چرا سفر روحانی به نیویورک این بار بدون حاشیه و جنجال بود؟

سرویس بین الملل «انتخاب»؛ کریستین ساینس مانیتور نوشت: حسن روحانی رییس جمهور ایران در سخنرانی اش در نیویورک از عدم التزام آمریکایی ها به جنبه های توافق هسته ای شکایت کرد. او به آمریکا بابت نقص حریم آبی کشورش درخلیج فارس هشدار داد.

به گزارش «انتخاب»، اما در عین حال که حسن روحانی از تریبون سازمان ملل در آمریکا برای انتقاد به آمریکا استفاده میکرد از آمریکایی ها دعوت کرد برای بازدید از کشورش به ایران سفر کنند. او به طور خاص از تجار آمریکایی، تکنسین ها و صاحبان کسب و کاری که میتوانند موتور اقصاد ایران را به کار بیاندازند به گرمی استقبال کرد و دعوت به عمل آورد.

این سومین بار بود که روحانی برای شرکت در نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک سفر میکرد و در این سالها رییس جمهور عمل گرا و اعتدالگرای ایران هرگز از واژگان آتشین سلف خود، احمدی نژاد استفاده نکرده است.

چیزی که در مورد ایران بیش از هر چیز برجسته به نظر میرسید این بود که چقدر این سفر اخیر او به نیویورک عادی و بی حاشیه بوده است. پس از سالها برخورد شدید دیپلماتیک دو جانبه و نه ماه که از امضای توافق هسته ای که دو دشمن قدیمی را به هم گره زده است میگذرد، آنچه در مورد حضور روحانی در نیویورک باقی است این است که چطور این حضور نمایش داده میشود و چطور روابط ایران و آمریکا کمتر گوش خراش و استثنایی به نظر میرسد.

گرت نادا متخصص امور ایران در موسسه آمریکایی صلح در واشنگتن معتقد است از نظر روابط دو جانبه در سطح دولتها به نظر میرسد در برخی ابعاد روابط عادی شده است.

او میگوید به نظر بهترین مثال، روابط نزدیک کاری جان کری و جواد ظریف است. این که کری و ظریف دائما با هم از طریق تماس تلفنی یا دیدار مستقیم در نیویورک تماس داشته باشند بسیار عادی شده است. این یک تغییر گسترده در مقایسه با گذشته است.

روزهایی که حدس و گمان های دیوانه واری درمورد اینکه اگر روسای جمهور ایران و آمریکا در راهروهای سازمان ملل با هم ملاقات کنند چه میشود جریان داشت گذشته است. خبری از اعتراضات پر سر و صدا و بزرگ ضد ایران یا ستاد های اطلاع رسانی برای تحقیر هتل های منهتن جهت جلوگیری از اسکان احمدی نژاد و همراهانش نیست.

امسال روحانی به نسبت به همپیمانان آمریکا که به دلیل برخی اختلافات با دوستانشان سخنان تندی را بیان کردند سخنرانی آرام تری داشت.

یکی از دلایل بازدید بی حاشیه روحانی از نیویورک علی رغم همه اعتراضات این است که ایران تلاش میکند از فواید توافق هسته ای بهره ببرد.

کارشناسان در این خصوص معتقدند صدور مجوز صادرات هواپیماهای بوئینگ و ایرباس از جمله این فواید بوده است. آمریکا همچنین صدها میلیون دلار ازدارایی های بلوکه شده ایران را بهراین کشوربازگردانده است.

با این حال برخی بر این باورند که با وجود اینکه توافق هسته ای تنش های بین ایران آمریکا را کاهش داده است اما تغییرات کنونی بیشتر سطحی و کم عمقند.

گری سامور کسی که چهار سال مسئول هماهنگی کنترل تسلیحات و سلاح های کشتار جمعی در دولت اوباما بوده است معتقد است توافق هسته ای بیشتر ماهیت گزاری داشته تا تحولی.

او میگوید هم ایران هم آمریکا انگیزهای عمده ای برای جلوگیری از نابودی توافق هسته ای دارند اما این بدان معنی نیست که یک تحول عظیم در روابط بین دو کشور رخ داده است.

سامور معتقد است این انگیزه برای اوباما این است که توافق به آمریکا این اجازه را داده تا بر روی شکست داعش در جنگ تمرکز کند به جای اینکه نگران پیشرفت برنامه هسته ای ایران باشد. فروپاشی توافق هسته ای، قرارداد ضمنی بین آمریکا و ایران را در مورد بازپس گرفتن موصل و داعش از بین میبرد.

او همچنین مدعی است که این انگیزه برای ایران این است که آنها امیدوارند از این طریق منافع اقتصادی مورد نظرشان را کسب کنند. نتیجه اینکه روابطی حول محور نگه داشتن توافق هسته ای بین تهران و واشنگتن شکل گرفته است.

توافق هسته ای به روحانی این اجازه را داده که در سفرش به نیویورک مانند سایر رهبران سیاسی شرکت عادی داشته باشد و به گفته نادا این امر اگر برای عادی سازی روابط ایران و آمریکا باشد به سیاست کلان در هردو کشور بستگی خواهد داشت.

نادا معتقد است اگر روحانی در ایران برنده انتخابات شود و ظریف نیز به عنوان وزیرخارجه به کارش ادامه دهد، روابط دو کشور باز به این بستگی دارد که چه کسی رییس جمهور آمریکا خواهد بود.