سید محمد خاتمی: ما انقلابی هستیم

حجت الاسلام و المسلمین «سیدمحمدخاتمی» رییس بنیاد باران گفت: ما دلبسته به این انقلاب و اسلام هستیم و با همه وجود از جمهوریت نظام دفاع می کنیم؛ ما انقلابی هستیم و مهم نیست دیگران ما را چه می نامند.

به گزارش ایرنا، وی در نخستین جلسه بنیاد باران در سال 93 که با حضور اعضای این بنیاد برگزار شد، به تبیین دیدگاه های خود در زمینه انقلاب اسلامی و تهدیدات بیرونی و درونی آن پرداخت.

خاتمی تاکید کرد: اگر خدای نکرده جمهوری اسلامی را از دست دهیم وضعیت خیلی سیاهی خواهیم داشت و باید بدانیم که ما نمی توانیم این انقلاب با آن عظمتش را فراموش بکنیم، زیرا مبدأ هویت تاریخی ماست.

وی جمهوری اسلامی را راه مناسبی برای تداوم عزت و بسط عظمت ملت ایران دانست و گفت: کسانی که از این انقلاب آسیب دیدند و قدرت هایی که احساس کردند این انقلاب به منافع نامشروع آنها آسیب زده است، در این 35 سال تبلیغات وسیع و بی امانی را برای زشت جلوه دادن انقلاب و بد تفسیر کردن آن داشته اند.

خاتمی افزود: بخاطر پاره ای از کاستی ها و نقص ها و رویکردهای غلطی که ما دست اندرکاران امور داشتیم و نیز بخاطر رواج بعضی قرائت هایی که ناسازگار با اصل انقلاب و نظام است، سبب شده برخی افراد بخصوص فرهیختگان جامعه و بالاخص نسل جوان نوعی تردید و خدای نکرده حتی رویکردانی از انقلاب عظیم ملت ایران و از جمهوری اسلامی پیدا و گسترش پیدا کند.

وی این رویکرد را خطر بزرگی برای کسانی دانست که همه حیثیت و هویت خود را در این انقلاب دیدند، به عظمت آن اعتراف دارند و به کار بزرگی که صورت گرفته است اذعان داریم.

رییس دولت اصلاحات با طرح این سوال که آیا اصلاً این انقلاب، یک انقلاب اسلامی بود؟ یا این که مسلمانان و بعضی ها فرصت طلبی کردند وانقلاب عظیم ایران را که اسلامی هم نبود اسلامی معرفی کردند و در واقع مصادره کردند؟ گفت: این پرسش پرسش مهمی است که در ذهن بخشی از نسل های بعد از انقلاب پدید آمده باشد.

خاتمی تاکید کرد: نباید تردید کنیم که تحول عظیمی که در ایران رخ داد، یک انقلاب واقعی بود و آنچه رخ داد نه کودتا بود و نه یک جنبش کور.

رییس دولت اصلاحات یادآور شد: جنبش های کور حرکتی شتابان و وسیع در جامعه با هدف تخریب است که حاصل این اقدام آشفتگی، هرج و مرج و تخریب گسترده در همه عرصه هاست.

به عقیده خاتمی، تفاوت انقلاب با جنبش کور این است که انقلاب در شرایط خاص خود با حضور مردم تحقق پیدا می کند و دارای هدف مشخصی است که فقط به تخریب نمی اندیشد، بلکه به تخریب خراب کاری هایی که وجود داشته می اندیشد و در صدد ایجاد یک وضع مناسب است.

رییس بنیاد باران با برشمردن تفاوت های انقلاب و کودتا اظهار داشت: کودتا یعنی عده ای حزبی، انقلابی یا نظامی دور هم جمع شوند، عِده و عُدّه ای را فراهم کنند و بدون این که منتظر مردم بمانند، با تشخیص خود سعی می کنند که یک حکومت را براندازند.

خاتمی یادآور شد: ابزار کودتا معمولا مشت آهنینی است که گروه یا افراد خاص دارند و برای تامین خواسته هایی که معلوم نیست با خواست های اساسی جامعه هماهنگ باشد، این کودتا را انجام می دهند.

وی نتیجه کودتا را تبدیل یک دیکتاتوری به دیکتاتوری دیگر دانست و افزود: با همان مشتی که بر سر رژیم قبلی کوبیده شده است، با همان مشت بر سرمردم می کوبند که حاکمیت آنها را بپذیرند. معمولا در کودتا از آزادی، نظم، قانون اساسی و نظام مردم بنیاد هم خبری نیست.

رییس دولت اصلاحات تاکید کرد: انقلاب حقیقی و مطلوب، انقلابی است که از متن تاریخ یک قوم بر می آید و در جهت روند تکاملی زندگی مردم است؛ یعنی انقلابی که ابتدا آگاهی و اراده مردم را رشد می دهد؛ مردمی که خود را صاحب حق می دانند در عین حال محروم هستند و وضعیت موجود را وضعیت نابسامانی می دانند و از اصلاح امور به روش های عادی مأیوس اند.

خاتمی با تاکید بر این که انقلاب برای ایجاد نظمی بهتر از گذشته و با حضور مردم و رهبر یا گروه رهبری شکل می گیرد، افزود: رهبری انقلاب از متن مردم است و از این رو پیشوا و پیشتاز مردم هست نه ارباب مردم.

وی با تاکید بر این که انقلاب ایران دینی و اسلامی بود، به انگیزه های دینی برای وقوع این انقلاب اشاره کرد و گفت: انقلاب دینی در صورتی موفق خواهد بود که با خواست های جامعه هماهنگ و همسو باشد زیرا خواست های انقلابی که جامعه دارد دین هم می گوید بسوی این جریان برو و آن وقت جامعه حرکت می کند و جلو می رود.

وی، اکثریت مسلمان بودن، داشتن انگیزه های دینی و حضور یک فرد با هویت دینی در راس انقلاب را از ویژگی هایی برشمرد که انقلاب ایران را اسلامی و دینی جلوه داده است و افزود: همه اینها در انقلاب ما حضور داشت و بی انصافی است که کسی بگوید آنچه رخ داد، انقلاب نبود یا بگوید این انقلاب، اسلامی نبوده است.

خاتمی با یادآوری همه پرسی اصل نظام در فروردین ماه 1358 اظهار داشت: در این همه پرسی که با حضور آزاد مردم صورت گرفت، اکثریت مردم گفتند جمهوری اسلامی می خواهند.

رییس دولت اصلاحات در بخش دیگری از سخنان خود به فعالیت جریان های سیاسی اسلامی قبل از پیروزی انقلاب اسلامی اشاره کرد و گفت: قرن گذشته هژمونی ذهنی متعلق به جریان چپ بود که در انقلابیون، مسلمانان، متفکران و روشنفکران و حتی در قانون اساسی آن گفتمان در بخش های اجتماعی و اقتصادی اثر گذاشته است.

خاتمی یادآور شد: جریان چپ خود را انحصار دار تفکر و عمل انقلابی می دانست و معتقد بود جز بر اساس این تئوری عمل انقلابی تحقق نخواهد یافت و هر چه رخ بدهد ارتجاعی و واپس گراست.

رییس بنیاد باران افزود: این جریان دم از خلق هم می زد؛ با عناوین توده، فدائی خلق، مجاهدین خلق و نظیر اینها آشنائید اما این «خلق» کسی نبود جز هسته رهبری که خودشان را نماینده خود خوانده خلق می دانستند.

وی با یادآوری این که در بینش این جریان از آزادی های اساسی خبری نبود، گفت: آنها نظام مطلوب خود را دموکراتیک می خواندند ولی اصلا دموکراسی به معنای علمی کلمه در این بینش انقلابی جایی نداشت و در عمل نیز ابزار و روشی جز خشونت نمی شناختند.

خاتمی به فعالیت اسلام گرایان ظاهر گرا اشاره کرد و گفت: اینها معتقد بودند که اصلا نباید اسلام در حیات سیاسی اجتماعی دخالت کند و فقط به همین بحث پیرامون ظواهر و بیان آنها و بعضی مسائل معنوی عمیق تر بپردازد که این جریان در حوزه های علمیه و مجامع دینی غالب بود.

وی با یادآوری این که برخی از اسلام گرایان ظاهرگرا نیز روشی جز خشونت نمی شناختند و الگویی ارایه می دادند که باید بر جامعه تحمیل شود، گفت: امروز شاهد حضور این جریان ظاهرگرای متحجر به بدترین شکل در دنیای پیرامون خودمان هستیم، جریانی که می کشد، نابود می کند، از بین می برد و به هیچ یک از دستاوردهای مترقی و عقلانی و منطقی و انسانی بشر قائل نیست و جز به تحمیل نمی اندیشد، کشتار و ترور می کند.

خاتمی تاکید کرد: آن جریان اگر روی کار آمدند، بدترین شکل زندگی را بر جامعه تحمیل کردند، انسان را تحقیر کردند، فقط به ظواهر پرداختند و اگر روی کار هم نیامدند با ابزار ترور، ابزار شکنجه ، ایجاد انفجار و به هم زدن اوضاع و احوال عمل کردند.

خاتمی جریان اصلاخات را یک جریان فکری و دینی و دارای رسالت تاریخی دانست و گفت: بعد از مشروطیت به خصوص بعد از استبداد صغیر و شکستن آن، یک نوع گفتمان عمیقی از درون سنت هزار ساله تفکر و رویکرد اسلامی در آمد که اگر مجال پیدا می کرد و روند تکاملی و طبیعی خود را طی می کرد، ما وضع بهتری داشتیم.

وی افزود: با یک روند تکاملی و در فضای آزاد می شد این جریان بارور شود که متاسفانه با شکستی که مشروطیت پیدا کرد و از درون آن یک دیکتاتوری پدید آمد، آن روند متوقف ماند و یک نوع آشفتگی در روشنفکری دینی، نو اندیشی دینی و تفکر متحول متکامل دینی پیدا شد که هنوز هم این آشفتگی وجود دارد.

خاتمی تاکید کرد: انقلاب اسلامی ما نه با آن انقلابی گری سر سازگاری داشت و نه با هیچ کدام از این اسلام ها؛ یعنی با همه اسلام ها تفاوت داشت. اسلامی که در انقلاب ما بود منادی آزادی، استقلال، پیشرفت و توسعه بود.

رییس جمهور اسبق کشورمان تاکید کرد: این که انقلاب اسلامی «جمهوری اسلامی» را مطرح می کند هم نشان دهنده درک روح زمانه است و هم نشان دهنده این است که انقلاب ما با انقلاب گری های دیگر متفاوت است.

ما انقلابی هستیم، مهم نیست دیگران ما را چه می نامند
خاتمی گفت: جمهوری یک تعارف نیست که بعضی ها حتی می آیند و می گویند امام هم به آن اعتقاد نداشت؛ خیر ایشان جداً به آن اعتقاد داشت، قبل از آنکه این آقایان بگویند که برای ظاهر سازی و گذاشتن در دهان مردم گفتند جمهوری و به آن اعتقاد نداشته اند و به امام اهانت کنند و امام را خدایی نکرده متهم به فریب کاری جامعه و تاریخ کنند.

وی افزود: قبل از اینها کسانی که پدر خوانده های جریان های تروریستی ظاهرگرای خشونت گرا هستند، می گفتند ما کجا در اسلام جمهوری داریم؟ جمهوری بدعت است! امام فرمودند که بدعت نیست واز همان وقت هم با امام بد شدند.

خاتمی یادآور شد: اینها حرف تازه ای نیست که امروز ما می شنویم اما چون جرات نمی کنند بگویند امام اشتباه می کرد می گویند امام اصلا جمهوریت را قبول نداشت! نخیر؛ جمهوریت جدی بود، خیلی خیلی جدی بود؛ بدعت نبود.

وی جمهوریت را در نگاه امام یک اصل دانست و اظهار داشت: ما به عنوان کسانی که دلبسته به این انقلاب و اسلام هستیم با همه وجود از جمهوریت نظام دفاع می کنیم؛ با همه لوازمی که جمهوریت دارد. ما انقلابی هستیم؛ مهم نیست دیگران ما را چه می نامند. انقلابی که ما می گوییم ومی فهمیم منجر به نظام جمهوری اسلامی شد و امروز هم باید از آن دفاع کنیم.

** تهدیدهای جدی در مسیر انقلاب
رییس جمهور اسبق کشورمان با بیان این که دو تهدید جدی برای انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی وجود دارد، افزود: یکی از این تهدیدها دشمنان و قدرت های بزرگی هستند که به هر روشی متوسل می شوند که به این انقلاب ضربه بزنند.

خاتمی خطر تحجر و اخباری گری و نیز ظاهر پرستی را از تهدیدهایی برشمرد که در مسیر جمهوری اسلامی قرار دارد و گفت:ظاهر پرستی خطر جدی است و می خواهد بگوید که تئوری انقلاب و تئوری جمهوری اسلامی همین ظاهر پرستی و ظاهر گرایی است که اتفاقا امام با آن مخالفت می کرد.

وی تاکید کرد: این جریان اخلاق را نابود می کند، بر خواست های اصیل و تاریخی ملت از جمله آزادی، استقلال و پیشرفت خط بطلان می کشد و فقط به حذف می اندیشد و به تحمیل ظواهر خشکی که از روح حقیقت اسلام و حقیقت دین خدا بیگانه است گرایش دارد.

خاتمی با یادآوری بیانات رهبر انقلاب مبنی بر حق الناس بودن رای مردم و دعوت از مخالفان برای تن دادن به موازین دمکراسی و شرکت در انتخابات گفت: این جریان حتی با رای مردم، با جمهوریت، با حقوق مردم و با تعیین کننده بودن نقش مردم آشکارا مخالفت می کند.

خاتمی در ادامه گفت: خطاب من به نسلی است که بعد از انقلاب به دنیا آمده، رنج هم دیده و مشکلاتی را هم تحمل کرده است و چیزهایی بر او تحمیل شده است که می توانست نباشد و ممکن است بر اثر آنها تردید پیدا کند و رویگردان بشود و تحت بمباران شدید تبلیغات سوء و عملکردهای نادرست ممکن است رویگردانی هایی از انقلاب پیدا کنند.

وی خطاب به جوانان گفت: انقلاب ما انقلاب اصیل و حادثه مهم تاریخ ایران بلکه دوران ما در منطقه و جهان است. جمهوری اسلامی اصیل، برخاسته از متن خواست و مصلحت جامعه ما و پاسخ دهنده به خواست های تاریخی است.

خاتمی افزود: همین قانون اساسی که ممکن است برخی ایرادهایی هم به آن بگیرند اشکالی هم ندارد و قابل ترمیم است اما سازوکار خودش را دارد؛ ظرفیت های زیادی دارد.

رییس دولت اصلاحات تاکید کرد: اگر خدای نکرده جمهوری اسلامی را از دست دهیم وضعیت خیلی سیاهی خواهیم داشت و باید بدانیم که ما نمی توانیم این انقلاب با آن عظمتش را فراموش بکنیم، زیرا مبدأ هویت تاریخی ماست.

وی با تاکید بر این که منظور از اصلاحات فقط یک جریان سیاسی نیست، گفت: اصلاحات یک جریان بزرگ تاریخی است و بسته به اینکه چقدر به آن جریان بزرگ تاریخی نزدیک شویم و در آن مسیر باشیم می توانیم اسم خودمان را اصلاح طلب بگذاریم.

خاتمی تاکید کرد: معتقدم اصلاحات در صدد گرفتن قدرت نیست؛ اگرهم قدرت می خواهد یا قدرت را معقول می خواهد، برای این است که بتواند افکار و اندیشه هایش و رویکردهایش را در جامعه با امنیت و آزادی بیشتری مطرح کند و سرکوب نشود و چیز بیشتری نمی خواهد.

وی بر تقویت گفتمان جریان تاریخی اصلاح طلبی، حفظ اصل انقلاب و عدم تحریف انقلاب و عدم نابودی آن تاکید کرد و گفت: رسالت انقلابی بعد از پیروزی انقلاب الگوسازی است نه شعار دادن؛ نه از درون خودمان عده ای را دشمن تلقی کردن و انقلابی گری را دفع آنها به حساب آوردن.

خاتمی گفت: اهتمام به نظرات امام (ره) بخصوص آنچه در سال های آخر عمرشان گفتند برای ما اصلاح طلبان بسیار مهم است و باید در مورد اسلامی که در انقلاب بود و مد نظر امام خمینی (س) بود و روح انقلاب ما بود کار کنیم؛ از جمله این که حکومت در همه ارکان و اجزای آن مسوول و پاسخگو در برابر نهادهای مردم بنیاد است که می تواند جلوی خودکامگی و انحراف را بگیرد.

وی تاکید کرد: بزرگترین رسالت ما این است که الگویی بسازیم که انسان مسلمان و غیر مسلمانی که در متن این نظام است، احساس حرمت بکند، جامعه بسوی پیشرفت برود، حرمت و کرامت انسان محفوظ بماند، از سرمایه های مادی و معنوی برای ساختن الگویی که از دل انقلاب ما در امد و همانی که در جمهوری اسلامی مورد نظر بود، استفاده علمی و بهینه بشود.