پس از این مرحله آرام آرام نیروهای عراقی از مرحله دفاع به مرحله حمله تغییر تاکتیک دادند. در این میان در کنار جنگ ارتش و نیروهای مردمی عراق با تروریست های عراق در مناطق مختلف نکته قابل توجه تلاش داعش برای تسلط بر مناطق استراتژیک است که همچنان با وجود تلفات بی شمار حملات خود را به این مناطق ادامه می دهد. پالایشگاه بیجی، پایگاه هوایی اسپایکر و سدحدیثه سه مرکز حیاتی و زیر بنایی است که داعش به دنبال آن است. تروریستهای داعش بارها تلاش کرده اند که این پایگاه را از چنگ نیروهای عراقی خارج کنند اما تلاشهای آنها ناکام مانده است.
نخستین مرکز حیاتی برای داعش پایگاه هوایی است که در غرب تکریت در استان صلاح الدین و فاصله 12 کیلومتری واقع شده است معمولا برای اهداف آموزشی مورد استفاده قرار می گیرد و فقط چند بار در زمان جنگ ایران با عراق در فاصله سالهای 1980تا1988 برای اهداف جنگی مورد استفاده قرار گرفته است. این پایگاه مجاور به دانشکده نیروی هوایی عراق است.
پس از اشغال عراق از سوی آمریکایی ها، آنها نام اسپایکر را بر این پایگاه هوایی گذاشتند. علت نامگذاری آن به جنگ دوم خلیج فارس و عملیات طوفان صحرا و شب17/1/1991 مربوط می شود که طی آن یک جنگنده اف18 هدف قرار می گیرد و خلبان این جنگنده کشته می شود. این هواپیما از ناو هواپیمابر ساراتوگا در خلیج فارس به پرواز درآمده بود و در غرب الانبار هواپیمایش هدف قرار می گیرد این خلبان میشل اسکات اسپایکر نام داشت و از همین رو آمریکایی نام وی را بر پایگاه هوایی مذکور می گذارند.
شبکه المیادین در گزارشی درباره اهمیت این پایگاه به نقل از کارشناسان امنیتی آورده است: پایگاه هوایی اسپایکر در شهر تکریت از اهمیت استراتژیکی برخوردار است زیرا هر طرفی که بر آن مسلط شود بر بیشتر مناطق شمالی عراق مسلط خواهد شد.
این پایگاه در دوازده کیلومتری تکریت واقع شده است و نیروهای ارتش عراق و نیروهای واکنش سریع و هوایی در آن حضور دارند.
شبکه المیادین به نقل از کارشناس امنیتی که در ارتش سابق عراق عضویت داشته است آورده است: عمر این پایگاه به ده ها سال بر می گردد و قبل از ورود نیروهای آمریکایی به عراق وابسته به نیروی هوایی عراق بود و پس از اشغال عراق این پایگاه با هماهنگی دولت عراق نوسازی شد و پذیرای هواپیماهای جدید شد. در این پایگاه سربازان عراقی دوره های آموزشی می دیدند.
به گفته این کارشناس پایگاه اسپایکر پایگاهی بزرگ و مستحکم است. داعش که در فاصله چند کیلومتری آن قرار دارد بارها تلاش کرده است که آن را به اشغال خود درآورد اما هر بار با مانعی به نام نیروهای موجود در آن برخورد کرده است.
به اعتقاد این کارشناس پایگاه اسپایکر از اهمیت استراتژیکی برخوردار است زیرا هر طرفی که بر آن مسلط شود در واقع بر همه مناطق شمالی عراقی مسلط خواهد شد زیرا امکان پوشش هوایی تمامی این مناطق از این پایگاه وجود دارد.
این پایگاه از اهمیت حیاتی برای ارتش عراق برخوردار است زیرا از این طریق می تواند مناطق تحت تسلط داعش در تکریت را بازپس بگیرد. این پایگاه برای حمایت از نیروهای پیاده و هدف قرار دادن اهداف متحرک و قطع امداد رسانی و تسلیحاتی گروههای مسلح مورد استفاده قرار می گیرند. از این پایگاه تحرکات داعش رصد می شود.
مسئولان این پایگاه هوایی با به کارگیری نیروهای اضافی و تجهیزات مانند تانک، توپخانه و بالگرد به اهداف داعش در شهرهای صلاح الدین حمله می کنند.
یکی دیگر از مناطق مورد توجه داعش پالایشگاه بیجی است. بیجی شهری در استان صلاح الدین واقع در شمال بغداد و 210 کیلومتری آن واقع شده است.
این پالایشگاه یکی از بزرگترین پالایشگاههای عراق است این پالایشگاه در 25 ژوئن گذشته از تسلط داعش خارج شد و داعش می کوشد که به هر قیمتی بر آن غلبه کند. تسلط تروریستهای وابسته به گروه اسلامی عراق و شام علاوه بر اینکه منابع مالی جدیدی در اختیار آنها قرار می دهد اهرم فشاری از سوی آنها ضد دولت عراق است زیرا از دست رفتن این پالایشگاه سبب خواهد شد که مالکی مجبور به وارد کردن بسیاری از مشتقات نفتی از کشورهای همسایه شود.
داعش برای به چنگ آوردن این پالایشگاه تلفات سنگینی داده است اما نیروهای امنیتی و مردمی عراق تاکنون توانسته اند این پالایشگاه را حفظ کنند.
میثم لعیبی کارشناس اقتصادی درباره اهمیت این پالایشگاه می گوید: پالایشگاه بیجی یکی از پالایشگاههای اصلی محسوب می شود و نزدیک به پنجاه درصد از نیازهای عراق از مشتقات نفتی را برآورد می کند. هر گونه اختلالی در آن کمبود شدید مشتقات نفتی و صف های طولانی در برابر ایستگاههای سوخت را به دنبال خواهد داشت. این پالایشگاه از اهمیت بسزایی برای اقلیم کردستان نیز برخوردار است زیرا مشتقات نفتی این اقلیم را نیز تامین می کند.
علی غزال یکی دیگر از کارشناسان عراقی گفت: اختلال در پالایشگاه بیجی تنها بر استان صلاح الدین و اطراف آن تاثیر نمی گذارد بلکه بر کل عراق تاثیرگذار است زیرا قیمت سوخت بالا می رود و بهای کالاهای مصرفی به طور سرسام آوری رشد می کند که این تاثیرات بدی بر اقتصاد عراق می گذارد. کارخانه ها در موصل و صلاح الدین و بیشتر مناطق شمالی از کمبود مشتقات نفتی رنج خواهند برد اما کارخانه های بغداد تاثیر کمتری می پذیرند زیرا به پالایشگاه الدوره وابسته هستند.
به دلیل اهمیت استراتژیک این پالایشگاه است که نوری المالکی نخست وزیر عراق مدافعان آن را مورد تکریم ویژه قرار دارد و افسران و نظامیان را ارتقا درجه داد.
تلاشهای داعش برای غلبه مجدد بر این پالایشگاه نیز مانند تلاشهایش برای تسلط بر پاپگاه هوایی اسپایکر تاکنون به سد مقاومت مدافعان آن برخورده است.
یکی دیگر از مراکزی که داعش و گروههای مسلح سخت به دنبال آن هستند سد حدیثه است که بر روی رودخانه فرات در شمال شهر حدیثه در استان الانبار در غرب عراق قرار دارد. این سد دومین سد بزرگ عراق پس از سد موصل(سد صدام سابق) محسوب می شود. این سد از توان تولید 1050 مگاباتی برخوردار است.
نیروهای آمریکایی در سال 2003 از آن به عنوان پایگاه نظامی استفاده کردند. ساخت این سد با همکاری یوگسلاوی سابق در سال 1978 آغاز شد و در سال 1986 به پایان رسید. پس از جنگ عراق شورای موقت حاکم بر عراق بازسازی سد را به شرکت CH2MHill) واگذار کرد.
تسلط بر این سد نیز یکی از اهداف داعش است به ویژه که برخی رسانه ها از درگیری میان ارتش عراق و تروریست های داعش در شهر بروانه در چند صد کیلومتری این سد خبر داده اند.
دولت عراق نیروهای تقویتی به این منطقه اعزام کرده است تا مانع از سقوط آن به دست داعش شوند.
داعش تهدید کرده است که اگر بر این سد غلبه کند شهرهای عراق را غرق خواهد کرد. کارشناسان برآورد کرده اند که اگر دریچه های این سد باز شود یا منفجر شود شهر موصل به طور کامل ظرف چند ساعت غرق خواهد شد و جریان آبی با ارتفاع چند متر به سوی بغداد روانه خواهد شد.
قبلا داعش با باز کردن آب دریاچه کوچکی نزدیک فلوجه مناطقی را زیر آب برد. داعش با تسلط بر این سد می تواند بغداد را تحت فشار قرار دهد، آبهای آشامیدنی را هدر دهد و مزارع کشاورزی را غرق کند.
این سد به مثابه سلاح کشتار جمعی است و نیروهای آمریکایی در سال 2003 بر این سد مسلط شدند تا مانع از ویرانی آن از سوی نظامیان صدام شوند. ویرانی این سد50 میلیون گالون در ثانیه آب به سوی موصل روانه می کند که ظرف چند ساعت جریان آبی با ارتفاع 25 متر به این شهر می رسد و آن را غرق می کند همچنین بغداد ظرف سه روز غرق خواهد شد و 250 کیلومتر مربع از اراضی زراعی در عراق نابود می شود.
........
فرزاد فرهاد توسکی
