دورنمای همکاری‌های نظامی آمریکا-اوکراین/ مقصر اصلی در مشکلات اوکراین کیست؟

به عقیده کارشناسان، سفر رئیس پنتاگون به اوکراین، ارسال علامت به مسکو در مورد جدی بودن واشنگتن برای حمایت از کی‌یف بود، هرچند اقدامات آمریکا در این راستا کمکی به حل بحران در این کشور نمی‌کند.

به گزارش انتخاب، روزنامه اینترنتی «آر.ب.کا» روسیه در تحلیلی نوشته است: "جیمز ماتیس" رئیس پنتاگون که نخستین وزیر دفاع آمریکاست که طی 10 سال گذشته به کی‌یف سفر کرده، روز گذشته به مقامات اوکراینی وعده داد که واشنگتن به حمایت خویش از آنها ادامه خواهد داد.

روز پنج شنبه (24 آگوست) روز استقلال کشور اوکراین بود که مهمترین رویداد آن برگزاری رژه نظامی بزرگی در مرکز شهر کی‌یف بود که برای نخستین بار در آن نیروهای نظامی خارجی از کشورهای عضو ناتو، از جمله آمریکا شرکت داشتند. نظامیان دیگر کشورها شامل انگلیس، کانادا، لیتوانی، لتونی، لهستان، رومانی، استونی، مولداوی و گرجستان بودند. مهمترین میهمان خارجی حاضر در رژه «روز استقلال» هم وزیر دفاع آمریکا بود. البته وزرای دفاع کشورهای لیتوانی، لتونی، لهستان، مونته نگرو، استونی، گرجستان، مولداوی و معاون وزیر دفاع انگلیس نیز در این مراسم شرکت داشتند.

"پترو پروشنکو" رئیس جمهوری اوکراین در سخنرانی خویش در این مراسم، توافقات مهم صورت گرفته با اتحادیه اروپا طی چند سال اخیر را نشانه انتخاب راه قطعی کی‌یف برای آینده کشور به سمت نزدیکی به اروپا و ناتو برشمرد. بخش اعظم سخنان وی در باره مناقشه نظامی در دونباس بود که به گفته وی، در کل جان بیش از 10 هزار اوکراینی را گرفته و قابل گذشت نیست. پروشنکو تاکید کرد که اوکراین در صورت ضرورت  به این تجاوز پاسخ نظامی خواهد داد، ولی ترجیح می دهد تا منطقه دونباس و کریمه را از طریق راههای دیپلماتیک به کشور بازگرداند.

مسئله ارسال تسلیحات پرنده به اوکراین در حال بررسی است

سفر وزیر دفاع آمریکا به اوکراین پایان یافت، بدون آنکه وی او از آغاز ارسال تسلیحات پرنده به این کشور که مقامات کی‌یف  در انتظار آن بودند، خبر دهد. او تنها به این اشاره کرد که این مسئله در حال بررسی است.

برخی منابع خبری در کی‌یف پیش از این گفته بودند که اخبار پیرامون امکان تحویل تسلیحات پرنده به اوکراین، در واقع تستی برای واکنش روسیه بود. به گفته آنها واشنگتن تصمیم نهایی خود در این رابطه را با توجه به روند اوضاع در اوکراین خواهد گرفت.

یکی از کارشناسان نظامی اوکراینی گفته است که سفر رئیس پنتاگون به کی‌یف، در حقیقت برای ارائه توصیه های نظامی لازم به مقامات این کشور بود. به گفته این کارشناس، مسئله تحویل تسلیحات پرنده به ارتش اوکراین نیز مطرح شده و این مسئله در صورت وخامت بیشتر اوضاع و اقدامات تحریک آمیز از سوی روسیه، از جمله درجریان مانورهای نظامی مشترک روسیه و بلاروس «غرب-2017» در ماه سپتامبر امسال، تحقق خواهد یافت.

اینکه واشنگتن فعلا قصد ارسال تسلیحات پرنده به اوکراین را ندارد، قبل از مذاکرات پروشنکو و ماتیس، مشخص شد. "هدر نائورت" سخنگوی وزارت امئر خارجه آمریکا روز گذشته به خبرنگاران گفت: «این تصمیم هنوز گرفته نشده، ولی امکان آن بعید نیست.»

برخی کارشناسان، احتیاط مقامات آمریکایی در این رابطه را به نتیجه مذاکرات اخیر "رکس تیلرسون" و "سرگئی لاوروف" وزرای امور خارجه آمریکا و روسیه و همچنین نخستین دیدار "کورت ولکر" نماینده ویژه آمریکا در امور اوکراین با "بوریس گریزلوف" نماینده تام الاختیار روسیه در گروه تماس اوکراین مربوط می دانند. همه طرفهای شرکت کننده در این مذاکرات، آنها را نتیجه بخش ارزیابی کرده اند. بنابراین، اگر روند اوضاع در دونباس وخیم تر نشود، امکان خودداری آمریکا از ارسال تسلیحات پرنده به اوکراین، وجود دارد.   

ارسال علامت مشخصی از جانب واشنگتن به مسکو

"ایگور رومانینکو" کارشناس نظامی اوکراینی و فرمانده سابق ستادکل نیروهای مسلح این کشور معتقد است، آمریکا در حال ارسال این علامت به مسکو است که «آتش بس کنونی در دونباس، آزمایش بسیار مهمی» است تا پایبندی روسیه به آن مورد سنجش قرار گیرد. به گفته وی، سفر رئیس پنتاگون به کی‌یف هم ارسال علامت به کرملین بود تا جدی بودن واشنگتن برای گسترش همکاریهای نظامی با اوکراین، بویژه در صورت بروز درگیری نظامی بین روسیه و اوکراین را نشان دهد.

در همین رابطه هم وزیر دفاع آمریکا در کنفرانس مطبوعاتی بعد از دیدار با رئیس جمهوری اوکراین، بار دیگر بر ادامه حمایت واشنگتن از کی‌یف برای تقویت توانایی دفاعی این کشور تاکید کرد.

پروشنکو نیز به نوبه خویش از وعده جیمز ماتیس برای گسترش همکاریهای نظامی-فنی با اوکراین خبر داده و گفت که با وی به توافق رسیده تا گفتگوهای فعالی برای تامین نیازهای دفاعی این کشور صورت بگیرد. به عقیده وی، این مسئله شامل تحویل تسلیحات پرنده، وسایل، فناوریها و تجهیزات مختلف نظامی به منظور بالابردن امکانات و قدرت تدافعی اوکراین می شود.

"آلکسی یاکوبین" کارشناس مسائل سیاسی در اوکراین معتقد است که سفر رئیس پنتاگون به کی‌یف و تاکید بر حمایت آمریکا از اوکراین در شرایط کنونی به نفع  شخص"دونالد ترامپ" نیز هست و او را از شر «افسانه طرفدار روسیه بودن» در ایالات متحده نجات خواهد بود. به گفته وی، بدین ترتیب توافقات صورت گرفته در سفر ماتیس برای ادامه حمایت واشنگتن از کی‌یف ، از لحاظ سیاسی برای هر دو طرف بسیار با اهمیت است.

روسیه آمریکا را مقصر در عدم رفع مشکلات در اوکراین می داند

در این بین، واکنش مقامات مسکو به اظهارات صورت گرفته در باره امکان ارسال تسلیحات پرنده به اوکراین، کاملا منفی بود. به عقیده "لئونید اسلوتسکی" رئیس کمیته امور بین الملل دومای دولتی روسیه، ارسال تسلیحات آمریکایی به اوکراین، مسلما به برقراری صلح در منطقه دونباس کمکی نخواهد کرد و حتی وعده ارسال سلاحهای پرنده، گویای تمایل آمریکا به حل و فصل نظامی مناقشه در شرق اوکراین است، در حالیکه حل این مشکل تنها از راه مذاکرات ممکن است.

"ولادیمیر فیسنکو" مدیر مرکز تحقیقات سیاسی «پنتا» نیز معتقد است که مسئله ارسال تسلیحات پرنده آمریکایی به اوکراین، در حال خارج شدن از بن بست قبلی است. به گفته وی، اگر در زمان  دولت "باراک اوباما" تنها برخی مقامات آمریکایی مانند سناتور "جان مک کین" چنین سخنانی می گفتند، اکنون مقامات بلندپایه وزارت دفاع و وزارت امور خارجه آمریکا از آن صحبت می کنند.

این کارشناس هم با این عقیده موافق است که  تحقق این موضوع، قبل از هر چیز، به اقدامات آتی روسیه در رابطه با اوکراین بستگی خواهد داشت. ضمن اینکه هدف آن است تا با باز نگه داشتن این مبحث، واشنگتن قصد دارد روی مسکو فشار وارد کرده و روی تصمیمات آتی آن تاثیر بگذارد.

به گفته وی، هرچند وعده ارسال این تسلیحات، تاثیر روانی نیز روی «تندرویان» در اوکراین داشته و برگ برنده ای در دست آنها قرار خواهد گرفت. شبه نظامیان جدایی طلب ممکن است دست به حملات پیش دستانه بزنند و اوضاع در منطقه دونباس از کنترل خارج شود.