کبد یکی از بزرگترین اعضای بدن است و وظیفه دارد هر آن‌چه که می‌خوریم یا می‌نوشیم را فیلتر کند تا مواد سمی و مضر وارد خون نشود. انباشته شدن مقدار زیادی چربی در کبد، در دراز مدت منجر به آسیب دیدن این عضو حیاتی می‌شود.
کبد چرب یا استئاتوز کبدی، همانطور که از اسمش پیداست، اختلالی ناشی از تشکیل چربی در کبد است. البته وجود درصد کمی چربی در کبد طبیعی است اما مقدار زیاد آن می‌تواند تهدیدی برای سلامتی باشد.
کبد یکی از بزرگترین اعضای بدن است و وظیفه دارد هر آن‌چه که می‌خوریم یا می‌نوشیم را فیلتر کند تا مواد سمی و مضر وارد خون نشود. انباشته شدن مقدار زیادی چربی در کبد، در دراز مدت منجر به آسیب دیدن این عضو حیاتی می‌شود.
علائم اولیه‌ی کبد چرب زمانی مشاهده می‌شود که بیش از 5 درصد از سلول‌ها با چربی درگیر شده باشند.
کبد می‌تواند با ساخت مجدد سلول‌های جدید، بازسازی شود اما آسیب مکرر سلول‌ها باعث بروز زخم‌های دائمی می‌شود که به آن سیروز کبدی می‌گویند.
براساس آمار رئیس شبکه هپاتیت ایران 40 درصد ایرانیان مبتلا به کبد چرب هستند. چاقی مهم‌ترین عامل ابتلا به کبد چرب است 80 تا 90 درصد افرادی که چاقی مفرط دارند به این بیماری مبتلا می‌شوند.
علائم کبد چرب چیست؟
این بیماری ممکن است در مراحل اولیه علائم واضحی نداشته باشد اما با پیشرفت آن ممکن است بیمار احساس خستگی زیاد یا ناراحتی در ناحیه شکم داشته باشد. ورم کبد هم در مراحل پیشرفته‌ی بیماری شایع است که پزشک با معاینه به آن پی می‌برد. علائم بیماری کبد چرب اغلب به شرح زیر است:
کاهش اشتها
کاهش وزن
درد در ناحیه شکم
ضعف فیزیکی
خستگی مفرط
سرگیجه
اگر بیماری تا مرحله‌ی سیروز کبدی پیشرفت کند، علائمی مانند:
زردی پوست و چشم‌ها
خون‌ریزی غیرعادی
ورم شکم
نیز اضافه می‌شوند.
علت بروز کبد چرب چیست؟
رایج‌ترین علت این بیماری مصرف زیاد الکل است اما این بیماری بین افرادی که الکل مصرف نمی‌کنند نیز به همان شدت رایج است. اضافه وزن و چاقی مفرط، مصرف زیاد قند و شکر، سطح بالای تریگلیسیرید، دیابت، فعالیت فیزیکی کم و ژنتیک از دیگر عوامل مؤثر در بروز این بیماری است.
چه کسانی در معرض بیماری کبد چرب قرار دارند؟
افرادی که اضافه وزن دارند
کسانی که مبتلا به دیابت نوع 2 هستند
کسانی که نوشیدنی‌های الکلی می‌نوشند
افرادی که داروهایی مانند استامینوفن را بیشتر از دوز تجویز شده مصرف می‌کنند
کسانی که کلسترول بالا دارند
زنان باردار
مبتلایان به سندرم متابولیک
کسانی که فعالیت فیزیکی کمی دارند
افرادی که سوتغذیه دارند.
تشخیص کبد چرب چگونه است؟
معاینه فیزیکی
اگر کبد ملتهب شده باشد، پزشک با معاینه به ورم کبد پی می‌برد. زمانی که به پزشک مراجعه کردید حتما او را در جریان علائم اولیه‌ای که تجربه کرده‌اید قرار بدهید تا روند تشخیص بیماری سریع شود.
آزمایش خون
اگر آنزیم‌های کبد در خون بیشتر از حد معمول باشد، التهاب کبد تشخیص داده می‌شود که ممکن است لزوما کبد چرب نباشد.
معاینات تصویری
از دیگر روش‌های تشخیص بیماری کبد چرب، معایناتی مانند سی‌تی‌اسکن و ام-آر-آی است.
بیوپسی کبد
بیوپسی بهترین روش شناخته شده برای بیماری‌های کبد است. در این روش قسمت بسیار کوچکی از بافت کبد توسط پزشک برداشته شده و مورد آزمایش قرار می‌گیرد.
درمان بیماری کبد چرب
تحقیقات برای یافتن داروی درمان کبد چرب همچنان ادامه دارد اما لازم است اقداماتی جهت کاهش عوامل ریسک ابتلا به بیماری انجام شود:
خودداری از مصرف الکل
تنظیم کلسترول و کاهش مصرف قند و شکر و چربی‌های اشباع شده
فعالیت بدنی و کاهش وزن
تنظیم قند خون
در اغلب موارد کبد چرب با علائم و روش‌های درمانی که وجود دارد، به دیگر بیماری‌های کبدی تبدیل نمی‌شوند اما اگر این بیماری تحت درمان قرار نگیرد، می‌تواند به سیروز و درنهایت به سرطان کبد تبدیل شود. داشتن یک رژیم غذایی سالم و کاهش عوامل یاد شده، می‌تواند گام مؤثری برای جلوگیری یا تسریع روند بهبود این بیماری باشد.
