انکار عارف، سرمایه‌ای برای تضمین ریاست مجلس؟

آرمان- مطهره شفیعی: روزنامه بهار توقیف شد. این روزنامه روز گذشته با حکم هیات نظارت بر مطبوعات و به دلیل انتشار یادداشتی با عنوان «امام؛ پیشوای سیاسی یا الگوی ایمانی؟» توقیف شد. این روزنامه چهارشنبه گذشته (اول آبان‌ماه) مقاله‌ای را با این عنوان منتشر کرد و به‌دلیل برخی مطالب آن، مجبور به عذرخواهی شد. روز شنبه چهارم آبان ماه نیز مسئولان این روزنامه، با انتشار یک نامه، از توقف خودخواسته انتشار روزنامه «بهار» تا مدتی خبر دادند.

قرارداد نانوشته حامی و مجری

روزنامه بهار را همگان به عنوان ارگان رسانه‌ای محمدرضا عارف می‌شناسند و او هم تا یک هفته قبل این انتساب را رد نمی‌کرد. در ایام انتخابات تصاویر عارف زینت‌بخش صفحات نخست این روزنامه بود و پس از آن هم که عارف از حضور در انتخابات انصراف داد و کلا پس از 24خرداد، اظهارات و اقدامات او در صفحه نخست این روزنامه منتشر می‌شد. طبیعتا روزنامه‌هایی با این سبک و سیاق به دلایلی که مهم‌ترین آن پشتیبانی مالی و اقتصادی از سوی شخصیت‌های سیاسی و بعضا اقتصادی است خود را موظف می‌دانند تا تصویر و اخبار حامی خود را در صفحه نخست منتشر کنند و البته این موضوع یک قرارداد نانوشته است به نحوی که مدیران و کادر روزنامه توقع دارند در مقابل ترویج تفکر و اندیشه حامیان خود، مورد حمایت معنوی آنها قرار بگیرند. در بسیاری از موارد پس از صدور حکم توقیف برای یک نشریه، حامیان آن به دفاع می‌پردازند و در صورت لزوم اگر اشتباهی از سوی آن نشریه سر زده باشد، با توضیحی سعی در پایان دادن به انتقادات بیرونی می‌کنند. به هر حال این قرارداد نانوشته سال‌هاست در مطبوعات ایران رواج دارد و همصدا شدن حامیان یک نشریه با منتقدان، حرکتی جدید محسوب می‌شود.

چه اتفاقی رخ داد؟

زمانی که یادداشت «امام؛ پیشوای سیاسی یا الگوی ایمانی؟» در روزنامه بهار منتشر شد، انتقادات بحق زیادی به آن از سوی کارشناسان حوزه‌ای که موضوع یادداشت بود، صورت گرفت. در چنین شرایطی توقع مخاطبان اصلی این روزنامه حمایت حامیان بود که عکس آن را مشاهده کردند. محمدرضا عارف در جلسه شورای مشورتی بنیاد امید ایرانیان، با اشاره به انتشار مقاله‌ای در یکی از روزنامه‌های کشور اظهار کرد: انتشار این مقاله آن هم در آستانه عید غدیرخم به دلیل سهل‌انگاری متولیان این رسانه موجب ناراحتی جامعه متدینین و شیفتگان امام علی(ع) شده است و اینجانب هم بعد از خواندن این مقاله بسیار متأثر شدم. رئیس بنیاد امید ایرانیان افزود: مردم کشور ما سخت پایبند اعتقادات دینی و باورهای مذهبی خود هستند و رسانه‌ها باید در انتشار اینگونه مطالب دقت لازم را داشته باشند. وی با بیان اینکه «متاسفانه جریان رقیب اصلاحات به دنبال بهره‌برداری از برخی سوژه‌هاست»، تاکید کرد: رسانه‌های اصلاح‌طلب باید هوشمندانه عمل کنند و بهانه به دست جریاناتی ندهند که به دنبال هجمه علیه جریان اصلاحات هستند. عارف به مطالب برخی سایت‌های خبری که روزنامه بهار را منتسب به وی دانسته‌اند، اشاره و تصریح کرد: «شخصا صاحب رسانه‌ای نیستم و تنها مطالبی که در سایت شخصی من منتشر می‌شود مورد تایید است.» این سخنان عارف در نوع خود بسیار قابل تامل است. چرا که وی در شرایطی انتساب این روزنامه به خود را رد می‌کند و به انتقاد از آن می‌پردازد که پرسنل بهار از کار بیکار شده‌اند. از نکات عجیب اظهارات عارف این است که هیچ دفاعی از روزنامه‌نگاران این روزنامه نکرده و فقط سعی کرده خود را از آسیب‌های این جنجال دور نگه دارد. با وجود اینکه عارف انتساب روزنامه بهار به خود را رد می‌کند اما دو روز پیش سید حسن رسولی یکی از نزدیکان عارف درباره یادداشت روزنامه بهار گفت: «البته مجموعه آقای عارف و جریان اصلاح‌طلب موضوع انتشار این مقاله را محکوم کرده و به آقای پورعزیزی و هیات تحریریه روزنامه بهار تاکید و توصیه شده است که در انتشار مطالب دقت بیشتری به خرج دهند تا شاهد چنین موضوعاتی در آینده نباشیم.» مدیر روابط عمومی دفتر عارف هم می‌گوید که آقای عارف از انتشار یادداشت بهار ناراحت است. این ناراحتی شاید بحق باشد اما چرا آقای عارف پیش‌ترها واکنشی به یادداشت روزنامه‌ها نداشت؟ برخی معتقدند این رفتار عارف یعنی مبرا دانستن خود از ارتباط با روزنامه بهار که به انتخابات مجلس دهم بازمی‌گردد. چنانکه شنیده می‌شود او عزم خود را برای حضور در این انتخابات جزم کرده و حتی شایعه شده که درصدد جلوس بر کرسی ریاست است. اگر چنین باشد، شاید حامی یک روزنامه توقیف شده سابقه خوبی برای فردی نباشد که خود را کاندیدای جلوس بر کرسی لاریجانی می‌داند!

شخصیت متمایز عارف

شاید با توجه به شناختی که سیاسیون از شخصیت عارف دارند، چنین موضع‌گیری‌ای را از سوی او بعید ارزیابی نکنند. در زمان انتخابات ریاست‌جمهوری هم چنین رفتاری البته در حوزه دیگر از او دیده شد به نحوی که وقتی سیاسیون اصلاح‌طلب تصمیم به ائتلاف با طیف آیت‌ا... ‌هاشمی‌رفسنجانی برای حمایت از روحانی گرفتند، از عارف خواسته شد تا از عرصه انتخابات به نفع روحانی کناره‌گیری کند اما او به این درخواست توجهی نکرد، تا آخرین روزها برگه انصراف پر نکرد و در نهایت هم بر زبان نیاورد که به نفع روحانی کناره‌گیری می‌کند. چنین شخصیتی سبب شده تا عارف در میان اصولگرایان دارای جایگاه محکمی باشد و طیف رقیب اصلاح‌طلبان هر نوع مذاکره و گفت‌وگو با او را بر دیگر افرادی که در اردوگاه اصلاح‌طلبی هستند، ترجیح دهند.

توضیحات وزیر ارشاد ومطهری درباره توقیف بهار

وزیر ارشاد هم درباره توقیف روزنامه «بهار» توضیحاتی داد و گفت: روز چهارشنبه گذشته، مقاله‌ای در این روزنامه منتشر شد که علاوه بر این‌که نوعی تحریف تاریخ اسلام محسوب می‌شد، در ایجاد اختلاف‌های مذهبی نیز نقش داشته است. علی جنتی ادامه داد: روز شنبه نیز این روزنامه برای جبران نوشته‌اش، مطالب دیگری را منتشر کرد که در آنها نسبت به برادران اهل سنت تعریضی صورت گرفته و طبق قانون، هر مطلبی که بخواهد به اختلافات قومی و مذهبی دامن بزند، خلاف است. او همچنین افزود: متأسفانه روزنامه «بهار» در یک‌ونیم سال گذشته، چند مورد تخلف داشته و در این رابطه، تذکرات کتبی به آن داده شده اما این روزنامه توجهی نکرده است. بنابراین مجموع نظرات اعضای هیات نظارت بر مطبوعات، به توقیف این روزنامه انجامید. وزیر ارشاد در بخش دیگری از سخنانش اعلام کرد: به‌دنبال تدوین لایحه‌ای تحت عنوان لایحه قانون نظام صنفی نویسندگان مطبوعات، اهالی قلم و هنرمندان هستیم. همچنین عضو هیات نظارت بر مطبوعات با اشاره به توقیف روزنامه بهار گفت: برخی اعضای هیات نظارت خواستار لغو امتیاز روزنامه بهار بودند اما عذرخواهی و عدم انتشار این روزنامه به صورت داوطلبانه در تنزل حکم هیات به توقیف روزنامه بهار موثر بود. علی مطهری اظهار کرد: قطعا عذرخواهی روزنامه بهار و عدم انتشار این روزنامه به صورت داوطلبانه در حکم هیات نظارت بر مطبوعات موثر بوده است، چون نظر برخی اعضا لغو امتیاز این روزنامه بود اما با اقدامات داوطلبانه مدیران این روزنامه حکم به توقیف و ارجاع روزنامه به دادگاه تنزل پیدا کرد. نماینده تهران در مجلس با بیان اینکه مدت زمان توقیف روزنامه بهار از سوی دادگاه مشخص می‌شود، افزود: هیات نظارت بر مطبوعات وضعیت روزنامه بهار را رسیدگی و برای تعیین تکلیف نهایی آن را به دادگاه ارجاع داد. مطهری با تاکید بر اینکه مقاله منتشر شده در روزنامه بهار تحت عنوان «امام پیشوای سیاسی یا الگوی ایمانی؟» اصل امامت را نقض کرده است، تصریح کرد: در این مقاله امامت صرفا به معنای ولایت و هدایت معنوی گرفته شده و حکومت و رهبری سیاسی ائمه نفی شده است. وی با تاکید بر اینکه جای طرح این‌گونه مقالات در نشریات تخصصی است، ادامه داد: مقاله منتشر شده در روزنامه بهار در برخی بخش‌ها به نظریات اهل سنت و در برخی بخش‌های دیگر به اعتقادات و نظریات وهابیت اشاره دارد. عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی به خانه ملت افزود: تعیین تکلیف نهایی روزنامه بهار با رای دادگاه مشخص خواهد شد.