حجت الاسلام رهامی: در منطق حضرت زهرا (س) سکوت مردم باعث بازگشت نظام سلطنتی شد

سکوت، مماشات و احتیاط کاری مردم، زمینه ای را فراهم می کند که بعد از مدتی فقط از اسلام اسمی می ماند و از قرآن رسمی.

حجت الاسلام والمسلمین رهامی در سخنرانی خود درباره «قدرت و مشروعیت در دیدگاه حضرت فاطمه(س)» گفت: مبانی مشروعیت قدرت از نظر اهل بیت، خصوصا از نظر حضرت صدیقه کبری، موضوعی اساسی است که باید در جلسات مفصل مورد بحث قرار گیرد چرا که امروز یکی از موضوعات جدی در دنیای سیاست مبانی مشروعیت یک حکومت است.

رئیس شورای هماهنگی اصلاح طلبان در سخنرانی خود در حسینیه حضرت فاطمه الزهرا (س) به مناسبت اولین شب از دهه فاطمیه به توضیح دلایل خود از انتخاب چنین موضوعی پرداخت و افزود:  معمولا از حضرت فاطمه در مجالس عزاداری بیشتر به عنوان کسی که با مسائل ومشکلات زیادی رو به رو بوده یاد می شود و تنها نام ایشان در انتهای روضه خوانی مطرح می شود. در نتیجه به ابعاد دیگر شخصیت ایشان از جمله فعالیت های اجتماعی و سیاسی ایشان کمتر پرداخته شده است. امروزه در دنیا ما نیازمند بازتعریف شخصیت اهل بیت هستیم و باید ابعاد مختلف شخصیتی ایشان را بررسی کنیم. خصوصا در ارتباط با بانوان به این دلیل که دنیا به درستی تشنه الگوهایی است که در عین اینکه به لحاظ اجتماعی و سیاسی فعال و مفید جامعه هستند تمام ابعاد شخصیت های مذهبی و عصمت و طهارت را نیز حفظ کرده اند.

حجت الاسلام و المسلمین رهامی اظهار داشت: ما باید زنانی که در سه نسل در جامعه اسلامی تاریخ ساز بوده اند یعنی حضرت خدیجه(س)، حضرت فاطمه زهرا(س) و حضرت زینب(س) شناسایی و به جامعه معرفی کنیم تا از این طریق نیاز جامعه به شناخت الگوهای مؤثر را برطرف کنیم.

عضو مجمع روحانیون مبارز دلیل دیگر پرداخت خود به بعد سیاسی و اجتماعی شخصیت حضرت فاطمه را بی توجهی جامعه به ایام فاطمیه دانست و افزود: متأسفانه آنقدر که دغدغه خرید عید را داریم دغدغه شناخت شخصیت های مذهبی و پرداخت به آنها را نداریم و این دغدغه به تدریج کم رنگ می شود. به تعبیر پیامبر اکرم یا نهج البلاغه مردم به فرهنگ آبا و اجداد خودشان بیشتر از فرهنگ های اعتقادی و مذهبی اهمیت می دهند. به هر حال این مشکل ماست که مردم بیش از بحران های اجتماعی و فرهنگی اهمیت دهند به خریدهای عید و مراسمات سنتی خود اهمیت می دهند.

رهامی سپس به آغاز بحث خود درباره مبانی مشروعیت از دیدگاه حضرت فاطمه  پرداخت و اظهار داشت: حضرت فاطمه جدای از مسائل و مشکلاتی که برای وی به وجود آمده و در مجالس گریه از آن نام برده می شود، شخصیتی مهم سیاسی صدر اسلام قبل از هجرت و بعد از هجرت است. ایشان قبل از هجرت در کنار پیامبر حضور داشتند و ما اگر بخواهیم تاریخ اسلام را بشناسیم بدون پرداختن به فعالیت ها و تلاش های حضرت صدیقه موفق نخواهیم شد. نمی توانیم تاریخ اسلام را تحلیل کنیم و ردپای حضرت فاطمه را در جایی از آن نبینیم.

عضو هیأت علمی دانشگاه تهران ادامه داد: زندگی حضرت فاطمه زهرا را می توان به چهار بخش قبل از بعثت، از بعثت تا هجرت، از هجرت تا رحلت پیامبر و بعد از رحلت پیامبر تا زمان شهادت تفکیک کرد و به بررسی آن پرداخت. بخش اول که مربوط به دوران کودکی حضرت فاطمه می شود و رد پای چندانی نمی توان از ایشان دید. اما در سه مرحله دیگر می توانیم نقش قابل توجهی از ایشان را ببینیم، خصوصا بعد از رحلت مادرشان که توانستند خلأ های عاطفی ناشی از فوت همسری مهربان را برای پیامبر پر کنند. نقشی که کمتر به آن پرداخته شده است.

رئیس شورای هماهنگی اصلاح طلبان با اشاره به تعارفی نبودن لقب «ام ابیها» برای حضرت فاطمه زهرا(س) تصریح کرد: گاهی این طور تعبیر می شود که چون ابعاد وجود معرفتی پیامبر بسیار عظیم بوده است، نیاز عاطفی نداشته است و فشارهای سیاسی و اجتماعی ناشی از جنگ و دشمنان نیز در او نیازی به ترمیم این دردها در خانواده را به وجود نمی آورده است. گاهی پیامبر را از حیث ابعاد معرفتی بررسی می کنیم و گاهی ایشان را از حیث انسانی که آزار می بیند، تحقیر می شود و آسیب های جسمی می بیند و احتیاج به کسی دارد که این دردها را پیش او بگوید.

دبیر انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه ها ادامه داد: خداوند مردها را به عنوان انسان طوری خلق کرده است که بخش عمده ای از وجود او کنار زن تکمیل می شود و به نظر می رسد که همسران دیگر پیامبر هیچ کدام نتوانسته بودند اثر و حمایتی که به لحاظ عاطفی از سوی خدیجه کبری نسبت به پیامبر وجود داشت، داشته باشند. بعضی از این خلاء با وجود دختری مثل فاطمه زهرا پر می شد. بنابراین پیامبر بعد از آسیب های جدی ای که می دیدند و تحقیرهایی که می شدند وقتی به خانه می رسیدند، این حضرت صدیقه بود که مثل یک مادر از او پرستاری می کرد وآلام جسمی و روحی پیامبر اکرم را ارامش می داد. این بخش البته قابل تأمل است اما امشب مورد بحث من نیست.

حجت الاسلام و المسلمین رهامی با اشاره به سومین مرحله از زندگی حضرت زهرا (س) تصریح کرد: سنت فقط قول معصوم نیست، فعل او و تقریر او را نیز شامل می شود. یعنی معصوم زمانی که لفظا چیزی را می گوید برای ما حجت است و وقتی کاری را که ما باید انجام دهیم خودش انجام می دهد ما می توانیم از طریق آن مدل سازی کنیم. بنابراین روش تربیتی دین مبین اسلام صرفا بیان برخی مسائل اخلاقی نیست، بلکه ارائه مدل هایی است که جامعه بتواند مطابق با آن الگو و مدل خود را بسازد.  این بخش از دین مبین اسلام قطعا از سایر بخش های آن اهمیت بیشتری دارد. به تعبیر قرآن مجید «ولکم فی رسول الله اسوه» این اسوه مدل و الگویی در انسان سازی نیز مانند مسائل دیگر از اهمیت بسیاری برخوردار است.

وی با الگو خواند حضرت زهرا(س) گفت: حضرت زهرا به عنوان الگوی یک انسان کامل، تقویت شده مکتبی است که بزرگترین ادعای آن انسان سازی است. پیامبر اکرم انسان های بسیاری را ساختند و تحویل جامعه دادند اما در حوزه زنان بهترین مدلی که پیامبر توانست به زنان مسلمان و جامعه بشری ارائه دهد حضرت فاطمه زهرا بود. کسی که توانست الگوی یک مادر نمونه و یک دختر نمونه باشد و نشان دهد که رفتار یک زن با همسرش، اولادش و دیگران باید چگونه باشد. بنابراین پیامبر علاوه بر اینکه این باید ها و نباید ها را بیان می کردند یک الگوی عینی نیز برای آن به جامعه معرفی کردند.

حجت الاسلام و المسلمین رهامی با اظهار این مطلب که قسمت اصلی سخنرانی وی به بخش چهارم زندگی حضرت زهرا (س) مربوط می شود گفت: این دوره از زندگی ایشان علی رغم کوتاه بودن آثار بسیار گرانبهایی از خود به جای گذاشته است. در بخش چهارم زندگی حضرت فاطمه قدرت از مسیری که پیامبر برای آن ترسیم کرد خارج شده بود و جامعه نیز مگر اندکی، وفادار به آرمان های پیامبر نبودند. در این شرایط مسئله مهمی که مطرح می شود نقد قدرت و امر به معروف و نهی از منکر است.

وی ادامه داد: این مسئله قطعا برای حضرت فاطمه بسیار سخت بوده است. چرا که پیش از این دوره سایه پیامبر بر سر ایشان بوده و اقبال جامعه نیز به خانواده پیامبر بوده است. در این دوران جدید، اهمیت امر به معروف و نهی از منکر بیشتر از دوره های قبل است، چرا که امر به معروف و نهی از منکر در زمانی که همه طرفدار آدم هستند و همه از شما تعریف می کنند در مقایسه با زمانی که همه با شما مخالف باشند و شما بخواهید جامعه و قدرت را نقد کنید کار سختی نیست.

حجت الاسلام رهامی با اشاره به اهمیت مبانی نظری نقد حضرت زهرا(س) به قدرت در مقابل تئوری های مشروعیت قدرت اظهار داشت: اگر دوستانی علاقه مند به انجام این کار باشند، نتایج تحقیقاتشان می تواند در تئوری های کلی مشروعیت قدرت به عنوان نظریه ای جدی آن هم از بانوان جایگاه ویژه ای داشته باشد. آن هم در جامعه مردسالاری که بانوان کمترین نقش اجتماعی وسیاسی را داشته اند و در کشورهای عربی ای که هنوز هم که هنوز است بر سر توانایی خانم ها برای رانندگی دعوا دارند.

وی در ادامه به مشروعیت قدرت نزد صاحب نظران اسلام پرداخت و اظهار داشت: در تئوری های قدرت و نظریه هایی مثل مرحوم سید قطب وقتی به مباحث مشروعیت قدرت می رسد از پیامبر اکرم(ص) مثال می زند که قدرت وی به واسطه وحی الهی مشروعیت پیدا کرده است. اگر کسی از طرف خداوند به پیامبری مبعوث شود و مردم نیز از وی تبعیت کنند، چون رسول الله است مشروع است. بعد توضیح می دهد که اگر پیامبر کسی را نصب کند یعنی هنگامی که ثابت می شود پیامبر اکرم (ص) حضرت علی (ع) را به جانشینی خود منصوب کرده است، می تواند مشروعیت داشته باشد.

حجت الاسلام رهامی ادامه داد: مرحوم سید قطب وقتی به اینجا می رسد می پذیرد که نصب صورت گرفته است. اما یک تئوری سوم هم مطرح می شود به نام تئوری شورا یا «اصحاب حل و عقد» که معتقد است اگر از طریق مشورت با کسی بیعت شود، قدرت وی مشروعیت پیدا می کند. زمانی که سید قطب به این تئوری می رسد، می گوید که البته در صدر اسلام به تئوری نصب به دلیل مصالحی عمل نکردند و بر اساس تئوری جدید«اصحاب حل و عقد» عمل کردند که شبیه انتخابات امروزی است، با این تفاوت که نظر عامه را درباره امری تخصصی مثل حکومت بی اهمیت می داند. در تئوری «اصحاب حل و عقد» همه نظر نمی دهند؛ بلکه منتخبین هر قومی حضور دارند و آن ها رهبر را تعیین می کنند.

عضو هیأت علمی دانشگاه تهران، گفت: تا یزید، خلفای اسلامی یا براساس تئوری نصب و یا براساس تئوری «اصحاب حل و عقد» در تفاسیر و منطقی که اهل سنت ارائه می دهند، مشروعیت داشتند. در مورد یزید نیز تئوری ولیعهدی که هیچ سابقه ای در اسلام نداشته است مطرح می شود و حکومت بنی امیه نیز مشروع جلوه داده می شود. اما، زمانی که به بنی عباس می رسیم باز هم، همچون حکومت یزید، تئوری ای برای مشروعیت بخشی به حکومتشان پیدا نمی شود، چرا که آن ها از طریق جنگیدن با بنی امیه به قدرت رسیدند. صاحب نظران عرب تلاش کردند تئوری ای بسازند و آن تئوری «غلبه» بود. ماوردی می نویسد که اگر کسی خلیفه باشد و مردم با او بیعت کرده باشند مردم باید قلبا با وی موافق باشند. حتی اگر کسی شب بخوابد و نسبت به خلیفه بدبین باشد گناهکار است. اما حالا اگر کسی قیام کند مثل منصور دوانیقی که ابومسلم خراسانی را در قیام یاری کرد و موفق به برقراری حکومت شود، حکومت مشروع است. در واقع این متفکران نمی خواهند حکومت های جدید را نقد کرده و به شکلی برای آنها مبنای تئوریک تعریف می کنند که تئوری های خودشان را نقض می کند.

حجت الاسلام و المسلمین رهامی با بازگشت به مبانی مشروعیت قدرت در نظر حضرت صدیقه طاهره(س) تصریح کرد: زمانی که قضیه فدک پیش می آید و حضرت زهرا (س) می بیند که حکومت مورد قبول مردم واقع شده است و مخالفان اندک حکومت حاشیه گزیده اند و به علت حفظ مصلحت عمومی و جلوگیری از اختلاف و چند دستگی مخالفت علنی را صلاح نمی بینند، حضرت وارد عرصه سیاسی می شوند و می گویند شما به دلایلی نمی توانید مخالفت کنید، اما من این محذوریت ها را ندارم و سکوت ما و کوتاه آمدن ما به حکومت مشروعیت می بخشد.

وی در ادامه به بررسی تأثیر سخنان حضرت زهرا (س) بر اندیشه های امام خمینی درباره سکوت علما پرداخت و افزود: درست است که در امر به معروف و و نهی از منکر، شرط تأثیرگذاری مطرح است و اگر تأثیری نداشته باشد واجب بودن امر به معروف و نهی از منکر از بین می رود، اما حضرت امام نیز در تحریرالوسیله در بخش امربه معروف و نهی ازمنکر تأکید می کنند در بعضی مسائل مهم که سکوت علما و صاحب نظران باعث مشروعیت دادن به ... دقیقه 31:25  ولو احتمال تأثیر نباشد باید حرف زد، چرا که حرف نزدن چنین افرادی در آینده به حکومت مشروعیت می دهد.ایشان می فرمایند: اگر در اسلام بدعتى واقع شود و سکوت علماى دین و رؤساى مذهب- اعلى‏اللَّه کلمتهم- موجب هتک اسلام و تضعیف اعتقادات مسلمین شود، بر آنان واجب است به هر وسیله‏اى که ممکن است انکار نمایند؛ چه انکار آن‏ها در ریشه‏کن ساختن فساد، مؤثر باشد یا نه. و همچنین است اگر سکوت آنان از انکار منکرات، موجب آن باشد و (اینجا) ملاحظه ضرر و حرج نمى‏شود بلکه ملاحظه اهمیت مى‏شود. (تحریر الوسیله ـ ترجمه فارسى ـ ج‏1، ص 537)
عضو شورای هماهنگی اصلاح طلبان با اشاره به سخنرانی حضرت صدیقه طاهره (س) در مسجد مدینه که همه سران حکومت و اصحاب حل و عقد در آن جمع بودند، افزود: این سخنرانی یکی از اسناد مهم تاریخی بحث قدرت شناسی و مشروعیت شناسی حکومت و تحلیل جایگاه حضرت زهرا در تاریخ صدر اسلام است. من خواهش می کنم از دوستان که خطبه ده صفحه ای حضرت زهرا را در جلد شانزدهم «نهج البلاغه» ابن ابی الحدید یا در کتاب «ثقیفه و فدک» نوشته ابی بکر احمد بن عبدالعزیز جوهری که اهل سنت است، همچنین شرح مفصلی که مرحوم آیت الله منتظری در ده جلسه داشته اند و کتاب آن تحت عنوان «شرح خطبه حضرت زهرا در مسجد مدینه» منتشر شده است، ببینند.

وی ادامه داد: براساس این سخنرانی وقتی حضرت فاطمه با این سکوت و خاموشی مواجه می شوند و اعتقاد دارند که عدم اعتراض به حکومت منجر می شود که در آینده بگویند حتما کاستی ای وجود نداشته است، در صدد آن بر می آیند در جمعی حرف بزنند که در آنجا افرادی حضور داشته باشند که گفته های ایشان را بنویسند و ثبت کنند، در جمع بزرگی که بتوانند احتجاج کنند.

حجت الاسلام رهامی با استناد به شرح آیت الله منتظری در توضیح چگونگی حرکت حضرت فاطمه به سوی مسجد مدینه گفت: ایشان چادر مانندی را می پوشند و عبایی را روی آن می اندازند و تنها نمی روند. تعداد بسیاری از خانم های فامیل خودشان را خبر می کنند و نوعی راه پیمایی راه می اندازند. گفته شده است که راه رفتن ایشان چیزی از رفتن پیامبر کم نداشت و با اینکه ناراحت بودند، راه رفتنشان همراه با وقار بود. وقتی به مسجد می رسند همه از جمله خود خلیفه متوجه ورود حضرت زهرا (س) می شوند. ایشان می نشینند و با صدای بلندی ناله می کنند به طوری که مردم به ایشان توجه می کنند و مجلس به هم می ریزد. بعد حضرت زهرا آرام می شوند و شروع به سخنرانی می کنند. زمانی که شروع به گفتن صفات پیامبر می کنند مسجد شروع به هم همه و گریه می کند.

وی با اشاره به سخنان ابتدایی حضرت زهرا در این خطبه گفت: حضرت زهرا در ابتدا به عنوان عالمه و حکیمه ای که به قرآن تسلط دارد، صفات خداوند، دلایل فرستادن قرآن و ویژگی های آن را بیان می کند. سپس به صفات پیامبر و تأثیرات ایشان در جمع آوری اقوام عرب، استقلال بخشیدن به آنها، شخصیت بخشیدن به اقوام پراکنده عرب که روزی زیر سُم اسب های ایرانی ها بودند و روزی دیگر تحت سلطه حبشه و یمن می پردازد. بعد از آن وارد توضیح احکام اسلام می شود. این بخش، به ویژه برای فقه پژوهانی که می خواهند درباره علل احکام بحث کنند، بسیار اهمیت دارد. این که چرا خدا حج، عدالت و زکات را واجب کرده است و خاصیت امامت، جهاد، قصاص، وفای به عهد، حرمت سرقت و شرک چیست.

حجت الاسلام رهامی به دلایل سخن گفتن حضرت زهرا (س) درباره مبانی دینی پرداخت و افزود: در این بخش از سخنرانی حضرت زهرا بسیاری از مبانی دینی را تحلیل می کند تا جامعه را متوجه کند که آمدن پیامبر و وضع احکام برای ساختن جامعه، منطبق با قواعدی مشخص بوده است. این بحثها در واقع، مقدمه بحث های بعدی حضرت زهرا (س) درباره مشروعیت قدرت است و می خواهد بگوید که پیامبر خواستار ایجاد حکومتی دارای چهارچوب بوده اند. بنابراین ایشان آن چهارچوب ها و قواعدی که جامعه باید براساس آنها ساخته شود را توضیح می دهند. در اینجا حضرت زهرا سخن از این می گویند که پیامبر چگونه پیامبر را از بت پرستی، دختر کشی، فساد و فحشا نجات داد و تلاش کرد جامعه فاضله ای بسازد که دارای معیارهای مشخصی بود.

وی ادامه داد: ایشان پس از توضیح دادن این معیارها به نقش منحصر به فرد امیر المؤمنین در پیروزی اسلام و اجرا و تثبیت احکام و همچنین یاری پیامبر در مشکل ترین بحران ها می پردازد.  بالاخره در اینجا سراغ به حکومت اسلامی پس از پیامبر و مبانی مشروعیت قدرت می رود و از جمعیت سؤال می کند که آیا خداوند تبارک و تعالی حکومتی با این مبانی و چهارچوب های مشخص را، به حال خود رها می کند تا شما هر گونه که خواستید دور هم جمع شوید و تصمیم بگیرید؟ در این قسمت حضرت فاطمه (س) به ویژگی هایی که جانشین پیامبر (ص) باید داشته باشد می پردازند و توضیح می دهند که در چهارچوب احکامی که به تشریح کرده اند؛ چنین جانشینی ای مشروع نیست.

حجت الاسلام رهامی این بخش از سخنان حضرت زهرا (س) را دلیل بر بطلان نظریه های مشروعیت قدرت از دیدگاه صاحب نظران اهل سنت دانست و افزود: سخنان حضرت فاطمه با سخنان برخی صاحب نظران مثل سید قطب که با وجود قبول داشتن تئوری نصب، از تئوری «اصحاب حل و عقد» نیز دفاع می کنند را مورد تردید قرار می دهد. جایگزین پیامبر باید نسبتی با پیامبر داشته باشد و با او قابل مقایسه باشد. معیارهایی که در انتخاب حکومت و مشروعیت مورد نظر اسلام است، قرآن معرفی می کند. خود قرآن عدالت را به عنوان مهم ترین ویژگی حاکم در نظر می گیرد و می گوید که چند نفر را برگزینید و از بین آن ها بهترین و عادل ترین شخص را غربال کنید. حضرت فاطمه (س) از قول پیامبر (ص) نقل می کنند که لعنت خداوند بر کسی که خود را درجامعه جلو بیاندازد و در آن جامعه کسانی باشند که به لحاظ علم، صلاحیت، تقوا از او بالاتر باشند. شما چطور می توانید کسی که علم و فضل او بیشتر است حاکم قرار ندهید.

وی در ادامه اظهار داشت: بخش نخست سخنان حضرت زهرا (س) حدوثا و ابتدائا است و ابتدای انتخاب را توضیح می دهد و بخش دوم بقائا و استقرارا. ممکن است کسی ابتدائا واجد صفات باشد ولی بقائا ایرادهایی داشته باشد که خلاف سیره رسول الله است، معزول به حساب می آید. اگر کسی عادل باشد و حدوثا و ابتدائا با تمام صفات انتخاب شود و بر مسند جانشینی پیامبری بنشیند، ضرورت تداوم این حکومت و مشروعیت، استمرار آن ویژگی هاست و اگر این شرایط که شرایط اصلی و بنیادی مشروعیت است وجود نداشته باشد؛ حکومت منعزل می شود. این درست همان اصلی است که در تعبیرات امام خمینی درباره ولایت فقیه نیز وجود دارد.

عضو شورای هماهنکی اصلاح طلبان با بیان این نکته که فدک برای اهل بیت مسئله ای حیاتی نبوده است، گفت: حکومت تخلفات بینی داشته است و یکی از آن ها فدک بوده است. در واقع حکومت از فدک استفاده کرده و به این دلیل که ممر درآمد آنها بوده از این طریق آنان را تحت فشار اقتصادی قرار داده است. چند جا هم امیرالمؤمنین (ع) در نهج البلاغه اشاره می کنند که من  فدک را نمی خواهم. خود فدک مسئله حیاتی نبوده است و این گونه نبوده که اگر فدک به اهل بیت برگردد تمام مشکلات آن ها با مشروعیت حکومت برطرف شود.

حجت الاسلام رهامی افزود: حضرت زهرا (س) تخلفات آشکار و بین حکومت را برای طرح بر می گزینند؛ برای این که بگویند؛ شما به این دلایل مشروع نیستید، چرا که عدالت را برقرار نمی کنید. بر این اساس عدالت مهم ترین ویژگی حکومت اسلامی است و هرگاه صفت عدالت از حکومت ساقط شود آن حکومت دیگر صلاحیت جانشینی پیامبر را ندارد.

وی با اشاره به بخش دیگری از خطبه حضرت زهرا (س) که در آن شرایط رهبری و حکومت از دیدگاه قرآن مورد تأکید قرار می گیرد تصریح کرد: حضرت صدیقه طاهره، حافظ وحی بودند و جزو اولین کسانی بودند که پیامبر آیات قرآن را برایشان می خواندند. ایشان در این بخش از سخنان خود، قرآن را مبنای حکومت اسلامی معرفی می کنند، نه فرهنگ های عربی همچون ریش سفید بودن را. این قسمت پرمغزترین خطبه حضرت زهرا است و ایشان به دلایل سکوت جامعه می پردازند. آیه ها را یک، یک، برای افراد مختلف حاضر در جمع می خواند و از آن ها می پرسند آیا این را می دانید یا خیر؟ همه اقرار می کنند و سپس حضرت زهرا (س) می فرمایند که بحث من فدک نیست و ادامه می دهند که چگونه جامعه به وضعیت ارتجاعی خود برگشته است؟

حجت الاسلام رهامی با اشاره به جامعه کنونی و اهمیت بخش آخر سخنان حضرت زهرا (س) توضیح داد: این بخش از خطبه حضرت صدیقه ضرورت دارد، که به لحاظ جامعه شناسی، توسط صاحب نظرانی که به اهل بیت علاقه دارند بررسی شود. در این بخش بررسی و پاسخ به پرسش اساسی برای جوامع انقلابی اهمیت دارد که چطور کسانی که در صف اول انقلاب نبودند به تدریج در صف اول حکومت قرار می گیرند و تلاش می کنند جامعه را به گذشته خود برگردانند؟ این مسئله که چگونه تقسیم غنائم، به دست آوردن ثروت های بادآورده، راحت طلبی و دنیا دوستی مردم آن ها را به تدریج به سمت سکوت می کشاند و راه را به ارتجاع و بازگشت نظام قبل از رسالت پیامبر و احیای نظام سلطنتی به جای نظام نبوی هموار می کند.

 عضو مجمع روحانیون مبارز تهران این بخش از سخنان حضرت فاطمه (س) را مردم دانست و افزود: سکوت و مماشات مردم و اینکه مردم به تدریج احتیاط کار می شوند زمینه ای فراهم می کند که بعد از مدتی فقط از اسلام اسمی می ماند و از قرآن رسمی و همین سکوت ها منجر به تغییر حکومت نبوی شد.

عضو شورای هماهنگی اصلاح طلبان در پایان تأکید کرد: تلاش حضرت زهرا (س) برای هشدار دادن به جامعه و تلاش ایشان برای متزلزل کردن مبانی مشروعیت قدرت خلفا باید در مجالس طرح شود و بیش تر از ابعاد دیگر زندگی ایشان مورد توجه قرار گیرد.

گفتنی است سخنران امشب حسینیه حضرت فاطمه الزهرا (س)، حجت الاسلام و المسلمین دکتر کاملان خواهد بود.
حجت الاسلام و المسلمین مجید انصاری، حجت الاسلام و المسلمین دکتر مقدم و حجت الاسلام و المسلمین ایازی نیز طی شب های آتی در این حسینیه سخنرانی خواهند کرد.