فعالیت سایت "آینده" متوقف شد

خبر نوشت: فواد صادقی از مدیران سایت آینده نیوز در یادداشتی اعلام کرد که این سایت به دلیل فشارهایی که بر آن وارد می شود و نیز به علت عدم موافقت با رفع فیلتر از عرصه رسانه های مجازی کشور خداحافظی می کند.

صادقی همچنین نوشته است که در صورت رفع فیلتر سایت امکان فعالیت مجدد ان مهیا می شود.

پس از فیلتر شدن سایت آینده برای پنجمین بار، بسیاری از دوستان و مخاطبان سایت از روشهای گوناگون این پرسش را مطرح می کردند که چرا با سایت آینده این اندازه برخورد می شود و چرا پس از این همه برخورد، باز هم به فعالیت ادامه می دهد؟

قبل از وارد شدن به این موضوع، لازم است بر فهرست برخوردهایی که طی دو سال اخیر با سایت آینده انجام شده است، 5بار فیلتر که 4بار آن از یکشب تا ده ماه طول کشید و رفع فیلتر شد و بار پنجم دوماه است که فیلتر شده اما تاکنون رفع فیلتر نشده است.

سه بار دستگیری بازهم از چند ساعت تا چندهفته، دوبار توقیف تجهیزات برای چندروز وچندهفته، یکبار پلمپ و دوبار توقیف حاصل این دوسال وچندماه فعالیت آینده بوده است.

البته به این فهرست باید پرونده های تشکیل شده علیه آینده در محاکم قضایی از سوی برخی دستگاهها و نهادها را نیز اضافه کرد که بخشی از آن همچنان مفتوح است.

به یاد دارم در اولین بار دستگیری به کارشناس مربوطه گفتم در نتیجه برخورد امنیتی با رسانه های داخلی چند حالت متصور است:

1- بخشی از رسانه های منتقد و معترض اقدام به انتقال اعضا و مرکز رسانه خود به خارج از کشور می‌کنند و در آنجا ادامه فعالیت می دهند، با این تفاوت که فعالیت در آن سوی مرز بدون هیچ گونه کنترل و رعایت خودسانسوری و خط قرمزهای نوشته شده و نانوشته است. علاوه بر آن، به دلیل دور بودن تحریریه این رسانه ها از داخل کشور، گاه به صورت محسوس ضریب خطای آنان در تحلیل وقایع و بررسی اخبار افزایش می باید و خواسته یا ناخواسته رادیکال تر می شوند.

2- بخشی از رسانه های منتقد پس از توقیف به همان شکل کار خود را ادامه نداده، بلکه اصطلاحا متلاشی می شوند و از دل آنها رسانه های دیگری به شکل زیرزمینی و غیررسمی و ناشفاف متولد می شود و بخشی از روزنامه نگاران شاغل در آنها نیز به همکاری شفاف یا با اسمی مستعار با رسانه های خارج از کشور می پردازند.

3- در خوش بینانه ترین حالت، بخشی از رسانه های منتقد پس از توقیف، فعالیت خود را خاتمه داده و از همکاری اعضای خود با دیگر رسانه های غیرقانونی جلوگیری کرده و آنان را قانع می کنند تا از کشور خارج نشوند، اما مخاطب آنان به رسانه های خارج از کشور سوق می یابد. چرا که مخاطب آنها در پی رسانه های منتقد و نه رسانه های رسمی و سفیدنماست.

بنابراین، برخورد سلبی و نابود کردن یک رسانه منتقد داخلی به دلیل اشتباهات خود رسانه یا کم ظرفیتی و برخوردهای سلیقه ای مسئولان، تنها یک نتیجه دارد و آن افزایش توان رسانه ای و مخاطب رسانه های خارج از کنترل جمهوری اسلامی است که یا مرتبط با اپوزیسیون نظامند و یا به دولتهای غربی وابسته می باشند که البته این به معنای عدم وجود نظارت بر رسانه های داخلی نیست. بلکه تاکید بر لزوم استفاده از قدرت نرم نظیر تعیین چارچوب، نظارت به موقع و استفاده از تذکر و اصلاح به جای برخورد سخت با فیلتر، بازداشت و پلمپ است.

در واقع حضور منتقدین در قالب رسانه های رسمی و در محدوده قوانین هر کشوری به منزله سوپاپ اطمینان در برابر براندازی و رسانه های بیگانه محسوب می شود، بویژه در مقطع فعلی و در آستانه انتخابات و افزایش تنشهای خارجی، تحدید فضای رسانه ای و کاهش چندصدایی حاصله از آن، بر خلاف مصالح جامعه تلقی می شود.

طی دو سال گذشته ده ها و صدها بار از سوی اعضای خانواده، همکاران، دوستان و حتی رجال سیاسی به ما پیشنهاد شد که یا مانند اکثر رسانه های کنونی کشور تحت قیمومیت یکی از شخصیتهای سیاسی قرار گرفته و از نظر اقتصادی بی نیاز و از نظر امنیتی به مصونیت برسیم و یا یکی از سه راه فوق را برگزینیم و خود را از بند و بیم این برخوردها برهانیم. اما جمع بندی همکاران سایت آینده تا کنون این بوده که به جای هر 4 مسیر فوق، راه دیگری را برگزینیم و آن اصرار بر تداوم فعالیت با همان نام و تحت همان چارچوبهای قانونی و فشارهای فراقانونی و حفظ استقلال در تصمیم گیری و عدم وابستگی به هر شخص یا گروه بود.

نتیجه این تصمیم فوق العاده دشوار بوده است. کسانی که با فعالیت سایتهای اینترنتی آشنایی دارند، به خوبی می دانند حتی یک وقفه چند روزه در فعالیت سایت نیز می تواند اثر محسوسی بر افت مخاطب، رتبه و جایگاه سایت بگذارد، حال اگر این توقف به جای چند روز به هفته ها و ماه ها بینجامد، در واقع به معنای نابودی تمامی زحمات قبلی و آغاز از صفر برای یک رسانه اینترنتی است و در مورد آینده نیز دقیقا همین گونه بوده است.

در دفعه نخست فیلترینگ مدت دار سایت آینده در آذر ماه 1388، رتبه سایت در میان سایتهای خبری به جایگاه چهارم رسیده بود و در سایت آلکسا نیز رتبه 18 را در میان کلیه سایتهای خبری و غیرخبری فارسی کسب کرده بود.

با به درازا کشیدن زمان فیلترینگ و سپس دستگیری و توقف فعالیت سایت با دستور برخی نهادها به مدت 8 ماه، عملا بیننده انبوه سایت از بین رفت و در راه اندازی مجدد رتبه آینده، از 18 به 10000 سقوط کرد. در بار دوم فیلترینگ و تعطیلی مدت دار نیز که حدود دو ماه به طول انجامید، باز رتبه سایت از 80 به 3000 سقوط کرد.

اکنون نیز به محض آنکه آینده در بین شش سایت پربیننده خبری کشور قرار گرفته، مجددا فیلتر گردیده و طبیعتا آسیب جدی به بیننده و رتبه آن وارد می گردد.

بنابراین شاید با این توضیحات، برگزیدن یکی از راه های مذکور منطقی تر باشد؛ چرا که اداره یک رسانه فاقد حمایت اقتصادی، نظیر آنچه بسیاری از رسانه های افراطی برخوردارند، از یک سو و آسیب پذیری فراوان در برابر برخوردهای سیاسی، سلیقه ای و شخصی برخی مسئولان یا مشاوران آنها، فوق العاده دشوار است.

بنابراین شاید بخشی از برخوردهای فهرست شده در ابتدای این یادداشت که البته بدون در نظر گرفتن پرونده سازی قضایی و امنیتی، شکایت نهادها و دستگاهها و مواردی که ذکر آن شاید به صلاح نیست، می‌باشد، برای وادار کردن یک رسانه به تعطیلی کافی باشد؛ اما دلایل اعتقادی اعضای سایت آینده موجب شد تصمیم به ادامه فعالیت قانونی تا حد امکان پابرجا باشد.

البته در این راه حسن نیت و اعتماد و اطمینان بخشی دیگر از مسئولین نظام به سایت آینده موجب شده است تا معضل به وجود آمده پس از هر بار برخورد، دیر یا زود رفع گردد و این رسانه قادر به ادامه فعالیت باشد که امیدواریم در درگاه حضرت حق ماجور باشند.

هرچند سایت آینده هیچ گاه مدعی فعالیت بدون اشتباه و یا کم اشتباه نبوده است و طبیعت یک رسانه آنلاین سر زدن اشتباهات و خطاها در بخشی از مطالب و نظرات منشره بینندگان است که این احتمال با توجه به کمبود نیرو و محدودیتهای سایت افزایش می یابد، اما نمی توان سرزدن اشتباهات مشابه از رسانه های افراطی و دارای مصونیت را نادیده گرفت.

حرکت بر مسیر برخورد سخت با رسانه ها تنها بر پررونق کردن رسانه های اپوزیسیون و محروم نظام از رسانه های توانمند در شرایط دشوار پیش رو می انجامد.

اکنون که پس از حدود دو ماه از دور جدید فیلترینگ سایت که درآمدهای سایت نیز که از طریق آگهی تامین می گردد تقریبا قطع گردیده بود، درخواست تجدید نظر در فیلترینگ سایت در کارگروه مربوطه مورد موافقت قرار نگرفت و با توجه به افزایش فشارهای خاص وارده به سایت به جهت تداوم فعالیت در زمان فیلتر بودن، تصمیم به توقف ادامه فعالیت در این شرایط گرفته شد تا اگر تغییری در شرایط به وجود آمد و با پیگیری های قانونی زمینه رفع فیلتر سایت آینده فراهم شد، مجددا امکان ادامه فعالیت آن ممکن شود.