روغن آفتابگردان یکی از روغن‌های رایجی است که برای سرخ کردن و پخت‌و پز مواد غذایی، کاربرد گسترده‌ای دارد. این روغن را از دانه‌های روغنی گل آفتابگردان استخراج می‌کنند. از این روغن برای مصارف خوراکی استفاده می‌شود.
استاد گروه علوم و صنایع غذایی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز در گفت‌وگو با ایسنا اظهارکرد: روغن آفتابگردان، یکی از سالم‌ترین روغن‌های نباتی است. این روغن سرشار از ویتامین E ، اسید فولیک، ویتامین B، آهن و روی بوده و در کاهش شدت دفعات گُر گرفتگی به زنان یائسه کمک کرده و از مشکلات بیماری قند می‌کاهد. این روغن به دلیل غنی بودن از اسیدهای چرب غیراشباع برای سلامتی مفید و در تثبیت کلسترول خون موثر است.
جواد حصاری، روغن آفتابگردان را از بهترین روغن‌های خوراکی دانست و خاطرنشان کرد: روغن آفتابگردان یکی از بهترین روغن‌های خوراکی است که برای پوست نیز مفید است. خاصیت ضدالتهابی آن باعث می‌شود تا التهابات یا سوزش پوست به هر دلیل داخلی یا خارجی برطرف شود. از این روغن می‌توان هر روز استفاده کرد. بخصوص کسانی که پوست آنها در اثر تابش آفتاب یا واکنش‌های آلرژیک و یا گزش حشرات آسیب دیده است.
وی افزود: روغن استخراج شده از دانه‌های آفتابگردان یکی از غنی ترین روغن‌های گیاهی محسوب می شود که بخش عمده‌ای از آن را تری‌گلیسرول‌ها (۹۸ تا ۹۹ درصد) و بخش کوچکی از آن را فسفولیپیدها، توکوفرول‌ها و استرول‌ها تشکیل می‌دهند و میزان اسید پالمتیک در این روغن کم است.
عضو هیات علمی دانشگاه تبریز یادآور شد: روغن آفتابگردان سالم، رنگ زرد، روشن و شفاف بوده و طعم مطلوبی دارد و روغنی مناسب برای پخت و پز غذا و استفاده در سس‌های سالاد است.
حصاری از ترکیبات روغن آفتابگردان گفت و تاکید کرد: ویتامین E موجود در روغن آفتابگردان نه‌تنها از پوست‌تان در برابر عوامل خارجی و اشعه یووی محافظت می‌کند بلکه مانع خشک شدن پوست نیز می‌شود و از به وجود آمدن چین و چروک جلوگیری می‌کند. روغن آفتابگردان علاوه بر ویتامین E ، ویتامین A و C و D نیز دارد، همچنین بتاکارتن و موم موجود در این روغن با ایجاد یک لایه روی پوست‌تان از سلول‌های پوست محافظت می‌کند.
استاد گروه علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا اظهارکرد: روغن آفتابگردان سرشار اسید های چرب تک غیر اشباعی و چند غیراشباعی است که ضمن تامین انرژی، نسبت LDL به HDL را در سطح ایده آل نگه می دارد، همچنین روغن آفتابگردان حاوی لسیتین است که به کاهش میزان کلسترول کمک می‌کند.
صُدیف آزادمرد خاطرنشان کرد: شکستن کامل چربی های اشباع موجود در روغن های دیگر طی سوخت و ساز بدن مشکل است. بنابراین این چربی ها به وسیله خون به قسمت های دیگر بدن منتقل می شوند و رسوب می کنند، بنابراین باعث افزایش کلسترول بد ( LDL ) می.شوند. این اتفاق باعث مشکلاتی مانند آمبولی،تصلب شرایین، درد مفاصل و دیگر ناهنجاری ها می شود.
وی یادآور شد: در مصارف غذایی می توانید به جای سایر روغن های خوراکی که چربی های اشباع بالا و اسید لینولئیک سالم پایینی دارند، از روغن آفتابگردان استفاده کنید. مهم ترین خاصیت این روغن بالا بودن میزان ویتامین E آن است. در مقایسه با روغن های دیگر مانند روغن بادام که معمولا در محصولات مراقبت از پوست کاربرد دارند، روغن آفتابگردان دارای ویتامین E بالاتری است.
وی ازکاروتنوئیدهای موجود در روغن آفتابگردان گفت و افزود: کاروتنوئید های موجود در روغن آفتابگردان باعث مقاومت در ابتلا به سرطان رحم، شش و پوست می شود. به علاوه به خاطر مقادیر زیاد ویتامین A به پیشگیری از آب مروارید کمک می کند.
آزادمرد با اشاره به لزوم ترکیب شدن روغن آفتابگردان با روغن کرچک تاکید کرد: هنگامی که قصد دارید از روغن آفتابگردان به عنوان یک پاک کننده استفاده کنید، بهتر است آن را با روغن کرچک یا سایر روغن های سالم و مغذی ترکیب سازید. این کار باعث نرمی پوست شما شده و سلول های مرده و سایر آلودگی های آن را پاکسازی خواهد کرد.
براساس این گزارش، با توجه به مطالعات انجام شده روی روغن‌های گیاهی، میزان اسیدهای چرب اشباع در این روغن نسبت به روغن‌های ذرت (۲۲ درصد)، پنبه دانه (۳۲ درصد)، بادام زمینی (۲۸ درصد)، گلرنگ و کلزا (۱۲ درصد) پایین‌تر و میزان آن 0.3 درصد است که این امر خود زمینه ساز اکسیداتیو و امولسیون بالاتر این روغن می شود. فسفولیپید روغن خام آفتابگردان در محدوده بین نیم درصد تا ۲.۱ درصد قرار دارد.
