المانیتور: عربستان خبر مذاکرات محرمانه ایران و آمریکا را به اسرائیل داده بود/ملک عبدالله در تماس تلفنی خود به اوباما چه گفت؟

المانیتور نوشت: از زمان توافق موقت هسته ای میان ایران و ۵+۱ در ژنو٬ شدیدترین انتقادها به این توافق از سوی اسرائیل و عربستان سعودی ابراز شده است. برخی میگویند که این همخوانی منافع میان اسرائیل و عربستان سعودی بر سر مخالفت با سربرآوردن ایران در جامعه جهانی٬ حاکی از برقراری ارتباطی نزدیکتر میان این دو دشمن دیرینه است.

به گزارش سرویس بین الملل سایت خبری تیک Tik.ir، در واقع اسرائیل و عربستن سعودی سابقه تاریخی طولانی در همکاریهای پنهانی علیه دشمنان مشترک دارند٬ اما پادشاهی عربستان چیزی بیشتر از این نمیخواهد. در واقع این احتمال وجود دارد که عربستان سعودی برای مقابله با برنامه هسته ای اسرائیل٬ حتی تن به توافق با ایران بدهد.

اسرائیل به رهبری بنیامین نتانیاهو٬ نخست وزیر این رژیم٬ به شدت بر توافق هسته ای ژنو میان ایران و ۵+۱ تاخته است. سعودیها دراین زمینه خویشتنداری بیشتری نشان داده اند. اگرچه رسانه های دولتی عربستان انتقادهای خود به این توافق را علنی ابراز کردند٬

پادشاهی عربستان از این توافق به عنوان گام نخست استقبال کرد. در خفا مقامهای سعودی با هر توافقی که به تحریمها علیه ایران پایان دهد٬ مخالف بودند. مقامهای سعودی به ویژه از اینکه فهمیدند ایرانیها و آمریکاییها پیشتر به طور محرمانه با یکدیگر در ارتباط بودند٬ خشمگین شدند. یکی از مقامهای سعودی گفته بود که دولت باراک اوباما٬ رئیس جمهور آمریکا٬ به عربستان سعودی دروغ گفته است.

تل آویو و ریاض هیچکدام نمیخواهند که ایران در جامعه جهانی سربرآورد. هر دو ترجیح میدهند که ایران در انزوا باقی بماند.

برخی منابع میگویند سعودیها پیشتر به اسرائیل در مورد مراودات پشت پرده ایران و آمریکا در اواخر سال جاری میلادی در عمان خبر داده بود٬ اما بیزاری مشترک از ایران و آزردگی از ایالات متحده نشانه نزدیک شدن اسرائیل و پادشاهی عربستان نیست. اسرائیل شاید از چنین ارتباطی استقبال کند٬ اما سعودیها به اسرائیل اعتماد ندارند.

با این اوصاف عربستان سعودی دیر زمانی است که خواهان همکاری پشتپرده با اسرائیل علیه دشمنان مشترک است. یک مثال خوب در این زمینه جنگهای داخلی دهه ۶۰ میلادی در یمن است. جمال عبدالناصر٬ رئیس جمهور وقت مصر در سال ۱۹۶۲ کودتایی را علیه رژیم سلطنتی یمنی سازماندهی کرد. مصر با حمایت گسترده شوروی٬ هفتاد هزار نیرو را برای حمایت از دولت جمهوریخواه در صنعا٬ به منطقه اعزام کرد.

عربستان سعودی نیز در مقابل به حمایت از امام محمد البدر٬ آخرین پادشاه یمن و ارتش شورشیان سلطنت طلب در کوههای شمال و شرق یمن برخاست. آن زمان عربستان تحت رهبری ملک فیصل٬ پادشاه این کشور٬ سلطنت طلبان را از حمایتهای مالی و سایر کمکهای لجستیک بهرهمند میکرد٬ پناهگاههای امن در اختیار رهبران و سربازان سلطنت طلب قرار میداد و سربازان مزدور بریتانیایی٬ بلژیکی و فرانسوی را به منظور کمکرسانی به گروههای سلطنت طلب اجیر میکرد.

 این عملیات از سوی دفتری در لندن سازماندهی میشد٬ اما تمامی مخارج آن را اطلاعاتیهای سعودی میدادند. ماموران پیشین اطلاعاتی بریتانیا بیشتر به کار استخدام نیروهای مزدور مشغول بودند.

آن زمان سعودیهای و مزدورانشان برای رساندن بیشتر تسلیحات به سلطنتطلبان٬ به دیگر دشمن دیکتاتور مصری٬ یعنی اسرائیل روی آوردند. اوایل سال ۱۹۶۴ سرویس اطلاعاتی اسرائیل٬ موساد٬ تدارکات لازم برای تشکیل گروههای مخفی مرتبط با نیروی هوایی این رژیم را صورت دادند تا این گروهها با پرواز بر فراز دریای سرخ٬ با کمک چترنجات٬ محمولههای تسلیحاتی را به دست سلطنت طلبان برسانند. این ماموریت به تایید رهبران ارشد اسرائیل رسید و این پروازها با کد رمز «عملیات پلنگ» آغاز شد. در سالهای ۱۹۶۴ تا ۱۹۶۶ اسرائیلیها بیش از ۱۰ پرواز به جهت کمکرسانی به سلطنت طلبان٬ صورت دادند. اسرائیل در این میان نفع خود را از سنگ اندازی مقابل ارتش مصریها میبرد. کمال ادهم٬ رئیس اطلاعات وقت عربستان سعودی نیز که دانشآموخته دانشگاه کمبریج انگلستان بود و اجدادش از حاکمان ترک و آلبانیایی عثمانی در حجاز بودند٬ از سوی عربستانی سعودی بر روی این عملیات نظارت داشت. در این میان از مواجهه مستقیم سعودیها و اسرائیلی ها تا حد ممکن صرفنظر میشد و مزدوران بریتانیایی پل ارتباطی میان این دو دولت بودند.

این یکی از نمونه های کلاسیک عملیات پنهان دو دشمن علیه یک دشمن سوم مشترک و خطرناکتر بود. پس از آن نیز عربستان سعودی و اسرائیل در جریان جنگ سرد و بعد آن نیز همکاریهای پنهانی با یکدیگر داشتهاند. برخی از این عملیات پنهان بدون شک تا امروز نیز مخفی ماندهاند.

در حال حاضر عربستان سعودی با ناخشنودی خود را با اسرائیل در یک جبهه و در مقبال توافق هسته ای میان ایران و ۵+۱ میبیند. دو دولت درخاموشی و به طور تلویحی در انتقاد از این توافقنامه با یکدیگر همکاری میکنند٬ اما به نظر میرسد ریاض در انتظار است تا ببیند آیا این مذاکرات میتوانند به راه حلی دائمی و حذف خطر ایران هسته ای بیانجامد یا نه. بنا بر گزارشها ملک عبدالله در مکالمهای تلفنی با باراک اوباما٬ رئیس جمهور آمریکا٬ اگرچه گفته است که کشورش خواهان رایزنی های بیشتری در جریان مذاکرات هسته ای است٬ تاکید کرده است که عربستان سعودی نیز همچون آمریکا در نهایت به دنبال دستیابی به توافقی مناسب است.