دریاچه ارومیه سوراخ است! / کاهش 28 سانتی‌متری سطح آب دریاچه

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین؛ هرچند دولت یازدهم در نخستین جلسه هیات دولت برای دریاچه ارومیه تصمیماتی گرفت، اما تا اجرایی شدن این تصمیمات باید همچنان خبرهایی درباره کمتر شدن آب دریاچه ارومیه بشنویم. 

امروز مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان غربی به ایسنا گفته: با وجود این که آب‌های سطحی نسبت به سال گذشته یک درصد و نسبت به میانگین 34 سال گذشته هفت درصد افزایش داشته، شاهد کاهش 28 سانتی متری آب دریاچه ارومیه بوده‌ایم که در این رابطه، جهاد کشاورزی باید پاسخگو باشد.

اما چرا آب دریاچه ارومیه پایین تر می رود؟ آنطور که پروفسور پرویز کردوانی، کویرشناس و استاد برجسته ایرانی جغرافیا می گوید دریاچه ارومیه را چاه ها نابود کرده اند. 

او دراین باره به خبرآنلاین گفت: سال‌ها پیش گفتند برای اینکه خودکفا بشویم برویم به سمت کشاورزی. چاه های عمیق و نیمه عمیق زدند. از سال ۱۳۴۲. تمام بحران های آبی مملکت ما را این چاه زدن باعث شد و همه چیز را خراب کرد. تمام مسایل و مشکلات ما از چاه است. قبلا یک قنات یک نسل طول می کشید تا به آب برسد. اما وقتی چاه عمیق و نیمه عمیق زدند به راحتی به آب رسیدند. از سال ۵۵ تا ۶۰ تعداد چاه ها دوبرابر شد. 

کردوانی گفت: در دهه ۶۰ آقای غفوری فرد وزیر نیرو بود رفت به عرض امام خمینی رساند که این اتفاق در مناطق مختلف ایران در حال رخ دادن است و آب غارت می شود. امام گفتند بیت المال است و باید کنترل شود. به وزارت جهاد هم اعلام کردند چاه نزند، چون آن موقع زیاد برای مردم چاه می زد. با اینکه پس از ان هم قانون گذاشتند برای ممنوعیت حفر چاه، اما همین طور بی رویه ادامه داشت. یکی از آن مناطق هم آذربایجان بود. غربی و شرقی. بخصوص شرقی. یواش یواش صنعت توسعه پیدا کرد و به همین دلیل مردم از روستاها به شهرها مهاجرت کردند. 

به عقیده او دریاچه قربانی توسعه بی رویه کشاورزی شده است: اگر به همین روند ادامه دهیم دیگر دریاچه احیا نمی شود. 

کردوانی همچنین گفت: وقتی گفتند سطح آب دریاچه ارومیه پایین آمده است، همه حواسشان به آب بود. ۱۵ سال است به فکر تامین آب هستند. اما وزارت نیرو آب ندارد بدهد. به این فکر نکردند که کشاورزی را توسعه می دهند. چاه هم زیاد می زنند. یک زمانی آبهای زیرزمینی به دریاچه راه داشتند و سطح آب را نگه می داشتند، اما حالا برعکس شده است،‌ آب از دریاچه به چاه ها می رود. آنقدر سطح آب زیر زمینی پایین رفته که عمق چاه ها به ۱۷۰ متر رسیده و آب همه چاه ها شور شده است. اما عمق دریاچه نهایتا ۹۰ متر است. منطقه آب شرب هم دیگر ندارد. چون کف دریاچه آبکش است. زیرش سوراخ شده. 

او گفت: وقتی می گوییم حوزه آبریز منظور آب های زیرزمینی هم هست. آب از دشت های اطراف از زیر زمین به سمت دریاچه هم می رفت. برای کشاورزی آب زیرزمینی دریاچه را گرفتند. چاه های ۸ دشت شمال و شرق دریاجه ارومیه مساله است. چاه بسیار عمیق زدند دشت مرند، تسوج، دشت شبستر، دشت اسکو، عجبشیر، آذرشهر، بناب و ملکان.  الان چاه زیاد زدند برای کشاورزی. ۲۲ هزار تا چاه زدند در همین ۸ دشت. پس آب دریاچه کم شد و بسیار پایین رفت. حالا آب این چاه ها هم شور و تلخ شده است. انگار دریاچه سوراخ است. 

این چهره ماندگار محیط زیست در ادامه گفت: به همین دلیل من خوشحالم که به دریاچه ارومیه آب ندادند. چون آن آب هم شور می شد و بی استفاده. این دریاچه ارومیه خشک شده از هوا و زمین دارد منطقه را آلوده می کند. تا پیش از این باید وزارت نیرو و وزارت کشاورزی کنترل می کردند تا عمق چاه ها از کف دریاچه پایین تر نرود. نهایتا همطراز باید می شدند. این اتفاق اگر نمی افتاد، عمق دریاچه اینقدر پایین نمی رفت. با این حساب هرچی آب ببندیم به دریاچه آب پایین می رود و شور و تلخ می شود. 

به گفته کردوانی اگر فکری برای این چاه ها نکنند چند سال دیگر باید مردم این مناطق مهاجرت کنند: چون آب چاه هم ندارند و همه خشک می شود. در این سالها تمام راه‌های تامین آب را هم اجرا نکردند. برخی از انها هم قابل اجرا نیست. مثل آبیاری قطره‌ای که برای باغ های قدیمی اصلا جواب نمی دهد.