استاد حوزه قم: بگذارید دنیا ما را به مهربانی بشناسد

یک استاد برجسته حوزه ی علمیه قم با انتقاد از ترویج خشونت و بی اخلاقی در جامعه و با استناد به آیهٔ 286 سوره بقره، جامعه ی ایمانی را جامعه ای دانستند که در آن مؤمنان حتی بغض کفار را هم به دل ندارند.

به گزارش خبرنگار انصاف نیوز از قم، آیت الله نکونام در ادامه ی تفسیر سوره بقره در توضیح عبارت «فَانْصُرْنا عَلَى الْقَوْمِ الْکافِرین» گفت: این آیه و آیه قبل تمامی مشخصات دسته خاصی از مؤمنان را بیان می کند. این مؤمنان افرادی هستند که اهل عصیان نیستند اگر چه ممکن است نسیان و خطا داشته باشند.

وی توضیح داد: نسیان یعنی عملی که بدون قصد انجام شود، برای نمونه شما در عالم خواب پایت به ظرف روغنی می خورد و می ریزد. ریختن روغن اثر وضعی خودش را دارد حالا چه عمدی باشد، چه از روی نسیان. اینجا مؤمنان نمی گویند خدایا اثر وضعی را بردار بلکه می گویند اثر تکلیفی را به خاطر این نسیان و خطا از ما بردار. خطا هم بالاتر از نسیان است یعنی خود آگاه است اما به ظرف عصیان نرسیده است. مثل اینکه کسی بتواند به دیگری کمک کند و به طور عمد این کار را انجام ندهد حال اگر وضیفه ی کمک رسانی نداشته باشد خطا کرده و اگر وظیفه اش باشد دچار عصیان شده است.

مفسر حوزه علمی قم ادامه داد: این آیه برای چنین مؤمنانی است که اهل عصیان نیستند یعنی می توانند اعمال خود را کنترل کنند اما ذهنشان را نه، خداوند متعال به ایمان این دسته شهادت می دهد و سپس در بیان ویژگی دیگر این گروه به عبارت «فَانْصُرْنا عَلَى الْقَوْمِ الْکافِرین» وارد می شود. بر خلاف تصور گروهی که از این عبارت بغض برداشت می کنند، دل مؤمن جای بغض نیست آن هم مؤمنانی که خدا به ایمانشان شهادت داده است.

آیت الله نکونام خاطر نشان کرد: می گویند خدایا ما را یاری کن اما نمی گویند خدایا طرف مقابل ما را خفه کن یا نمی گویند خدایا ما را یاری کن تا به آنها حمله کنیم و نابودشان کنیم بلکه می گویند یاری کن که شکست نخوریم و در مقابل آنان به زمین نخوریم. این پیروزی می تواند پیروزی در هدایت باشد.

استاد جامعه شناسی حوزه علمی قم ادامه داد: مؤمنان خواستار نصرت؛ آن هم در مقابل کافران و نه تک تک کافران بلکه در مقابل «ائمه الکفر» هستند؛ چرا که واژه «قوم» بیان شده است. این واژه لحاظ حیثیت جمعی است. کفر هم از ماده «کَفَرَ» است؛ یعنی کسانی که می دانند و آگاهانه حق را می پوشانند. ما در بحث جامعه شناسی قرآنی گفته ایم که تعداد این گروه در جوامع مختلف بسیار اندک اند هرچند تاثیر گذارند. از این رو، خود حق تعالی با آن ها روبرو می شود؛ «تَبَّتْ یَدا أَبی‏ لَهَبٍ وَ تَب‏».مسد/1.

وی ادامه داد: مؤمنان خواستار پیروزی بر ائمهٔ کفرند؛ یعنی با سایر ادیان و حتی کفار مستضعف روبرو نیستند، گویا کافر مستضعف برادر آن هاست. از این رو، گفته می شود برای نزدیکی دل ها، به کفار مستضعف که از روی جهل کافر شده اند کمک کنید و مالیات دینی را که سهم خودتان است به آن ها نیز پرداخت کنید. اما آیا رفتار امروز جامعه ما چنین است؟!

آیت الله نکونام گفت: خداوند ایمان مؤمنانی را تصدیق می کند که بغض در دل ندارند، اما آیا ما به سوی این نوع ایمان در حرکتیم؟! هم اینک بیشتر جنگ ها و خشونت ها در جهان بین مذاهب است. آنان چنان کرده اند که گروهی در دنیای امروزی نفس دین را سبب رواج خشونت دانسته اند.

وی افزود: چه اشکالی دارد که جامعهٔ ما جامعهٔ قرآنی باشد؟! این همه دوری و بیزاری برای چیست؟! چپی و راستی همه فرزندان انقلاب اند. اینها همه برای این نظام و انقلاب زحمت کشیده اند، خون دل خورده اند، حالا چرا باید هر دسته به خاطر نوع تفکرشان به دنبال حذف طرف دیگر باشند؟ همه مردمان این سرزمین فرزندان امیرالمومنین علیه السلام هستند و همین محبت ولایی که در دل های ماست کافی است که یکدیگر را از روی صدق و صفا در آغوش محبت خویش بگیریم.

نکونام ادامه داد: ما معتقدیم همه مردم ایران حتی کلیمی ها نیز ولایی هستند. بیشتر آنان محبت امام حسین علیه السلام را در دل دارند. اگر کسی با ما هم مذهب نبود دلیلی برای خشونت وجود ندارد. برای مثال؛ چند برادر در یک خانواده با افکار متفاوت زندگی می کنند؛ آیا درست است که به خاطر اختلاف عقیده به روی یکدیگر تیغ بکشند؟! ترک، بلوچ، کرد، لر، عرب، فارس، مسیحی، یهودی، زرتشتی، شیعه و سنی همه ایرانی و برادرند. اما استعمار نمی خواهد این فرهنگ ایمانی در بین ما نهادینه شود.

وی افزود: خشونت این نیست که شما بر دیگری تیغ بکشید. گاهی خشونت در بیان است و گاه در عقیده و فکر. هم اینک خشونت در بسیاری از اذهان جاری است. همین که کسی فقط خودش را سعادتمند بداند و مردم سایر ملل را به حساب نیاورد نوعی خشونت است. «بگذارید دنیا ما را به مهربانی بشناسد»؛ با دنیا درست برخورد کنید، دنیا هم به طور نظام مند در مقابل برخورد محبت آمیز شما درست برخورد می کند. این چه فکر منحرفیست که شخصی همه را بد می خواند. مردم دنیا بد نیستند. ملت ها همگی خوب اند و اگر گاهی بدی سر می زند از دولت های استعماری است، نه ملت ها. ما باید با مردم همهٔ دنیا با احترام برخورد کنیم و حرمت آن ها را نگه داریم. وقتی چنین شدیم و دلمان مالامال از محبت شد، وقتی که مسیحی و سنی و کافر مستضعف را بد خطاب نکردیم و نسبت به آنها بغض نداشتیم، وقتی که دل را از خشونت تهی کردیم، آن گاه مصداق مؤمنان خواهیم شد که خداوند متعال ایمانشان را تصدیق می کند.