پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : روزنامه رای الیوم نوشت اسطوره ارتش آزاد سوریه درهم ریخت.
روزنامه رای الیوم چاپ لندن در سرمقاله امروز خود دراینترنت تحت عنوان « فروپاشی ارتش آزاد سوریه و فرار سلیم ادریس » نوشت صرف نظر از اینکه آیا خبر فرار سلیم ادریس فرمانده نیروهای ارتش آزاد سوریه درست است یا خیر ، باید گفت روشن است که چنین ارتشی رو به اضمحلال می گذارد چون نتوانست خود را به عنوان قدرت نظامی اصلی گروههای مسلح مخالف سوریه چه در برابر نظام سوریه و چه در مقابل گروههای افراطی اسلامی نشان دهد. نویسنده تاکید می کند تیرخلاص به ارتش آزاد سوریه زمانی شلیک شد که نیروهای جبهه اسلامی که به تازگی تشکیل شده است توانستند انبار سلاحهای آمریکائی را در گذرگاه باب الهوی در مرز ترکیه به تصرف خود درآورند . همین تصرف هم باعث شد ژنرال ادریس و معاونان اصلی اش به ترکیه فرار کنند و بنا به گزارش وال استریت ژورنال با اولین هواپیما خود را به دوحه برسانند. نویسنده تصریح می کند واکنش آمریکائیها به این اقدام جبهه اسلامی سریع و فوری بود به نحوی که بلافاصله تمامی کمکهای نظامی خود را به شمال سوریه یعنی محل استقرار ارتش آزاد سوریه متوقف کردند . نویسنده با بیان این که این اقدام آمریکا به منزله شکست سیاستهای آمریکا در امید بستن به ارتش آزاد سوریه به عنوان یک قدرت اصلی که می تواند نظام سوریه را سرنگون کند نیز هست می افزاید این روزها نقشه گروههای جنگجوی داخل خاک سوریه به سرعت درحال تغییر است . می توان گفت اکنون تنها سه گروه اسلامی بر اراضی خارج از تصرف دولت مرکزی تسلط دارند و این سه گروه عبارتند از 1- جبهه اسلامی که متشکل از سپاه توحید ، گروه احرار سوریه و ارتش اسلامی است . 2- گروه موسوم به کشورهای اسلامی عراق و شام ( داعش ) و سومین گروه جبهه النصره و برخی گروههای کوچک هم پیمان با این جبهه است که وابسته به شبکه القاعده هستند. نویسنده تصریح می کند فروپاشی ارتش آزاد سوریه ، مقدمه ای برای فروپاشی ائتلاف ملی سوریه به رهبری احمد الجربا وابسته به عربستان است . درعین حال فروپاشی ارتش آزاد سوریه به منزله نقش برآب شدن تمامی امیدهائی است که از سرآغاز شورش در سوریه به تشکیل یک بدنه سیاسی میانه رو ( ائتلاف مخالفان ) بسته شده بود تااین بدنه بتواند جانشین نظام سوریه و یا نقش مذاکره کننده داشته باشد . نویسنده می افزاید اگر این فرضیه را بپذیریم که جبهه اسلامی مورد حمایت عربستان یک قدرت میانه روئی است که بیشترین سلاح و پول و بالاترین آموزش نظامی را داراست باید در تشکیل ائتلاف ملی تجدید نظر شود و عناصر اسلامی جدیدی وارد آن شوند که این امر ( ورود عناصر جدید ) به زیان شورشیان اخوانی مورد حمایت قطر و ترکیه و برخی شخصیتهای لیبرال سوری خواهد بود. به عقیده نویسنده بعید نیست که این بدنه سیاسی ( ائتلاف مخالفان ) به طور کلی منحل شود و به جایش ساختاری تحت عنوان جدید، مشابه آنچه که برای شورای ملی که در آغاز بحران سوریه قطر و ترکیه آنرا بنیان نهادند و مداخله نظامی و سیاسی عربستان آنرا برانداخت ایجاد شود.
نویسنده تصریح می کند بشار اسد رئیس جمهوری سوریه به دو علت، بیش از همه از فروپاشی ارتش آزاد سوریه خرسند است اول اینکه وی بارها در مصاحبه هایش درباره این گفته بود که با برخی از گروههای وابسته به ارتش آزاد سوریه تماسهائی گرفته شده است و نتیجه این تماسها بازگشت این گروهها و عفو آنها بوده است. دوم اینکه وی از سرآغاز بحران تاکید کرده است با گروههای جهادی اسلامی تکفیری مواجه است ولی تنها عده معدودی سخنان وی را تایید می کردند و اکنون علنا مشخص شده است که جنگ در سوریه میان دو جناح است یکی نظام سوریه و دیگری گروههای اسلامی که عقائد و مذاهب مختلفی دارند. ظاهرا خود آمریکائیها نیز به همین نتیجه رسیده اند و فورا وارد مذاکره با گروههای اسلامی میانه رو با میانجی گری ترکیه شده اند. سخنگوی کاخ سفید هم به این مسئله اذعان کرده است و با بهانه قرار دادن یافتن جایگزین ( ارتش آزاد ) تلاش می کند که میانه روهای شورشی را برای شرکت در کنفرانس ژنو آینده قانع کند. ژنرال مارتین دمپسی رئیس ستاد ارتش آمریکا نیز در این خصوص اعلام کرده است آمریکا شناسائی شبه نظامیان وابسته به شبکه القاعده را مهم می داند تا بداند هدف آنها از جنگ در سوریه چیست و چه ارتباطی با القاعده دارند. وی افزوده است این امر ( شناسائی )می طلبد که مشخص شود آیا این گروهها تمایلی به میانه روی دارند و آیا می خواهند با دیگران همکاری و مشارکت داشته باشند.
نویسنده خاطر نشان می کند بیرون رفتن ارتش آزاد سوریه از معادلات سیاسی و نظامی بحران سوریه به نفع گروههای اسلامی درحال جنگ در سوریه که شمارشان در حدود هفتاد هزار نفر است ، می باشد و می تواند به نزدیک شدن بیشتر نظام سوریه به آمریکا و غرب منجر شود چون دیگر سرنگونی این نظام برای بلوک غرب در اولویت قرار ندارد.
به عقیده نویسنده بعید نیست تهدیدهای هفته قبل ژنرال ادریس در اوج سلسله شکستهایش در برابر جبهه اسلامی که گفته بود برای مقابله با این گروههای تندرو به ارتش نظام سوریه ملحق خواهند شد نشات گرفته از یاس و نومیدیش نبوده بلکه به خاطر تماس و توافق با آمریکا بوده باشد.
به عقیده نویسنده تلاش برای پیوستن مخالفان سوریه به ارتش نظام سوریه مشابه سناریوی « گروههای بیداری عراق » است با این تفاوت که گروههای بیداری جدید در سوریه که قرار است با اسلامگراهای افراطی بجنگند مستقیم و یا غیر مستقیم مورد حمایت ارتش نظام سوریه ،آمریکا ، هم پیمانان غربی آمریکا و برخی کشورهای عرب خواهند بود.
نویسنده دراینجا این سوال را مطرح می کند که دراین بین قطر و عربستان که از گروههای مسلح سوریه حمایت می کنند چه اقدامی خواهند کرد ؟ آیا آنها همچنان به حمایتشان از گروههای اسلامی برای مبارزه با نظام سوریه ادامه خواهند داد و یا به گروههای بیداری جدید سوریه کمک مالی و تسلیحاتی خواهند کرد و یا با حمایت مالی و تسلیحاتی از گروههای وابسته به خود وارد جنگ نیابتی در خاک سوریه خواهند شد؟ نویسنده می افزاید روشن است که جبهه اسلامی در سوریه که شامل گروههای اسلامی جنگجو است می تواند نامزد تشکیل هسته گروههای بیداری سوریه شود چون هم مورد حمایت عربستان است وهم با گروههای اسلامی همچون امارت اسلامی و جبهه النصره که وابسته به شبکه القاعده هستند در چندین مکان در سوریه وارد جنگ شده است . از سوی دیگر بشار نیز در آخرین مصاحبه اش اعلام کرد تماسهائی با اکثر کشورهای عربی خلیج فارس گرفته شده است و مشکل تنها محدود به برخی از شاهزادگان عربستانی می شود که منظورش شاهزاده بندر بن سلطان بود که جنگ گروههای مسلح را در سوریه مدیرت می کند.
نویسنده می افزاید حدود چهل روز تا برگزاری کنفرانس ژنو سوریه باقی مانده است ولی ظاهرا بحران سوریه پیچیده تر شده است و ما احتمالا شاهد مسائل غافلگیر کننده ای در خصوص ائتلافها و نقشه راه آینده بحران سوریه خواهیم بود. اسطوره بودن ارتش آزاد سوریه رو به پایان نهاده است و سخنان اسد که بارها تکرار کرده است با گروههای جهادی تکفیری مواجه است روزبه روز مورد تایید قرار می گیرد. با همه اینها باید گفت بزرگترین چالشی که شاهزاده بندر سلطان با آن مواجه است این استکه چقدر قدرت دارد تا آمریکائیها را متقاعد کند جبهه اسلامی مستقر در سوریه که مورد حمایت عربستان است می تواند جایگزین ارتش آزاد سوریه شود و به نحوی تجربه مجاهدین عرب در افغانستان تکرار شود.
به عقیده نویسنده هفته های آینده شاهد ائتلافهای عجیب و غریبی خواهیم بود که به مخیله هیچ ناظر سیاسی خطور نمی کرد و اکنون هیچ کس نمی تواند پیش بینی کند که چه مسائل غافلگیر کننده و عجیبی رخ خواهد داد.