نامه اعضای شورای بررسی متون به وزیر علوم

اعضای شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی در نامه ای به وزیر علوم ضمن حمایت از مدیریت پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی،از دکتر فرجی دانا خواستند در صورت صلاحدید مدیریت شورای بررسی متون و پژوهشگاه علوم انسانی بدون تغییر بماند.

در این نامه که به امضای دکتر صادق آئینه وند، دکتر غلامعلی افروز، دکتر غلامرضا مصباحی مقدم، دکتر حسین کلباسی اشتری، دکتر بهروز درّی، دکتر محمدرضا نیلی و دیگر اعضای این شورا رسیده،ضمن حمایت از دکتر حمید رضا آیت اللهی به عنوان رئیس این دو مرکز، با اشاره ارتقای کمی و کیفی فعالیت های پژوهشگاه علوم انسانی و شورای بررسی متون در سال های مدیریت وی،حفظ ثبات در این مجموعه را موجب صیانت از روند رو به رشد فعالیت ها دانسته اند.

همچنین گزارشی تطبیقی از فعالیت های شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی در طی 18 سال گذشته از سوی اعضای این شورا همراه با نامه آنها به وزیر علوم پیوست شده است.

گفتنی است شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی پیرو تأكيدات مكرر مقام معظم رهبري (مدّ ظله‌العالي) بر لزوم توليد علم در حوزه علوم انساني و همچنين تقويت نگرش اسلامي در دانشگاه‌ها با رويكرد تقويت تفكر انتقادي  در بدنه علوم انساني و نقد وضعيت موجود علوم انساني كشور در سال 1374تشكيل شده و تا کنون با جلب مشاركت بیش از 2000 نفر از اساتيد دانشگاه‌ها در ذيل 12 گروه تخصصي علوم انساني به بررسي و نقد چندین هزار متن اصلي و كمك درسي علوم انساني دانشگاه‌ها اقدام کرده است.

متن نامه و گزارش اعضای شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی به شرح زیر است:

برادر ارجمند

جناب آقای دکتر فرجی دانا

وزیر محترم علوم، تحقیقات و فناوری

سلام علیکم

احتراما همانگونه که مستحضرید در طی چند سال اخیر، با درایت، بصیرت و حسن تدبیر و تلاش های پیگیر استاد معظم جناب آقای دکتر حمیدرضا آیت اللهی در مسند ریاست پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و همچنین ریاست شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی، شاهد ارتقای کمی و کیفی فعالیت های پژوهشگاه علوم انسانی و شورای بررسی متون در جهت تحقق منویات مقام معظم رهبری و همچنین پیگیری درخواست نخبگان علوم انسانی کشور مبنی بر ترویج فرهنگ نقد روشمند در فضای علوم انسانی هستیم.

فلذا اینجانبان ضمن تایید ارتقای جدی فعالیت های شورای بررسی متون هم از لحاظ کمی و هم از لحاظ کیفی (به شرح گزارش پیوست) و اعلام حمایت از حسن مدیریت جناب آقای دکتر آیت اللهی، از جنابعالی درخواست داریم در صورت صلاحدید، با حفظ ثبات در مدیریت پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی، از روند رو به رشد فعالیت های شورا صیانت فرمایید.

پیشاپیش از بذل توجه حضرتعالی بدین مهم سپاسگذاری می گردد.

با احترام

اعضای شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی

بسمه تعالی

گزارشی تطبیقی از فعالیت های شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی در طی 18 سال گذشته با تاکیدات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در باب لزوم تولید علم در حوزه علوم انسانی و همچنین تقویت نگرش اسلامی در دانشگاه ها، شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی، تقویت تفکر انتقادی در بدنه علوم انسانی و نقد وضعیت موجود علوم انسانی کشور را وجهه همت خود قرار داده و تا به حال با جلب مشارکت بالغ بر 3000 نفر از اساتید برجسته دانشگاه ها در ذیل 13 گروه تخصصی علوم انسانی به بررسی و نقد 4000 متن اصلی و کمک درسی علوم انسانی دانشگاه ها اقدام نموده که حاصل نقد و بررسی نهایی آن ها در قالب نشریه تخصصی، سلسله کتاب های نقدنامه، ارسال داوری ها به ناشر و مولف، درج در سایت و غیره منتشر گردیده است.

برگزاری 2100 جلسه کارگروه های تخصصی، 2 کنگره ملی علوم انسانی، 80 نشست علمی نقد و بررسی نظریات علوم انسانی، انتشار 26 شماره دوفصلنامه علمی تخصصی «پژوهش نامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی» (فصلنامه علوم انسانی)، 26 شماره «نقدنامه تخصصی» و مشارکت در «اصلاح و ارتقای برنامه های آموزشی و سرفصل های رشته های علوم انسانی»، از دیگر فعالیت های شورای بررسی متون در طول 18 سال گذشته بوده است. مضاف بر آن در سه ساله اخیر فعالیت های شورا، نقد و تحلیل نظریه های مطرح و تاثیرگذار جهانی مورد توجه قرار گرفته و در قدم نخست حدود 350 عنوان کتاب حاوی نظریه های معاصر در طراز جهانی در عرصه علوم انسانی در دستور کار گروه های تخصصی گذارده شده که کار قریب به 200 عنوان به پایان رسیده و در حال انتشار است.

شورای بررسی متون در راستای تحول علوم انسانی کار ویژه بسترسازی و فرهنگسازی نقد روشمند را در دستور کار خود داده است و در این رویکرد، پیش فرض اولیه این است که یکی از عوامل اصلی ضعف تولید علم در حوزه های انسانی و اجتماعی نگاه تقلیدی به علوم غربی است که اجازه نقد نظریات موجود متعاقبا شکل گیری نظریات جدید را نمی دهد، فلذا با ترویج فرهنگ نقد روشمند و مواجهه انتقادی با نظریات علمی، می توان یکی از موانع اصلی تولید علم (به صورت خاص تر موانع تولید علم دینی) را برطرف نمود. شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی را شاید تنها مجموعه ای در سطح کشور دانست که متولی این رویکرد است.

اگر مقایسه ای کمی و کیفی از برخی فعالیت های شورای بررسی متون در طی 3 سال گذشته (تحت ریاست جناب آقای دکتر آیت اللهی) با 15 سال اول فعالیت آن، انجام بدهیم موارد ذیل را می توان ملاحظه نمود:

از لحاظ تعداد کتب بررسی شده:

از بدو تاسیس شورای متون تا سال 89 یعنی در عرض 15 سال حدود 1200 کتاب در شورا بررسی و نقد شده و این در حالی است که این رقم در سال 89 الی 92 به 1800 رسیده است یعنی اینکه در سه سال اخیر، در هر یک سال به اندازه سه برابر یک سال بازه گذشته، کار انجام شده است.

از لحاظ وضعیت کارگروه های تخصصی:

جلسات سالانه کارگروه های شورا در دوره جدید تقریبا دوبرابر شده و تعداد اعضای پیوسته کارگروه ها از 100 نفر به 160 نفر ارتقا یافته و تعداد داوران فعال گروه ها از 800 نفر به 2000 افزایش یافته است.

از لحاظ تعداد نقدنامه ها:

نقدنامه های شورا ارتقای کیفی خوبی پیدا کرده است و از لحاظ کمی هم، از عدد 6 نقدنامه در طی 15 سال گذشته به عدد 26 نقدنامه در سال 92 رسیده ایم.

از لحاظ برگزاری نشست های علمی – تخصصی:

شورا در عرض 15 سال اول فعالیت حدود 37 نشست تخصصی برگزار کرده که این رقم در سال 92 به 81مورد رسیده است. یعنی اینکه در عرض 3 سال گذشته تقریبا به اندازه 15 سال کار شده است.

گذشته از ارتقای شاخص های کمی، ما شاهد ارتقای شاخص های کیفی فعالیت های شورا در دوره جدید هم هستیم. مثلا شاخص ها از سوالات آیین نامه ارزیابی کتب ملی مورد بازنگری ، اصلاح و ارتقا قرار گرفته و برای کتاب های در طراز جهانی آیین نامه جدیدی تدوین گردیده که قدرت و جامعیت ارزیابی داور از متن را خیلی ارتقا داده است. در این نامه ها شاخص های ارزیابی متون از لحاظ دینی و کارآمدی، با تفصیل و دقت بیشتری لحاظ شده اند و برای داور این امکان را ایجاد می کند که متن را هم از مبنای دینی و همچنین بر اساس میزان مفید بودن برای جامعه ایرانی مورد ارزیابی قرار دهد.

در کنار این فعالیت ها، تلاش شده است که با قاطبه ناشرین کتب علوم انسانی کشور ارتباط لازم برقرار و آخرین و مهمترین عناوین نشرآن ها دریافت شود تا در گروه های شورا مورد ارزیابی قرار بگیرند. در گروه های شورا سعی شده است که از دانشگاه های مناطق پنج گانه تقسیمات دانشگاهی کشور، حداقل یک عضو دعوت به همکاری بگردد و متعاقبا نشست های مشترکی با دانشگاه های علوم انسانی برگزار شود و با تمامی سازمان ها و مجموعه ها مثل سازمان سمت و ... ارتباط و همکاری جدی انجام شود.

برای ارتقا کیفی نقدها از داوران خواسته شده که نقدهای خود را در قالب یک مقاله علمی – پژوهشی تدوین کنند و در قالب آن ضمن نقد نظرات مطرح در کتاب مربوطه، به طرح نظرات خود هم بپردازند و در عرض 3 سال گذشته هم قریب بر 180 مقاله علمی – پژوهشی انتقادی تولید شده و متعاقبا مجله نامه علوم انسانی ، به مجله علمی – پژوهشی پژوهشنامه انتقادی علوم انسانی ارتقا یافته که محل انتشار مقالات علمی – پژوهشی داوران است و الان هم مجموعه مقالات کتب در سطح جهانی را در دست انتشار می باشد که یک جهش کیفی در فعالیت های شورا به حساب می آید.

تاسیس کارگروه روش شناسی علوم انسانی اسلامی هم اقدامی مهم برای تبیین و تدقیق شاخص های نقد در علوم انسانی از منظر اسلامی و بومی به حساب می آید. مستحضر هستید که در دیداری که اعضای شورای متون با رهبری داشتند ایشان ضمن تاکید بر تداوم نقد در حوزه علوم انسانی به تولید نظریات علوم انسانی اسلامی هم اشاره کردند و این اقدام به نوعی تلاش برای تحقق منویات رهبری است.

امید می رود با تداوم روند رو به رشد فعالیت های شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی، شاهد اعتلای هر چه بیشتر علوم انسانی کشور باشیم.

شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی

امضاء کنندگان :

دکتر صادق آئینه وند رئیس گروه تاریخ،دکتر مجید توسلی رئیس گروه علوم سیاسی،دکتر غلامعلی افروز رئیس گروه روان شناسی،دکتر بهروز درّی رئیس گروه مدیریت،دکتر غلامرضا مصباحی مقدم رئیس گروه اقتصاد،دکتر محمد سپهری قائم مقام گروه تاریخ،دکتر محمدرضا نیلی رئیس گروه علوم تربیتی،دکتر حسین ابویسانی قائم مقام گروه زبان و ادبیات عرب،دکتر حسینعلی قبادی رئیس گروه زبان و ادبیات فارسی، دکتر حسین کلباسی اشتری رئیس گروه فلسفه و کلام، دکتر سید فضل الله موسوی رئیس گروه فقه و حقوق،دکتر جان الله کریمی مطهر رئیس گروه زبان شناسی،عزیز نجف پور معاون راهبردی و دکتر سید حسین حسینی دبیر شورا