی انجام می دهند و
آموزش های لازم را در این خصوص در بسیاری از ماموریت ها و عملیات که جان
انسان در خطر است، دیده و می توان از آنها استفاده کرد.
مسوول
سپکای یگان ویژه اضافه می کند: سگ های یالینیویز تربیت شده می توانند برای
عملیات رهایی گروگان و شناسایی فرد گروگانگیر در ماموریت های محوله یاری گر
پلیس باشند.
قربان زاده اضافه می کند: مربیان 20 تا 25 کلید واژه
از زبان های مورد علاقه خود از جمله فارسی، انگلیسی یا آلمانی را فرا
گرفته و با این کلید واژه ها با سگ های تحت آموزش خود صحبت می کنند.
قربان
زاده می گوید: سگ ها در دو مرحله مقدماتی و تخصصی آموزش های لازم را برحسب
توانمندی هایی که دارند ، فرا می گیرند. آموزش مقدماتی یک ماه و آموزش های
تخصصی سه ماه به طول می انجامد.
نامبرده در پاسخ به این سووال که چگونه قابلیت سگ ها برای آموزش های تخصصی بر حسب ماموریت ها و عملیات های پلیس
شناسایی
می شود، می گوید: در ابتدا از سگ ها تست گرفته می شود که برای کدام از
ماموریت ها اعم از رهایی گروگانگیری، اغتشاشات و مواد مخدر مناسب هستند یا
خیر و سپس برای دوره های مقدماتی و تخصصی انتخاب می شوند.
به گفته
وی، طول عمر مفید سگ برای استفاده در ماموریت و عملیات ها پنج سال است و
بعد از اتمام این مدت از این سگ ها برای نسل کشی، تولید مثل و فعالیت های
پشتیبانی استفاده می شود.
وی ادامه می دهد: لباس های مخصوصی برای این سگ ها به منظور جلوگیری از هر گونه آسیبی در نظر گرفته شده است.
قربان
زاده در مورد نگهداری این سگ ها، می گوید: محل نگهداری سگ های واحد سپکا
براساس استانداردهای روز و برای جلوگیری از هر گونه بیماری با تمام شرایط
بهداشتی درمانی مناسب و تحت نظارت 24 ساعته دامپزشک است واکسیناسیون مربیان
و سگ ها به طور دائم و در زمان های مشخص انجام می شود.
مسوول
سپکای یگان ویژه اضافه می کند: برای هر سگ یک مربی در نظر گرفته شده است که
تمام مسائل مربوط به آموزش، بهداشت و تعذیه توسط مربی مربوطه انجام می
شود.
قربان زاده در مورد تولید مثل و تکثیر این سگ ها، می گوید:
بنا به تدابیر سردار فرماندهی یگان های ویژه ناجا و با تلاش کارکنان، این
واحد توانسته در امر تکثیر اقدام کند که این اقدام با موفقیت به انجام رسید
تا دیگر نیازی به خرید سگ از کشورهای دیگر نباشد.
وی در مورد
نحوه به کارگیری این سگ ها در اغتشاشات هم گفت: سگ های یگان ویژه براساس
اصل رعایت تربیت و توانایی در ماموریت ها برحسب نیاز برای ایجاد جو روانی و
رعب و وحشت در دل متجاوزان به حریم امن مردم، دستگیری و بازداشت وارد صحنه
می شوند .اگر لازم باشد سگ های پلیس به صورت گروهی در صحنه ها حاضر شوند،
سگ ها گوش به فرمان فرمانده گروه بوده و در یک مسیر به صورت خط زنجیر حرکت
می کنند.
در سال های اخیر پلیس ایران همواره سعی کرده تا تجیهزات و
امکانات خود را به روز کرده و خود را در این زمینه به پلیس های دنیا نزدیک
کند.
براین اساس پلیس ایران همچون پلیس کشورهای پیشرفته؛ استفاده
از قابلیت و توانمندی های سگ در ماموریت و عملیات های مختلف را فراموش
نکرده است.
سگ پلیس یکی از پرکاربرد ترین و با ارزش ترین رشته در
تربیت سگ است . چرا که سگ پلیس آموزش می بیند که چگونه جستجو، دفاع، تعقیب،
شناسایی داشته باشد که البته این آموزش از دوران تولگی بعد از هشت هفتگی
شروع شده و تا آخر عمر در خدمات پلیس به انسان خدمات کند.