مقدار خواب هر شخص در سنین مختلف، متفاوت بوده و ساعت بیولوژیکی بدن با بالا رفتن سن دچار تغییر و تحول می‌شود اما گاه زمان خوابیدن در فرد تا حدی افزایش می‌یابد که طول روز و شب به خوابیدن اختصاص می‌یابد و شخص عملاً قادر به انجام کار مفیدی نیست. در افراد میانسال متوسط زمان خوابیدن حدود 7 ساعت خواب شبانه است.
به طور کلی، نوزادان تازه متولد شده تا 2 ماهه بین 12 تا 18 ساعت از روز، نوزادان 2 تا 11 ماه بین 14 تا 15 ساعت، نوپاهای یک تا 3 سال 12 تا 14 ساعت، کودکان 3 تا 5 سال 11 تا 13 ساعت، کودکان 5 تا 10 سال بین 10 تا 11 ساعت، نوجوانان 10 تا 18 سال 8 تا 9 ساعت و بزرگسالان بالای 18 سال نیز بین 7 تا 9 ساعت خواب نیاز دارند. زمانی که بدن به پایین‌ترین دمای خود در 6 ساعت خواب نزدیک شده و نیز مقدار «ملاتونین» ترشح شده به حداکثر خود بعد از 4 ساعت خوابیدن برسد، بهترین کیفیت خواب صورت گرفته است.
خواب بیشتر، زندگی بهتر؟
با وجود اینکه خواب یکی از ضروریات جسمی سالم است ولی از طرفی، بیش از حد خوابیدن نیز خود می‌تواند علامت برخی بیماری‌ها باشد. مطالعات صورت گرفته نشان می‌دهد، افرادی که ساعات زیادی در طول روز می‌خوابند، ممکن است مبتلا به بیماری‌های قلبی - عروقی و دیابت بوده یا خطر مرگ در آنها به مراتب بیشتر شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد افسردگی و شرایط نامساعد اجتماعی- اقتصادی ارتباط تنگاتنگی با خوابیدن بیش از حد دارد و اثرات منفی را بر سلامت جسم و روح می‌گذارد. به عنوان مثال، افرادی که از شرایط مالی خوبی برخوردار نیستند، دسترسی کمتری به مراکز درمانی داشته و همین امر، آنها را در معرض ابتلا به انواع بیماری‌ها از قبیل مشکلات قلبی قرار داده که در نهایت خواب زیاد را به همراه دارد.
عفونت ها:گرچه عفونت ها علایم ظاهری بسیاری دارند اما گاهی ممکن است عفونتی در بدن شما در حال گسترش باشد بدون آن که شما متوجه آن باشید یا پزشک تشخیص داده باشد. مثلا در بیماری مربوط به سیستم ایمنی، عفونت ممکن است خود را به شکل خستگی شدید بروز دهد.
آلرژی ها:جالب است بدانید هیستامین و دیگر ترکیب های شیمیایی که بدن برای مقابله با آلرژی ترشح می کند، خواب آور هستند.از سوی دیگر سرفه، عطسه ی ناشی از بوییدن یک گل یا التهاب دستگاه تنفسی به دلیل ورود هاگ ها به درون بینی سبب بی خوابی می شود.
کم خونی: اصلی ترین کار گلبول های قرمز رساندن اکسیژن از ریه ها به دیگر ارگان ها است. وقتی فردی دچار کمبود گلبول قرمز می شود یا اختلالی در عملکرد گلبول ها پیش می آید فرد دچار کم خونی شده و در ضمن به قدری احساس خستگی می کند که از انجام کارهای معمول روزمره برنمی آید.
به هم ریختگی هومورنی:در زنان، کاهش هورمون استروژن در اغلب موارد می تواند سبب کاهش وزن و خستگی، اشتیاق شود.
قطع تنفس در خواب : بعضی افراد با این که شبانه ۸ ساعت یا بیشتر هم می خوابند، باز هم در طول روز خسته اند. Sleep Apnea در واقع قطع موقتی تنفس در خواب است که مدت چندین ثانیه طول می کشد. هر بار که شما دچار این حالت می شوید برای لحظاتی از خواب بیدار می شوید و ممکن است خود شما هم از این بیدار شدن های کوتاه اطلاعی نداشته باشید.
غدای ناکافی: تغذیه ناکافی هم یکی دیگر از دلایل خستگی است. همچنین خوردن غذاهای اشتباه! می تواند چنین مشکلی ایجاد کند. اگر شما روز خود را با خوردن شیرینیجات شروع می کنید، گلوکز خون شما به سرعت افزایش می یابد و به همان سرعت نیز پایین می آید در نتیجه شما پس از مدت کوتاهی احساس کسالت و خستگی می کنید.
افسردگی: افسردگی علاوه بر اینکه بر روی روان اثرات سوء می گذارد، بلکه باعث اختلالات فیزیکی مانند خستگی، سردرد و بی میلی جنسی می شود. اگر به مدت ۲ هفته یا بیشتر به این علایم دچار شدید، احتمالا به افسردگی دچار شده اید.افسردگی به خوبی به روان درمانی و دارو پاسخ می دهد. برای درمان حتما به پزشک مراجعه کنید.
کم کاری تیروئید (Hypothyroidism): تیروئید یکی از غدد درون ریز بدن است که در گردن و جلوی حنجره واقع شده است. این غده متابولیسم و سوخت و ساز بدن را کنترل می کند. هنگامی که فعالیت این غده کم می شود شما دچار خستگی و کسالت می شوید.
دیابت: در افراد دیابتی گلوکز در خون باقی می ماند و توسط سلول ها استفاده نمی شود و به انرژی تبدیل نمی شود.در نتیجه بدن به کمبود انرژی و خستگی دچار می شود. برای آگاهی از علائم دیابت به این پست مراجعه کنید.
کبد چه نقشی دارد؟
70 درصد کسانی که بعد از وعده غذایی ناهار احساس خواب آلودگی دارند دچار کبد چرب هستند و حتما سونوگرافی از کبد انجام دهند، چون کبدشان بیمار است. افرادی که زود احساس خستگی می کنند و با وجود خواب کافی صبح ها به سختی از خواب بیدار می شود به احتمال زیاد دچار بیماری های کبدی هستند. بررسی ها نشان می دهند استراحت و کبد ارتباط مستقیمی با یکدیگر دارند و اگر فرد در صورت خواب و استراحت کافی پس از ساعاتی کار کردن احساس کسالت و خستگی زیادی می کند دچار نوعی نارسایی کبدی می باشد. گفتنی است، شناخت نقش کبد در تولید انرژی مشخص می‌کند که چگونه کبد ناسالم می‌تواند سبب احساس خستگی شود. کبد نقش عمده‌ای در تولید انرژی برای بدن دارد.
همانطور که می‌دانید، کبد کلوگز را به کلیگوژن تبدیل می‌کند و برای استفاده‌ی بعدی بدن ذخیره می‌کند. نتایج مطالعات نشان می دهند استراحت ناکافی و خوابیدن در بازه کوتاهی در شب نیز باعث بروز کبد چرب می شود و میل افراد را به خورن مواد غذایی چرب و پر کالری افزایش می دهد.
پاییز و زمستان جزو سخت ترین فصل ها برای بیدار شدن صبحگاهی است. به خصوص اگر قصد مراجعه به مدرسه، دانشگاه و محل کار را داشته باشیم.
