حمیدرضا آصفی، دیپلمات کهنه‌کار وزارت خارجه مردی که احکام مختلفی را برای تصدی مسوولیت‌های مهم در عرصه سیاست خارجی هم از زمان ریاست‌جمهوری آیت‌الله خامنه‌ای، هاشمی رفسنجانی ، خاتمی و هم احمدی‌نژاد دریافت کرده اکنون در دفتر کار خودش گاه به مرور خاطرات و ثبت آنها می‌پردازد و به گفته خودش دیگر نمی‌خواهد وارد کار جدی شود، دیگر برایش بس است واولویتش قبل از سیاست خارجی فوتبال است. پس از مدت‌ها که کمتر در مورد سیاست خارجی از زبان وی شنیده بودیم درباره اولویت‌های دیپلماسی دولت یازدهم با سخنگوی پیشین وزارت خارجه به گفت‌وگو پرداختیم.
سخنگوی پیشین وزارت امور خارجه در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی خارجی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) خاطرنشان کرد: سیاست خارجی عرصه منافع ملی است و درواقع عرصه کم کردن هزینه‌ها و افزایش درآمد کشور است. در این عرصه هوشیاری و شجاعت مهمترین عوامل برای رسیدن به این اهداف است. هر کدام از این دو عامل بدون دیگری ناکام است.
وی ادامه داد: مهمترین و اولین اولویت برای دولت آینده انتخاب وزیر خارجه‌ای شجاع و هوشیار است. نمی گویم افرادی که امروز و یا در گذشته در این سمت بوده‌اند این ویژگی ها را ندارند بلکه تعریف کلی مستقل از اشخاص مطرح می‌کنم.
سفیر پیشین ایران در آلمان شرقی اضافه کرد: سیاست خارجه در همه جای دنیا از جمله در ایران کاری چند لایه است. وزارت خارجه، شورای عالی امنیت ملی، مجلس و دستگاه‌های دیگر دراین موضوع جداگانه و یا مشترکا ورودهایی دارند. اقدام دوم رییس‌جمهور آینده این است که سیاست خارجی از مجرای صحیح خود و سازوکارهای قانونی که جواب می‌دهند دنبال شود. در ایران چند نهاد وجود دارد که در سیاست خارجی دخیل هستند. مجلس، شورای عالی امنیت ملی و وزارت امور خارجه و شخص رییس جمهور که تشکیلات مربوط را دارد. این مجراها هستند و حتما باید از ایجاد برخی کانال‌های موازی مانند نمایندگان و یا معاونت‌های ویژه پرهیز شود. سازو کاری که در قانونی اساسی وجود دارد و خط مشی مقام معظم رهبری این است که سیاست خارجی به عنوان خط مقدم جبهه محسوب می‌شود. هر زمان که خدمت مقام معظم رهبری می‌رفتیم چه در زمان ریاست جمهوری و چه به عنوان رهبر انقلاب تاکید داشتند که وزارت خارجه از نظر من برابر با نصف دستگاه‌های دیگر است زیرا در خط مقدم جبهه است. امام (ره) هم توجه ویژه‌ای به سیاست خارجی داشتند.
وی افزود: ما در سیاست خارجی سه راهنما داریم. شعار "نه شرقی، نه غربی" و استقلال و آزادی یکی از این راهنماها است. بیان مقام معظم رهبری نیز با عنوان عزت، حکمت و مصلحت نیز باید در چارچوب کار رییس جمهور قرار گیرد. سند بالا دستی که قانون اساسی است مشخص کرده که جمهوری اسلامی باید چه اقداماتی را دنبال کند. در عین حال سند مهم دیگری نیز با عنوان سند 20 ساله چشم‌انداز است که هشت سال آن را پشت سر گذاشتیم. در این سند نیز گفته شده که ایران باید مقام اول در منطقه به لحاظ علمی، اقتصادی و فناوری و الگوی الهام بخش برای جهان اسلام باشد. بعد از آن رییس جمهور هر کاری دنبال می کند در ذیل آن است. رییس جمهوری که انتخاب می شود به هر حال قرار است چهار یا هشت سال خدمت کند و باید این هدف را جزء اولویت اول خود قرار دهد. بنابراین رسیدن به سند چشم‌انداز باید اولویت دیگر رییس جمهور باشد. فرصت زیادی هم نداریم 12 سال بیشتر نمانده است و و در عین حال از سند چشم انداز هم بسیار فاصله گرفته‌ایم.
سخنگوی پیشین وزارت امورخارجه در مورد برخی سیاست‌های وزارت امور خارجه در مقاطع مختلف برای اولویت دادن به روابط با آفریقا، آسیا و یا برخی کشورهای دیگر گفت: برخی از این رویکردها از روی برنامه است و برخی دیگر از روی اضطرار است. نگاه امروز ما به شرق انتخابی نیست.
وی گفت: البته ریشه نگاه به شرق به زمان دو پاره بودن آلمان ها برمی گردد. ویلی برانت آن زمان صدراعظم آلمان غربی بود. برای اینکه آلمان شرقی را متصل و هضم در آلمان غربی کند سیاست نگاه به شرق را مطرح کرد و منظور وی آلمان شرقی بود. اساسا ما در تحلیل بین المللی موضوع نگاه به شرق نداریم. البته باید در نظر داشت مقوله شرق هم باید برای ما تعریفی داشته باشد. فرهنگ شرق ، تکنولوژی یا جغرافیای شرق منظور ما است. زیرا ژاپن و کره جنوبی هم شرق جغرافیایی هستند اما ساختاری مانند چین و کره شمالی ندارند. قاعدتا وقتی ما می‌گوییم شرق منظورمان جغرافیا است که البته این هم ایراد دارد.
آصفی تاکید کرد: در سیاست خارجی هیچگاه نباید همه تخم مرغ ها را در یک سبد گذاشت، بلکه باید اولویت‌بندی منطقی داشت. دکتر فاطمی به عنوان وزیر خارجه مصدق سخنرانی معروفی دارد. وی می‌گفت مهمترین جا برای ما همسایگانمان هستند و دیگر سفیران قدرتمند خود را به اروپا نمی فرستیم بلکه به کشورهای همسایه می‌فرستیم. این یک اولویت‌بندی است. نمی گویم این سیاست درستی است بلکه صرفا بحث بیان سابقه تاریخ است.
سفیر پیشین ایران در فرانسه و آلمان شرقی افزود: قاعدتا همسایگان مهمترین اولویت هستند. آلمان و فرانسه دو کشوری هستند که در وزرات خارجه‌های‌شان دپارتمان‌هایی برای یکدیگر دارند. در آلمان دپارتمانی برای فرانسه وجود دارد و در فرانسه نیز دپارتمان آلمان فعال است. زیرا برای هم مهمترین کشورها هستند. در حالی که ما در وزارت خارجه برای هیچ کشور و منطقه‌ای دپارتمان نداریم. این نشان می‌دهد یک کشور خاص و یا همسایه ها چقدر مهم هستند.
سفیر پیشین ایران در امارات یادآور شد: همسایگان برای ما بسیار مهم هستند، اما ما با پیچیدگی و دوگانگی روبرو هستیم؛ زیرا همسایگان ما به جز روسیه تابع کشورهای بیرون منطقه هستند و تا زمانی که رابطه ما با غرب شکل نگیرد ممکن است رابطه‌ای با این کشورهای همسایه هم شکل نگیرد، اما با وجود این پیچیدگی بازهم باید اولویت ما همسایگان باشد زیرا تا زمانی که در منطقه خود با همسایگان رابطه خوبی نداشته باشید کشورهای غربی و خارج از منطقه رابطه تسهیل شده‌ای ایجاد نمی‌کنند. ما نگاه به شرق را از روی اضطرار انتخاب کردیم و سیاست خوبی هم بود زیرا چاره‌ای هم نداشتیم. اما اگر انتخاب‌ها به اختیار باشد تاثیرگذاری بیشتری دارد. ما می خواهیم بر اساس چشم انداز 20 ساله کشور عمل کنیم و رتبه اول را داشته باشیم بنابراین باید حتما با کشورهای دارای فناوری ارتباط خوبی داشته باشیم. امروز نمی‌شود در کشور به صورت بسته و مستقل از پیشرفت‌ها و تکنولوژی روز دنیا عمل کرد. اولویت اول ما کشورهای همسایه و پس از آن کشورهای اسلامی است. پس از آن بسته به نیازها و شرایط باید به انتخاب کشورها پرداخت.
وی تاکید کرد: باید در سیاست خارجی از شعارزدگی و شتاب‌زدگی پرهیز کرد. شتاب‌زدگی و شعارزدگی آفت سیاست خارجی است. همان طور که پیش از این در مورد موضوع رابطه با مصر هم بر این موضوع تاکید داشته‌ام. بنابراین وزیر خارجه جدید حتما باید مجموعه ای از کارشناسان قوی را در اختیار بگیرد که البته وزارت امور خارجه ایران کارشناسان توانمند و بهترین نیروها را دارد. باید اولویت‌ها را تعیین کنند. اگر به طور جدی اولویت‌ها مشخص شوند و از شعار و شتاب پرهیز کنیم تردیدی ندارم که ظرف مدت معقول و منطقی روابطمان با همسایگان ما خوب خواهد شد.
سخنگوی پیشین وزارت امور خارجه همچنین در مورد موضوعات مربوط به روابط ایران با آمریکا و بحث فعالیت‌های هسته‌یی کشورمان به عنوان اولویت رییس‌جمهور آینده در سیاست خارجی اظهار کرد: از یک بعد این دو موضوع به هم مربوط هستند. غرب در مورد موضوع هسته‌یی ایران می‌داند که ما به دنبال مسایل نظامی نیستیم . آنها می‌دانند که ما معتقدیم داشتن بمب اتمی برای ما اهمیت تولید ندارد و می‌دانند که از نظر ما فتوای مقام معظم رهبری به چه معنا است. آنچه مطرح می‌کنند بیشتر بهانه است . اما ما هم می‌توانستیم این بهانه را با دیپلماسی بهتر و رویکرد مناسب‌تر رفع کنیم، اما به هر حال این کار نشد. اما به معنای این نیست که ما مشکل و قصوری داشته‌ایم و ایراد از ما است. غربی‌ها آن را بهانه کردند.
آصفی گفت: در وزارت خارجه آمریکا از 20 سال پیش متنی در دستور کار قرارگرفته است که ما با ایران چهار مشکل داریم. سلاح‌های کشتار جمعی که به سلاح‌های هسته‌یی تبدیل شده است، تروریسم، حقوق بشر و صلح خاورمیانه. بنابراین مشکل غرب با ما بیشتر بحث رژیم صهیونیستی است. ریشه کار این موضوع است. با حکومت اسلامی مشکل ندارند زیرا حکومت اسلامی در کشورهای دیگر هم هست. آنها با جهت‌گیری‌های ما مشکل دارند نه با قالب و شکل حکومت. بنابراین تصور می‌کنم غرب موضوع هسته‌یی را به عنوان بهانه استفاده می‌کند.
وی افزود:اگر این موضوع را بدانیم استراتژی دیگری انتخاب می‌کنیم و بر اساس خواسته آنها جلسات را برگزار نمی‌کنیم و می دانیم آنچه که مطرح می‌کنند بهانه است.
آصفی در عین حال گفت: رییس جمهور آینده حتما باید موضوع هسته یی را در دستور کار خود قرار دهد اما همه می‌دانیم که موضوع هسته‌یی موضوع اجماعی و کلان کشور است و صرفا در اختیار دولت نیست و در شورای عالی امنیت ملی باید به بحث گذاشته شود.
وی افزود: اگر موضوع هسته‌یی را جدی تر از آنچه که امروز با آن مواجه شدیم می دیدیم تدابیری را می‌گذاشتیم که امروز چندین قطعنامه علیه کشورمان صادر نشده باشد . می‌شد روش‌های دیگری را در دستور کار قرار داد. دچار توهم نیستم که بگویم در این صورت مشکل حل می‌شد اما بحث من این است که از آنجا که این موضوع صرفا بهانه است و موضوع اصالت داری نیست حتما این مشکل ادامه‌دار می بود اما می‌توانستیم آثار زیان‌ها را کمتر کنیم.
آصفی درباره موضوع رابطه با آمریکا به عنوان یک اولویت دولت آینده نیز گفت: خوب است که رابطه دوستانه و برادرانه‌ای با همه کشورها داشته باشیم، اما یادمان نرود که رابطه را آمریکایی‌ها قطع کردند و ما قطع نکردیم. در عرف دیپلماتیک وقتی کشوری رابطه‌ای را قطع می کند خودش برای برقراری آن باید پیش قدم شود و نباید پیش شرط بگذارد. اگر مذاکره‌ای هم با شرایط برابر باشد خوب است و مشکلی نیست، اما من شک دارم که این اتفاق بیفتند به دلیل اینکه آمریکا به دنبال یک دشمن فرضی است و چندان مایل نیست رابطه درستی با ایران داشته باشد. بیشتر شعار می‌دهد و خواهان حل چیزی نیست.
وی تاکید کرد: آمریکا با سوریه رابطه خوبی داشت، اما امروز بیشترین فشارها را به این کشور وارد می‌کند،رابطه با این کشور حلال مشکلات نیست. آنها در موقعیت‌های مختلف صرفا به منافع‌شان توجه دارند و براساس آن عمل می‌کنند. آمریکا کشور صهیونیست محور است.
این دیپلمات ارشد کشورمان تصریح کرد: بنابراین ضمن اینکه معتقدم اگر با آمریکا مانند هر کشوری دیگری رابطه مناسبی داشته باشیم خوب است اما دچار این توهم نیستم که رابطه خوب با آمریکا را حلال مشکلات بدانیم، بلکه معتقدم حلال مشکلات ما توان و انسجام و همبستگی و ظرفیت های داخلی است.
سفیر پیشین ایران در فرانسه خاطرنشان کرد: ما باید با طرف‌های مقابل نقشه راهی تهیه کنیم . به خاطر دارم در زمان مسوولیتم در وزارت امور خارجه هیات فرانسوی به تهران سفر کرده بود که مذاکره ای با آنها داشتیم. از آنها پرسیدم از ما به عنوان دولت جمهوری اسلامی انتظار دارید در چارچوب قانون اساسی‌مان عمل کنیم یا خارج آن عملی انجام دهیم . وی متوجه دلیل این پرسش شد، زیرا هر خواسته‌ای که داشت خارج از قانون اساسی بود.
وی افزود: 1+5 در مذاکرات زمان می‌خرد و ما هم باید مانند خود آنها عمل کنیم. اما ما در رویکرمان مقداری بد عمل کردیم. اعلام کردیم موضوع هسته‌یی از نظر ما حل شده و پایان یافته است و درباره آن مذاکره نمی‌کنیم اما باز هم مذاکره کردیم. در حالی که در سیاست خارجی وقتی حرفی را اعلام کردیم باید به آن عمل کنیم. اینکه حرفی را چند بار مطرح کنیم و بعد به گونه‌ای دیگر رفتار کنیم علامت غلط دادن است.
آصفی افزود: ما باید با غرب روشن کنیم که چه می خواهیم . نمی شود مذاکره را در دستور کار گذاشت و شب قبل از مذاکره آنها ما را تحریم کنند . این حرف زدن با زبان دوگانه است. یا تحریم کنند یا مذاکره . ما باید استراتژی این چنینی داشته باشیم و الا همه زحمت کشیدند و هرکسی هم یک رویکردی داشته است. دولت سازندگی و اصلاحات می‌گفتند هزینه کشور کم شود و یک رویکردی را دنبال کردند. این دولت رویکرد دیگری داشت و هزینه‌ها بیشتر شد. همه اینها به دنبال منافع ملی بودند نمی‌توانیم به کسی برچسب بزنیم. برچسب زدن‌ها کار قشنگی نیست. اینکه هر کس دیگری را متهم به جاسوسی کند. هر گروه روشی داشته و هر دو طرف هم معتقدند که منافع کشور را تامین کرده‌اند.
وی با اشاره به برگزاری مناظره سیاسی اخیر بین کاندیداهای انتخابات ریاست‌جمهوری گفت: مناظره‌های کاندیداهای ریاست‌جمهوری هم نشان داد که تفاوت دیدگاه عمیق است و سیاست خارجی در عین جذابیت بسیار پیچیده است و نباید دست هر تازه کاری بیفتد. از مناظره‌ها می‌توان این موضوعات را متوجه شد.
آصفی با بیان اینکه باید مجموعه رویکردهای مختلف را در دولت‌های مختلف در نظر گرفت، تصریح کرد: راه سومی در این میان وجود دارد و اینکه ما باید ابتدا استراتژی مذاکره‌مان را با غربی‌ها روشن کنیم؛ اینکه می‌خواهیم تا چه زمانی این وضع را ادامه دهیم.
وی توضیح داد: باید اجماعی در داخل به وجود آوریم. معتقدم مذاکره کار بسیار خوبی است و هیچ گاه نباید مذاکره را قطع کنیم . باید آنقدر صحبت کنیم تا به نتیجه برسیم. اصلا کار دیپلمات‌ها همین است. هنر ما باید این باشد که آن قدر حرف بزنیم که نگذاریم به بن‌بست برسیم اما باید به طرف مقابل هم بگوییم نمی‌شود که شما مذاکره و تحریم را با هم انجام دهید . به هر حال ما چند تحریم بد سازمان ملل و چند تحریم غیرعادلانه یک جانبه را داریم که مغایر مقررات بین‌المللی است و هیچ سندی علیه فعالیت‌های صلح آمیز ایران وجود ندارد. غرب خود را به خواب زده است و کسی که خود را به خواب زده است را سخت می‌توان بیدار کرد. ما باید برای غرب روشن کنیم که تا کی قرار است ما برویم و بیاییم و مرتب تحریم بگیریم. باید اجماع داخلی در خصوص رویکردمان در مقابل غرب به وجود بیاوریم و آن را به غرب تفهیم کنیم.
آصفی در مورد اختلاف سلیقه کاندیداها در مورد مسائل سیاست خارجی کشور گفت: اگر اختلاف سلیقه ها به حدی برسد که مچ‌گیری و افشاکردن هم باشد هیچ کمکی نمی‌کند. بیان این گونه مسائل تا حدی خوب است که مردم در جریان قرار بگیرند اما در عین حال باید حد را نگه داشت زیرا همه ما در حد خودمان اطلاعات کافی داریم، اما به نفع کشور نیست که هر چه می‌دانیم را بیان کنیم. مردم ما نامحرم نیستند اما غربی‌ها نامحرمند و سوء استفاده می‌کنند.
وی ادامه داد: مناظره سوم باعث خوشحالی دیگران شد. البته این اختلافات تا حدی اشکالی ندارد. در کشور مردم سالار دموکراتیکی که نظرات و دیدگاه‌های مختلفی دارد این مسائل هست اما به هر حال باید حدود رعایت شود.
این دیپلمات ارشد کشورمان افزود: اروپایی‌ها می دانند که مذاکره کننده هر فردی که باشد وقتی به عنوان مذاکره کننده انتخاب می شود باید با او مذاکره کنند.
وی در مورد اینکه آیا با توجه به برخی شعارها برای حل فوری مشکل تحریم ها و مساله هسته‌یی آیا این موضوع را ممکن می‌دانید؟ گفت: اعتقاد ندارم که پس از انتخابات تحول جدی و فوری رخ می‌دهد. در سیاست خارجی شتاب نکردن و شعار ندادن مهمترین چیز است. کسی که بگوید من یک ساله و یا شش ماهه قطعنامه ها را برمی‌دارم شوخی می‌کند. هنوز برخی از قطعنامه‌هایی که پس از جنگ جهانی دوم علیه ژاپن اعمال شد برطرف نشده است. ممکن است اجر نشود اما هنوز برطرف نشده است. زمانی که دوستان ما اصرار داشتند قطعنامه نگیریم به این دلیل بود زیرا زمانی که می‌خواهد برداشته شود هر کسی می‌تواند آن را وتو کند و رفع آن سخت‌تر است.
آصفی حضور گسترده مردم در انتخابات را در تاثیرگذاری رییس‌جمهور آینده در مجامع بین‌المللی بسیار موثر دانست افزود: دولت باید نیروهای زبده را به کارگیرد. در عین حال ما تقریبا در چند سال گذشته دیپلماسی عمومی را در سیاست خارجی خود به کار نگرفتیم واین یک نقص جدی است. باید روند تصویب قطعنامه‌ها و همچنین قطعنامه‌های یک جانبه را متوقف کنیم و به تدریج آنها را رفع کنیم این می‌تواند زندگی مردم را بهتر کند.
وی تاکید کرد: البته باید در نطر داشت آنچه که شرایط ما را بهبود می‌بخشد قبل از رفع تحریم بین‌المللی تدبیر و توانمندی داخلی است . ما شرایط سخت‌تری هم تجربه کرده‌ایم. زمانی 35 هزار کیلومتر از خاک کشورمان در اشغال بود. ارتش و سپاه قدرت فعلی را نداشت. انزوای جهانی را داشتیم و در صنایع علمی و دفاعی پیشرفت امروز را نداشت.
سفیر پیشین ایران در فرانسه گفت: تحریم‌ها بزرگ‌نمایی نشده ، آزار دهنده و تاثیرگذار شده است.اما آن زمان که قطعنامه‌ها را جدی نگرفتیم و فکر کردیم موضوع مهمی نیست اگر باورمان می‌شد که جدی است تدبیر می کردیم. همان‌طور که وقتی من در فرانسه سفیر بودم می خواستیم برای مقابله با مواد مخدر از یک نوع رادار در مرزهای شرقی کشور استفاده کنیم. با فرانسوی‌ها خیلی مذاکره کردم اما پاسخی ندادند. در نهایت ایران تصمیم گرفت در داخل، این نوع رادار را تولید کند که امروز بهتر از آنان این محصول را تولید می‌کنیم. زمانی که می خواستم به تهران برگردم به من گفتند این رادار را به شما می فروشیم آیا آن را می خواهید گفتم ما امروز فروشنده این محصول هستیم، اگر شما می خواهید می توانید از این محصول تولیدی ایران استفاده کنید. او می دانست که ما تولید می کنیم اما به خاطر اینکه بازارش از دست می رفت این پیشنهاد را مطرح کرد.
آصفی گفت: ما این تحریم‌ها را از سرگذرانده‌ایم. امروز هم اعتقاد دارم این تحریم‌ها کشور را از پا در نمی آورد. زندگی را سخت می کند و تورم ایجاد می شود . مردم را بد اخلاق می‌کند اما کشور از پا در نمی‌آید آنچه کشور را دچار مشکل جدی می‌کند سوء تدبیر و سوء مدیریت است. باید همان زمان که قرار بود قطعنامه‌ها به شورای امنیت برود به جای آنکه آن ادبیات را به کار بریم فکر می‌کردیم. برخی از دوستان ما در دولت واقعا تصور می‌کردند که قطعنامه‌ها کاغذ پاره است.
وی گفت: دولت آینده باید ارتباط بین ارگانها با یکدیگر را صمیمانه کند. بدون اینکه دنبال مقصر باشیم امروز بین قوا رابطه خوبی نیست. رابطه تنگاتنگ بین اجزا و نهادهای حاکمیتی کشور صمیمانه شود. موضوع دیگر این است که باید اعتماد مردم به دولت که به هر دلیلی از بین رفته است بیشتر شود . به هر حال هر روز در مورد موضوعات مختلف اقتصادی و تجاری موضوعات مختلفی مطرح شده است که کمکی نکرده است و شرایط بدتر شده است. باید فضای داخلی صمیمانه شود در این صورت خیلی از مشکلات حل می شود. باید اول خانه مان را در زمین خودمان بسازیم و بعد به فکر چیزهای دیگر بود. باید پشتوانه مردمی و اعتماد مردم را بیشتر کنیم و نهادها با هم همفکری کنند . وقتی مسوولان نتوانند همدیگر را تحمل کنند کار بسیار سخت می شود؛ دو مسوول جلسه هم می‌گذارند اما انگار با هم قهرند. باید انسجام داخلی به وجود آید و در این شرایط طرف های مقابل پیام را دریافت می کنند.
وی افزود: ما شرایط را به خودمان سخت کردیم به این دلیل که مقداری با هم نامهربان بودیم.
آصفی اضافه کرد: ما در سیاست خارجی مقداری شتاب کردیم و دنیا را نشناختیم و به نظرات کارشناسی توجه نشد اگر کار سیاست خارجی به نیروهای مجرب شجاع و باهوش سپرده شود در زمان معقول سیاست خارجی شکل می‌گیرد.
وی در مورد بیان سیاست‌هایی با عنوان تنش‌زدایی و یا تهدید‌زدایی برای برنامه دولت آینده نیز گفت: اینها لفاظی است. ابتدای انقلاب برخی افراد افراطی گفتند رابطه با دولت‌ها را نمی خواهیم ما رابطه با ملت‌ها را دنبال می کنیم. امام (ره) همان زمان فرمودند این طور نیست ما رابطه با دولت ها و ارتباط با ملت‌ها را می خواهیم. آنچه که در سیاست خارجی مطرح است حفظ منافع ملی است. اگر اصل منافع ملی باشد، روزی باید قهر کرد و روز دیگر تنش را کاهش داد و تعامل کرد. این یک شاخص ندارد. همه کشورها همین کار را می‌کنند. کار سیاست خارجی دعوا راه انداختن نیست . این کار جبهه و جنگ است.
آصفی همچنین درباره اختلافات دیدگاه های مطرح شده کاندیداها در مناظره با یکدیگر اظهار کرد: خط سیاست خارجی و نقشه راه ما یکی است . طبیعی است که دولت‌ها سلیقه و رویکرد خود را دارند که ممکن است نتایج متفاوتی را داشته باشد. ایران کشوری باتمدن طولانی است که انسان‌های باهوشی دارد. بیان دیدگاه‌های مختلف موضوع عجیبی نیست.