یک پژوهشگر و زبان شناس از خوانش بخشهایی از سنگنبشته «سراب سیاه» به خط پهلوی ساسانی اطلاع داد. پیشتر درباره نابودی این کتیبه که در سرچشمه رودخانه و تالاب قرار دارد و بخشی از سال زیر آب میرود و خطوط آن درحال محو شدن است، هشدار داده شده بود. او ادامه داد: از آنجا که تنها همین عکسهای یک دهه پیش در اختیار ما است و خود سنگنبشته دوره ساسانی نیز در این ۱۰ سال به شدت آسیب دیده پس نتیجه کار را باید از روی همین تصاویر داوری کرد.
حسین ملک می گوید: [امریکا و شوروی] دو تا غولی که تا آن زمان اصلاً در صحنهٔ سیاسی جهان ظاهر نبودند، تمام ابتکار را به دست گرفتند. مرحلهای شروع شد که داشت به سمت اوج خودش سیر میکرد. اصالت مصدق این بود که در همان جا و همان زمانی که این بای-پولاریزاسیون از لحاظ تاریخی شکل گرفت، یعنی کنفرانس تهران [در ۱۹۴۳/۱۳۲۲]، او در همان جا این بای-پولاریزاسیون را با سیاست موازنهٔ منفی نفی کرد که «ما نه زیر بار این میرویم، نه زیر بار آن». یعنی نفی سیستم موجود جهانی را مصدق در جنبش ملی قرار داد.
محمدعلی موحد در کتاب «خواب آشفته نفت» مینویسد که این ملیشدن صنعت نفت یک جنبش ملی و استقلالطلبانه بود، اما بهدلیل فشارهای داخلی و خارجی، نتوانست به نتیجهای پایدار برسد. سعید نفیسی هم باور دارد که این اتفاق یک تحول بزرگ در تاریخ ایران است اما مصدق میتوانست در مذاکرات بینالمللی نرمش بیشتری از خود نشان دهد تا از وضع تحریمهای سنگین جلوگیری کند.
یادداشتهای اسدالله علم: وضع ترکیه بسیار بد است، هم از لحاظ اقتصادی، هم از لحاظ چند دستگی سیاسی که حتی در ارتش هم ریشه دوانیده است. وضع خلیج فارس بهتر از اینها نیست. همین الان [اگر شبه] جزیره مسندم در مدخل خلیج روبه روی بندر عباس در دست یمنیهای جنوبی [بیفتد]، بدبخت شیخها هیچ گهی نمیتوانند بخورند، یعنی نه مسقط و نه رأس الخیمه میتواند آن جا را نگاه دارد.
تاریخ گردی با «انتخاب»؛
ملامصطفی بارزانی (۱۲۸۱-۱۳۵۷) رهبر حزب دموکرات کردستان عراق بود. او جنگهای متعددی با حزب بعث عراق داشت و در دهه هفتاد میلادی نیز جنگ گستردهای را در مناطق کرد نشین عراق آغاز کرد که با توافق میان صدام و شاه ایران، ناچار به عقب نشینی شد. جنگ کردها به رهبری ملامصطفی بارزانی با حکومت عراق، به طور رسمی از اوایل دهه چهل آغاز شد و تا اواسط دهه پنجاه ادامه داشت. در اوایل سال ۱۹۷۵، توافقنامهای در الجزیره بین شاه و صدام حسین بر سر اروندرود امضا شد و در نتیجه ایران هرگونه کمک به شورش کردهای عراق را متوقف کرد که باعث عقبنشینی موقتی وی و تنها ماندنش شد.
تاریخ گردی با «انتخاب»؛
خوآن دومینگو پرون یک ژنرال و سیاستمدار آرژانتینی بود. او وزیر کار و معاون رئیسجمهور، سه بار به عنوان رئیسجمهور آرژانتین انتخاب شد. او طی یک کودتای نظامی در سال ۱۹۵۵ از کار برکنار شد. پرون به سال ۱۹۷۳ به قدرت بازگشت و تا پیش از درگذشتش در ۱۹۷۴ و جانشینی همسر سومش ایزابل پرون به جای او، شش ماه در قدرت بود.
عرض کنم که این را هم بد نیست توضیح بدهم، خودم باعث این کار شدم یعنـــــــی من گله کردم از انجمن اسلامی نفت واقعاً هفت هشت نفر آدم فاسد کـــــه سابق ساواکی بودند، دکتر اقبال اینها را استخدام کرده بود، ده تا عریضه نوشته بودند به شاهنشاه آریامهر که استخدام بشوند استخدام شده بودند. یکی نوشته بود، اصلاً از آمریکا آمدم برای اینکه خدمت به شاهنشاه و رستاخیز بکنم. تمام پرونده را فتوکپی کردم اینها را برای آقای خمینی فرستادم گفتم اینها انجمن اسلامی نفت هستند بفرمائید.
چندین سال مسئولین وزارت خارجه نفس راحتی میکشیدند که خوشبختانه امسال هم محکوم نشدیم اما هنر کی بود این کار؟ این وزارت اطلاعات بود که با نفوذش قدرت پنهان خود را نشان میداد سیاست ما در قبال بهائیت باعث شد نه تنها اذیت نشوند بلکه نتوانند اثری هم ضد حکومت داشته باشند و همه اینها به خاطر قدرت و هوشمندی روش کارشناسی وزارت است که باعث شده بود عامل بهائیت مطیع اوامر ما باشد.
تاریخ گردی با «انتخاب»؛
محمدامین حسینی (۱۸۹۷–۱۹۷۴ م) مفتی اعظم بیتالمقدس و ملیگرای عربِ فلسطین تحت قیومیت بریتانیا بود. او از دشمنان جنبش صهیونیسم و از اعضای حزب نازی بود و در تشکیل لشکر کوهستانی سیزدهم وافن اساس حنضر نقش کلیدی داشت. او با شخص هیتلر، گورینگ و دیگر مقامات بلندپایهٔ حزب نازی دیدار کرد.
تاریخ گردی با «انتخاب»؛
مهدی کروبی (زادهٔ ۴ مهر ۱۳۱۶) رئیس دو دوره مجلس بود. کروبی از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری در سال ۱۳۸۴ و ۱۳۸۸ بود. او از رهبران جنبش سبز است و به همین دلیل برای نزدیک به سه سال (۱۳۸۹–۱۳۹۲) در یک منزل مسکونی جدا از خانوادهاش تحت مراقبت قرار داشت. او پس از آن به خانه خود بازگردانده شد و آنجا در حصر خانگی بهسر میبرد. حصر خانگی وی در ۲۷ اسفند ۱۴۰۳ به پایان رسید.