مدتی است که روزنامه نگاری حرفه ای و مبتنی بر شواهد عینی تحت فشار قرار گرفته است، اما طی چند ماه گذشته، حملات تازه ای علیه این نوع روزنامه نگاری آغاز شده است. این حملات به سرعت و پر هیجان عمل می کنند و از بسیاری جهات مدل کسب و کار روزنامه نگاری را تغییر داده و به جای اتکا به منابع انسانی برای حفظ یکپارچگی خود بر شبکه های اجتماعی و خبرهای نامعتبر متمرکز شده است.
به گزارش سرویس آی تی و فناوری انتخاب، بیش از 1 هزار کارمند در" BuzzFeed"، "AOL"، بخش خبر یاهو و هاف پست مشاغل خود را از دست داده اند. شرکت های مختلف رسانه ای نیز طی سال گذشته 350 نفر را حذف کرده اند و سایت"Mic_a" که توسط جوانان اداره می شد درست زمانی که ارزش آن 100 میلیون دلار بود، عملا کل کارکنانش را حذف کردGateHouse" Media "، که 145 روزنامه، 325 نشریه عمومی و 555 وب سایت محلی در 37 ایالت را منتشر می کند، اخیرا حداقل 60 کارمند را اخراج کرده است. نشریه فوروارد نیز پس از 121 سال انتشار در زبان ییدیش، انگلیسی یا روسی (و به تازگی هر سه) اعلام کرده به پایان خود نزدیک شده و حدود 30 درصد از کارکنانش از جمله سردبیر آن، اخراج شده اند.
یکی از شرکتهای تابعه صندوق جهان سرمایه گذاری "آدلن" که روزنامه هایی را در نیویورک پشتیبانی می کرد در حال تعطیلی یا فروش روزنامه های خود است و بسیاری از رسانه های زنجیره ای جهان نیز شرایطی مشابه دارند.
جیل آبرامسون، مدیر اجرایی سابق نیویورک تایمز، مدتی پیش، یک کتاب 544 صفحه ای منتشر کرد که معتقد است روزنامه نگاری باید به تعهدات قدیمی مانند "صداقت" و "حقایق" برسد. اما کناب او یک مشکل بزرگ داشت: کتاب او با عباراتی که تقریبا هر فردی (به استثناء آبرامسون) می توانست به راحتی با ترکیبی از اسناد و مدارک و گزارش های سطحی بررسی کند، پر شده بود.
این کتاب یک شکست بزرگ برای روزنامه نگاری بود و بهانه های بسیاری را در اختیار منتقدین گذاشت، به خصوص برای بسیاری از رسانه های دیجیتال، محافظه کاران و طرفداران بی اعتبار کردن روزنامه نگاری سنتی با عنوان کردن "اخبار جعلی".
همه موارد فوق نشان می دهد شرایط برای روزنامه نگاری سخت است. چیزی که باعث این نگرانی می شود این است که از لحاظ اقتصادی شرایط دشواری بر مطبوعات حاکم است. اما بسیاری از این اخراج ها در شرکت های سودآور اتفاق می افتند و بسیاری از سهامداران در بهترین بازده مالی خود هستند. .
در رسانه های اجتماعی، دروغ های سمی و شایعات پر از خلاء ناشی از ناپدید شدن گزارشهای (نسبتا) قابل اعتماد را شاهدیم. این امر به ویژه از جهتی خطرناک است، که امروزه بسیاری از مصرف کنندگان اخبار قادر به تشخیص و تفکیک منابع معتبر و نامعتبر از یکدیگر نیستند و به همین دلیل است که غول های شبکه های اجتماعی مسئولیت هایی را در مورد آنچه منتشر می کنند بر عهده دارند.
د فقدان این استانداردها بود که در سال 2016 ماجرای خبرهای جعلی که از کمپین دونالد ترامپ علیه هیلاری کلینتون منتشر می شد، حاشیه ساز شد. اما این فقط روباتهای روسی یا نوجوانان اروپای شرقی نیستند که خبرهای جعلیمنتشر می کنند. بسیاری از رسانه های نامعتبر فعال در شبکه های اجتماعی نیز مشغول همین کارند.
در عین حال درگیری های جدی جف بیزوس؛ مدیرعامل آمازون و حامی مالی واشنگتن پست با دیوید پکر مدیرعامل نشریه نشنال اینکوایرر نشان می دهد، برخی روش های غیر اخلاقی نیز در پشت صحنه، رسالت روزنامه نگاری پاک را تهدید می کند. افرادی مثل الکس جونز(منتقد، مجری، نظریه پرداز) نیز که در شبکه های اجتماعی حضوری پررنگ داشتند، با حق به جانبی تمام پس از رفتارهای نادرست در شبکه های اجتماعی و اخراج از یوتیوب و فیس بوک، همچنان به نشر برخی محتواهای نادرست ادامه می دهند.
همه این ها نشان می دهد اشاعه دروغ در شبکه های اجتماعی می تواند هویت و سلامت سراسر اکوسیستم رسانه ای را به خطر اندازد. فیس بوک به اعتقاد تحلیل گران به عنوان "ستاره" خبرهای شبکه های اجتماعی عمل می کند و تا پایان سال 2018، با 2.3 میلیارد کاربر و 6.8 میلیارد دلار سود دستاوردی خیره کننده در مقایسه با مطبوعات سنتی دارد.
اپل نیز اخیرا اقدام به انتشار اخبار در سراسر پلت فرم خود کرده است. پلتفرمی که 90 میلیون بازدید دارد و می تواند نوعی نشریه داخلی قدرتمند در نظر گرفته شود.
با همه این ها، هیچ گروه، شرکت یا فردی نسبت به شرکت های بزرگ فناوری،در مورد تضعیف شدن روزنامه نگاری سرزنش نمی شود. آنها تبلیغات سنتی را از طریق درامدهای دیجیتال تصاحب کردند، نشریات داخلی ایجاد کردند و اجازه دادند توطئه ها، دروغ ها و شایعات در میان فید هایشان پخش شود. درواقع شرکت هایی مانند فیس بوک و توییتر، دموکراسی جهان خبر را به خطر انداخته اند و سلامت روزنامه نگاری را از بین برده اند.
یک سال پیش، جف بیزوس مدیرعامل آمازون در جمع کارمندان شرکت آمازون گفت که دیگر شرکت ها نباید از آمازون بترسند چرا که رقابت بین امازون و دیگران به رشدی دو جانبه منتهی می شود. اما رشد فعلی آمازون به معنای واقعی کلمه باعث هراس فعالان ارشد بازار فناوری شده است.