تاثیر پایان دوره کاری کاترین اشتون بر مذاکرات ایران و 1+5

همزمان که مذاکره‌کنندگان ایران و گروه 1+5 به ضرب‌الاجل 20 ژوییه برای دستیابی به توافق نهایی‌شان نزدیک می‌شوند، پایان دوره کاری رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا ذهن آن‌ها را به خود مشغول کرده است.

کاترین اشتون که پنج سال است ریاست سیاست خارجی اتحادیه اروپا را به عهده داشته است، اگرچه تصمیم‌گیرنده حساس مذاکرات ایران و گروه 1+5 نیست، از سال 2010 تاکنون هماهنگ‌کننده اصلی این مذاکرات بوده است.

براساس گزارش خبرگزاری رویترز، نقش وی ایجاب می‌کند که با آمریکا، چین، روسیه، انگلیس، فرانسه و آلمان همکاری می‌کند تا یک موضع واحد و مشخص داشته باشد و از طرفی دیگر تلاش می‌کند میان ایرانی‌ها اعتمادسازی کند تا این مذاکرات حساس را پیش ببرد.

رویترز در ادامه آورده است: اساسا این آمریکا و ایران هستند که تعیین می‌کنند یک توافق انجام شود، اما رهبری این پروسه برای اشتون تکریم به همراه داشته و مخالفانش را ساکت کرده است.

علی واعظ یکی از اعضای گروه بین‌الملل بحران در این باره گفت: پایان دوره کاری وی حتی اگر موقت باشد، می‌تواند یک فاصله ایجاد کند، هم‌چنین روابط شخصی نیز در این میان مهم است.

ممکن است کاترین اشتون یک سیاستمدار زن بین‌المللی نباشد اما پایان دوره فعالیت وی در آینده می‌تواند دیپلماسی را در این نقطه حساس پیچیده کند و حتی به خطر بیندازد.

همه طرف‌های مذاکره‌کننده هنوز امیدوارند که تا ضرب‌الاجل 20 ژوییه به یک توافق برسند و اگر این اتفاق بیفتد، اشتون قادر است دستیابی به چنین اتفاقی را قبل از پایان دوره فعالیتش یعنی پیش از اکتبر سال جاری شاهد باشد.

اما با توجه به حساسیت این مذاکرات و نگرانی‌های کسانی که خارج از این گود قرار دارند؛ هم‌چون اسراییل به علاوه اختلافات عمیق میان مذاکره‌کنندگان به تاخیر افتادن این توافق محتمل است. از این رو چنین تاخیری به این معنی است که یک رییس سیاست خارجی دیگر در اتحادیه اروپا خواهد آمد که آشنایی کم‌تری با مسائل یا ایرانی‌ها دارد.

کاترین اشتون که هم‌اکنون 58 ساله است پیش از انتصابش به عنوان رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا در دسامبر سال 2009 هیچ تجربه‌ای در حوزه سیاست خارجی نداشته است.

دنیا اسفندیاری که عضو موسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک است دلیل انتصاب خانم اشتون را اینگونه توصیف کرد: وی انتخاب شده چون وی قرار نبود در سیاست خارجی‌اش ضد و نقیض باشد. وی عقیده همگان را ابلاغ و شفاف صحبت می‌کند.

رویترز در ادامه به گزینه‌های احتمالی برای جایگزینی خانم اشتون پرداخته و نوشت: از میان افرادی که نام‌شان برای این سمت آورده شده، احتمال انتخاب وزیر خارجه سوئد و همتای لهستانی بیش از همه است.

در ادامه گزارش رویترز آمده است: پایان فعالیت خانم اشتون هم‌چنین به این معنی است که تیم مذاکره‌کننده وی خواهند رفت و باید افراد دیگری جایگزین آن‌ها شوند که می‌تواند ابعاد تکنیکی این مذاکرات را پیچیده‌تر کند.

مقامات می‌گویند مشخص نیست که هلگا اشمید، مذاکره‌کننده اتحادیه اروپا با وجود داشتن روابط نزدیک با همتایان ایرانی‌اش پس از تغییر خانم اشتون در پست خود باقی خواهد ماند یا خیر.

هم‌چنین مساله دیگری که در این میان اهمیت دارد، این است که جانشین خانم اشتون باید تعیین کند که درصورت دستیابی ایران و گروه 1+5 به توافق نهایی روابط میان اتحادیه اروپا و ایران چگونه خواهد بود.

شرکت‌های اروپایی و آمریکایی خواستار ازسرگیری سرمایه‌گذاری و استفاده از فرصت‌های سرمایه‌گذاری در ایران در صورت لغو تحریم‌های غربی علیه این کشور هستند.