به جای سالن‌ تئاتر سالن‌های عروسی را رونق می‌دهیم!

علیرضا کوشک‌جلالی در آستانه اجرای نمایش تازه‌اش از سونامی بزرگ فاصله تئاتر و تماشاگر سخن گفت و از اینکه پای علی نصیریان به عنوان یکی از اسطوره‌های تئاتر ایران به دادگاه باز شده است، اظهار تاسف فراوان کرد.

 این کارگردان تئاتر که به زودی نمایش «سیستم گرون هُلم» را به صحنه می‌برد، درباره اجرای این اثر گفت: این نمایش سال 2003 در اسپانیا اجرا شد و مانند نمایش «خدای کشتار» در تئاتر اروپا و جهان معروف شد. داستان آن درباره مسئله بیکاری و شغل در اروپا و تمام جوامع است اما این بهانه‌ای است که به طرز خشن و طنز‌آلود، روابط انسان‌ها مطرح ‌شود که برای رسیدن به هدف‌شان تا کجا باید پیش بروند.

کارگردان «خدای کشتار» اضافه کرد: داستان «سیستم گروه هلم» را یک روان‌شناس سوئدی به شکل دقیق پیاده کرده و سیستم مخوفی را به شکل طنز‌آلودی به تصویر کشیده است و من از مدتی پیش برای اجرای این کار برنامه‌ریزی کردم و به ایران آمدم. این نمایش در ژانر «خدای کشتار» است.

این کارگردان تئاتر ایران که سال‌هاست در آلمان زندگی می‌کند، ادامه داد: در اروپا سه نسل شاهد تماشای نمایشنامه‌های مردمی هستند. این نوع تئاترها در اروپا ستون فقرات آن کشور محسوب می‌شوند.

کوشک جلالی که روز 21 خرداد ماه در نشست خبری نمایشش در تئاتر شهر سخن می‌گفت، افزود: در شهر کلن آلمان 60 الی 70 نمایش در شهرها اجرا می‌شوند و 80 درصد بیننده آن مردم عادی هستند. به همین دلیل هم تئاتر در آن جا رشد می‌کند اما متأسفانه من در ایران می‌بینم که تئاتر مخصوص قشر خاصی از مردم است. تئاتر‌هایی که در ایران به نام گلریز مرسومند و قشر مردم آن را می‌بینند در اروپا طوری اجرا می‌شود که سه نسل بیننده آن هستند، اما در ایران چند تئاتر را به من نشان دهید که قشر روشنفکر، سوپر روشنفکر و مردم عادی از آن خوششان بیاید.

کارگردان نمایش «ابراهیم آقا و گل‌های قرآن» تصریح کرد: به نظر من بزرگترین معضلی که مردم را در برگرفته و ما را به سراشیبی و دره عمیقی بین تئاتر و مردم می‌برد، همین است. به همین دلیل سعی کردم بخشی از تئاتر مردمی را که مردم بتوانند به راحتی با آن ارتباط برقرار کنند و راضی از سالن بیرون روند، به تصویر بکشم که متأسفانه این نوع تئاترها تنها شش درصد در ایران وجود دارد و به عقیده من فاصله مردم از تئاتر، یک سونامی بزرگ است.

او در پاسخ به این پرسش که چند درصد این نمایش در ایران قابل اجراست؟ بیان کرد: دوست ندارم وارد جزئیات آن شوم اما سعی کردم این نمایش با عرف جامعه هماهنگ باشد زیرا هر جامعه‌ای عرف خودش را دارد و من به آن احترام می‌گذارم. با توجه به مشکلات و محدودیت‌های جامعه سعی می‌کنم خمیرمایه نمایش را تا جایی که بتواند حرفش را بزند، به تصویر بکشم.

جلالی همچنین درباره انتخاب بازیگران نمایش «سیستم گرون هُلم» گفت: در اصل نمایشنامه، سه بازیگر مرد و یک بازیگر زن وجود دارد اما در اجرایی که در کشور آلمان داشتیم، بنا بر موقعیت ترجیح دادم که از دو بازیگر مرد و دو بازیگر زن استفاده کنم.

کوشک جلالی همچنین درباره اسم این نمایشنامه بیان کرد: این نمایش تقریبا مستند است و اولین باری که آن را خواندم، دچار سردرگمی ذهنی شدم و هر چه بیشتر می‌خواندم سردرگمی‌ام بیشتر می‌شد و سوالات بسیاری در ذهنم بوجود می‌آمد.

این مترجم تئاتر یادآور شد: این متن را سه سال پیش ترجمه کردم و به دست نشر «قطره» سپردم که متأسفانه تاکنون موفق به دریافت مجوز چاپ نشده است. با ورود آقای روحانی و حضور آقای جنتی خوشحال شدم که این کتاب چاپ شود اما به نظر می‌رسد همچنان درها بسته است.

کارگردان «خدای کشتار» در ادامه این نشست با اشاره به ماجراهایی که برای اجرای نمایش «تانگوی تخم‌مرغ داغ» پیش آمد، اظهار کرد: هنگامی که خبرها را خواندم و متوجه شدم پای علی نصیریان به دادگاه باز شده است، گریه‌ام گرفت که چرا باید اسطوره تئاتر کشورمان پایش به دادگاه کشیده شود. واقعا دارد چه بر سر تئاتر ما می‌آید؟!

کوشک‌ جلالی اضافه کرد: در کشوری مانند آلمان اگر دولت کمکش را به تئاتر قطع کند، تئاترش به زمین می‌خورد حالا حساب کنید در ایران اگر عشق و علاقه بازیگران و تهیه‌کنندگان و ... نباشد، تئاتر نابود می‌شود. اگر دولت همین کمک‌های اندک را هم نکند، پس نسل جدید تئاتر باید کجا بروند؟! حالا ما قدیمی‌ترها پوستمان کلفت شده است و به کارمان ادامه می‌دهیم اما این اتفاق واقعا وحشتناک است.

*** به جای سالن‌ تئاتر سالن‌های عروسی را رونق می‌دهیم!

در ادامه نشست خبری نمایش «سیستم گرون‌ هُلم‌»، الهام پاوه‌نژاد بازیگر این نمایش درباره وضعیت سالن‌های تئاتر بیان گفت: مسئله سالن مشکل اساسی است که بسیاری از گروه‌های تئاتر با آن مواجه هستند. در بسیاری از نمایش‌ها بعد از تماشای آن متوجه می‌شدیم که سالن متناسب با اجرا نیست. در خبرها هم می‌آید که همه تصمیم دارند سالن نمایش بسازند اما حالا کی این اتفاق عملی شود، خدا می‌داند. حداقل امیدوارم برای نسل‌های جدید این اتفاق تحقق پیدا کند.

او ادامه داد: همه جا صحبت از این است که نمایش هنر مادر است اما ما به جایی رسیده‌ایم که مادرانمان را در خانه سالمندان می‌گذاریم. به جای سالن‌های تئاتر سالن‌های عروسی، میهمانی یا مجالس را رونق می‌دهیم! متأسفانه سالن‌های تئاتری هم که داریم تئاتری نیست و زمانی که قانونی تصویب می‌شود که برخی از کمک‌های کوچک هم حذف شود، بهانه‌ای می‌شود تا مادرانمان را در خانه سالمندان بگذاریم.

پاوه‌نژاد اضافه کرد: اینکه گروه برای اجرای نمایششان باید درصدی به صاحبان سالن پرداخت کنند، رعب‌آور است. پس نمایش باید درآمدش را از کجا دربیاورد؟ و این چنین می‌شود که تئاتر که محل خلاقیت بازیگر، کارگردان و ... است جای خودش را به تجارت می‌دهد.

***

در ادامه این نشست سینا رازانی و امیرحسین رستمی (بازیگران) و آوا فیاض (تهیه‌کننده) این نمایش نیز سخنانی مطرح کردند.

به گزارش ایسنا، نمایش «سیستم گرون هُلم» تیر ماه در سالن فرهنگسرای نیاوران به صحنه می‌رود.