كودتاي خاموش در بانكوك/ ارتش تايلند حكومت نظامي اعلام كرد

ساعت سه صبح به وقت تايلند. بيانيه يي از راديو و تلويزيون صادر مي شود كه ارتش در بانكوك پايتخت تايلند اعلام حكومت نظامي كرده است.

به گزارش انتخاب،  اين واقعه در حالي رخ مي دهد كه از نوامبر گذشته با وجود تداوم اعتراضات در تايلند عليه دولت، ارتش از انجام چنين اقدامي خودداري كرده بود. ارتش حتي در روزهايي كه مخالفان دولت به وزارتخانه ها، مقر نخست وزيري حمله مي كردند هيچ اقدامي صورت نداد اما حالاتنها پس از گذشت چند روز از بركناري نخست وزير تايلند، يينگلاك شيناواترا، پا به ميدان گذاشته است. ژنرال چان پرايوت، فرمانده ارتش تايلند اعلام كرده است كه اين حكومت نظامي تنها براي دوري از التهاب و درگيري در پايتخت است تا از بدتر شدن وضعيت امنيتي در بانكوك جلوگيري كند. گفته مي شود بانكوك رفته رفته به سمت رويارويي دو گروه مخالفان و موافقان دولت مي رود. ژنرال پرايوت در نخستين بيانيه خود پس از اعلام حكومت نظامي مي گويد كه ارتش ديگر تحمل خشونت و تظاهرات سياسي در كشور را ندارد زيرا بر امنيت ملي و امنيت مردم لطمه بسياري وارد كرده است. با اين حال اين نكته جالب توجه است كه ارتش اعلام كرده است مردم نيازي نيست كه از حكومت نظامي وحششت كنند و روال عادي در شهر ادامه دارد و ارتش عامل وحشت نيست بلكه مي خواهد امنيت برقرار كند. با اين حال ارتش تاكيد دارد كه اين يك كودتا نيست. بيانيه ارتش كه از شبكه پنج تلويزيون ملي تايلند پخش شد پس از اعلام بيانيه ارتش شروع به پخش آهنگ هاي ميهن پرستانه به همراه تصاويري از رفتارهاي خوب سربازان تايلندي همراه با عشق و محبت كرد تا نشان دهد ارتشي كه به خيابان ها آمده است تنها به خاطر مردم و عشق به وطن اين كار را كرده است. با اين حال ارتش پس از پخش اين بيانيه، بر سر تقاطع هاي كليدي در بانكوك نيروهاي ارتش حضور پيدا كردند تا نشان دهند در اقدام خود بسيار جدي هستند.
    

واكنش دولت
  
 با اين حال بونسونگ پايسان، نخست وزير موقت تايلند پس از اعلام حكومت نظامي در نخستين بيانيه خود از ارتش خواسته است كه از قانون اساسي اين كشور پيروي كند و آن را زير پا نگذارد. وي همچنين مي افزايد كه دولت مي خواهد هرچه زودتر صلح و ثبات به كشور بازگردد اما نمي خواهد هيچ گونه خشونتي را اعمال كند. با اين حال گفته مي شود پس از اعلام حكومت نظامي دولت در محلي نامعلوم نشستي اضطراري برگزار كرده است.
    
 سركوب رسانه ها

  ارتش مي گويد اين حكومت نظامي كودتا نيست اما نكته حايز اهميت اين است كه اين اقدام ارتش با سركوب رسانه ها توام شده است. در بيانيه بعدي كه تلويزيون ارتش تايلند منتشر كرد، از تمامي گروه ها خواسته شده از انتشار اخباري كه به زعم ارتش دروغ است خودداري و از هرگونه تحريك مردم پرهيز كنند. همچنين در اين راستا ارتش 10 شبكه تلويزيوني را بسته است. گفته مي شود اين شبكه ها هم متعلق به موافقان و مخالفان دولت هستند. فرمانده ارتش تايلند نيز تاكيد كرده است كه بسته شدن تلويزيون ها در شرايط فعلي يك ضرورت است و تا زماني كه نياز باشد شرايط حكومت نظامي ادامه خواهد داشت.
    
واكنش موافقان و مخالفان

قرمزهاي تايلند (موافقان دولت) پس از اعلام حكومت نظامي بسيار محتاطانه با اين موضوع برخورد كردند و براي جلوگيري از خشونت وارد بانكوك نشدند و به اعتراضات خود در حومه بانكوك ادامه دادند اما زردهاي تايلند كه با اين اقدام ارتش عملابه خواسته خود رسيده اند تظاهرات خود را به حالت تعليق درآورده اند.
    

ارزيابي ها

برخي تحليلگران معتقدند كه بعيد مي دانند اقدام ارتش تنها يك مانور نظامي باشد زيرا ارتش تايلند از زمان استقلال اين كشور 18 بار دست به كودتا زده است كه آخرين آن در سال 2006 بوده است. با اين حال ارتش ممكن است دولت را ساقط كند و دولتي موقت را تشكيل دهد. با اين حال مجموع رفتار ارتش هنوز مشخص نمي كند كه مي خواهد در آينده دست به چه اقدامي بزند. پل چمبر، استاد دانشگاه و تحليلگر دانشگاه نظامي چيانگ ماي تايلند معتقد است ارتش تايلند بر مبناي قانوني وارد عمل شده است كه در سال 1914 به تصويب رسيده است و به ارتش اختياراتي گسترده مي دهد كه در موارد حساس ارتش پادشاهي بدون اجازه نخست وزيري وارد عمل شود. چمبر معتقد است كه ژنرال پرايوت مي تواند از اين قانون به عنوان پوششي استفاده كند تا اقدام ارتش را به عنوان كودتا جلوه ندهد.
    
چرا ارتش وارد عمل شد؟

 پرسش اصلي اينجاست كه ارتش چرا دست به حكومت نظامي زده است و چرا طي شش ماه گذشته چنين واكنشي را از خود نشان نداده است؟ ارتش تايلند اگرچه از نخست وزير دستور مي گيرد اما عملاتحت فرمان پادشاه است و در مواقعي خود را بالاتر از مقام نخست وزيري مي داند و در طول تاريخ همواره هر وقت ارتش تايلند احساس خطر كرده دست به كودتا زده و دولت را بركنار كرده است. اما نكته يي كه در اين بين حايز اهميت است اين است كه ارتش تايلند طي چند ماه اخير اگرچه قصد مداخله در امور سياسي كشور را نداشت و عملاوجهه يي بيطرف از خود نشان داد اما چندان هم نمي توان گفت كه در اين مناقشه بيطرف نبوده است. اكنون پس از بركناري يينگ لاك شيناواترا از سمت نخست وزيري اين كشور پس از ماه ها مناقشه، اين بار نوبت حاميان دولت تايلند بود كه به ميدان بيايند و حمايت خود را از دولت نشان دهند. دولت كه قرمزهاي تايلند را رهبري مي كند طي ماه هاي گذشته طرفداران خود را به خويشتنداري دعوت كرده بود و نخواست تا در مقابل زردهاي تايلند كه عملاحامي پادشاه هستند صف آرايي به وجود آيد اما پس از بركناري نخست وزير تايلند از سمت خود رفته رفته قرمزها اعتراضات خود را افزايش دادند و در حومه بانكوك مستقر شدند. اما آنها قصد داشتند با گسترش تظاهرات خود به سمت دادگاه قانون اساسي تايلند بروند و خطري كه در اين ميان وجود داشت رويارويي هواداران و مخالفان دولت تايلند بود. ارتش نيز در اين ميان احساس خطر كرد و عملابه نفع زردهاي تايلند به ميدان آمد و اجازه برگزاري تظاهرات گسترده به قرمزهاي تايلند را نداد اما حالابا اين اقدام ارتش تايلند آينده اين كشور را بسيار مبهم كرده است.
    
واكنش هاي بين المللي

 ايالات متحده در واكنشي به اتفاقات تايلند اعلام كرد كه از شرايط اين كشور نگران است و از همه طرف ها خواسته است كه به اصول آزادي بيان و دموكراسي احترام بگذارند. سخنگوي وزارت امورخارجه امريكا در بيانيه يي گفت كه ما انتظار داريم ارتش تايلند به تعهدات خود پايبند باشد و اين اقدام موقت تنها براي جلوگيري از خشونت باشد و باعث تضعيف نهادهاي دموكراتيك در تايلند نباشد.
    
 يادآوري

 اعتراضات تايلند از نوامبر سال 2013 در اعتراض به طرح عفو نخست وزير سابق تايلند تاكسين شيناواترا آغاز شد و رفته رفته گسترش يافت. اما نخست وزير تايلند با انحلال مجلس و برگزاري انتخابات مجدد سعي بر بازگشت آرامش به پايتخت تايلند را داشت اما معترضاني كه تنها در پايتخت مستقر بودند باز هم به اعتراضات خود ادامه دادند. اما طي چند وقت اخير اعتراضات به نوعي فروكش كرد تا اينكه دادگاه قانون اساسي تايلند در اقدامي دست به بركناري نخست وزير به دليل سوءاستفاده از قدرت زد و باعث شد اين بار نه مخالفان دولت بلكه اين بار موافقان نيز به ميدان بيايند و شرايط تايلند را وارد فاز جديدي كنند. گفتني است كه زردهاي تايلند هيچگاه نتوانستند از طريق انتخابات دولت را به دست بگيرند و از سال 2001 هر انتخابات آزادي كه در تايلند برگزار شده قرمزهاي تايلند پيروز انتخابات شده اند.
   
منبع: اعتماد