پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : حمید احمدی نژاد: دور از اغراق نیست اگر فرانسه را سوریه اروپا و کشوری خاورمیانه ای و درگیر ترویست بنامیم. حملات گاه به گاه، برنامه ریزی شده و نیز موفقیت آمیز تروریست ها، نشان می دهد که آنها فرانسه را میدانی برای مسابقه عملیات های تروریستی خود تلقی کرده اند. حمله یک اسلام‌گرای تندرو در شهر تولوز به پلیس، حمله به دفتر نشریه شارلی ابدو، حمله تروریستی-خنثی شده- به واحدهای نیروی دریایی فرانسه در بندر تولون، حمله تروریستی در شهر لیون فرانسه و حالا بی سابقه ترین حملات تروریستی در قلب فرانسه گواه آن است که نوک پیکان حملات تروریست ها، این کشور را هدف قرار داده است. اما سوال اینجاست که چرا تروریست ها تمرکز خود را بر فرانسه قرار داده اند؟ اگر چه با توجه به این که هنوز از علل، انگیزه ها و نیز عوامل تروریستی این حادثه خبر رسمی اعلام نشده اما با سرنخ هایی از حملات گذشته، می توان تا حدودی به چرایی سوال بالا پاسخ داد.
برداشت اول؛«انگیزه پایه ای»: در همه حملات تروریستیِ فرانسه رد و نشانی از اسلامِ با هویت داعشی می توان یافت. چاپ کاریکاتور البغدادی سرکرده داعش در نشریه ابدو و حمله به آن، اعتراف عامل حمله تروریستی خنثی شده به ارتباط با داعش، حمل پرچم داعش به وسیله عامل تروریسستی کارخانه شهر لیون، همگی حاکی از ارتباط دوسویه و مستقیمی بین این گروه تروریستی و حملات در فرانسه است. یکی از دلایل این ارتباط آن است که فرانسه بیشترین تبعه را در بین داعشی ها در عراق و سوریه دارد. روزنامه واشنگتن پست با ارائه آماری، تعداد تروریست های فرانسوی تبار عضو داعش در اکتبر 2014 را حدود 412 نفر ذکر کرد، در حالی که افزایش تعداد1200 نفر فرانسوی در سه ماهه منتهی به ژانویه 2015، این کشور را در صدر فهرست کشورهایی قرار گرفت که افراط گرایان را به سمت عراق و سوریه گسیل داشته است. از سوی دیگر فرانسه یکی از کشورهای عضو ائتلاف ضد داعش است که علیه مواضع این گروه در عراق و سوریه حملات هوایی انجام می دهد. این شرکت بی نتیجه- به دلیل تقسیم بندی داعش به خوب و بد- در ائتلاف ضد داعش، در تناقض آشکار با افزایش تروریست های فرانسوی تبار-اگرچه نمی توان همه آن را به دولت این کشور نسبت داد- قرار داشت. به هر رو، داعش بارها تهدید کرد که علیه کشورهای عضو ائتلاف ضد داعش عملیات تروریستی انجام خواهد داد و این امر با توجه به زمینه های مساعد در فرانسه به سرعت عملی شد. در واقع بازگشت فرانسوی تبارهای داعشی و داشتن افکار انجام عملیات تروریستی در خاک این کشور، بد‌ترین خطر و مشکلی است که پاریس در حال حاضر با آن روبرو شده است به طوری که می توان این افراد را در زمره یکی از بزرگترین تهدیدات امنیت ملی فرانسه از بعد از جنگ دوم جهانی دانست.
برداشت دوم؛«متغییر تاثیرگذار»: آن چه که فرانسه را به سمت و سوی کشور هدف تروریست ها سوق داد را می توان تغییرات سیاست خارجی این کشور قلمداد کرد. به این معنا که از پایان جنگ جهانی دوم گفتمان گلیستی اروپاگرائی راهنمای سیاست خارجی این کشور بوده است. در نتیجه اروپا محیط بلافصل سیاست خارجی فرانسه را تشکیل می داد و به تَبع آن، تلاش برای تبدیل شدن به بازیگر قدرتمند اروپا میراث این گفتمان در فرانسه بود. اما این گفتمان در دوره سارکوزی که وی را یک آمریکایی با گذرنامه فرانسوی می دانستند و حالا در دوره اولاند دستخوش تغییراتی در جهت همراهی و همگرایی بیشتر به آمریکا شده است. در واقع باید گفت فرانسه تبدیل به همراهی، در پیاده سازی سیاست های آتلانتیکی شده و این همراهی نیز به نوبه خود منجر به نزدیکی فرانسه با کشورهای حامی تروریست ها در منطقه خاورمیانه شده است و به نوعی دیگر میان اهداف اعلامی و اعلانی فرانسه در مبارزه با تروریسم و حمایت مالی و معنوی از آنها تناقض ایجاد شده است. حال باید گفت با توجه به دور بودن حوزه جغرافیایی آمریکا و نیز قابلیت امنیتی بالای امریکا نسبت به فرانسه، تروریست ها به نوعی در حال انتقام گرفتن از این کشورِ در دسترس هستند.
برداشت سوم؛«عامل تسهیل کننده»: فرانسه در میان کشورهای اروپایی بیشترین اقلیت مسلمان را در خود جای داده است. این اقلیت با دو مساله اساسی همواره دست و پنجه نرم کرده است. از یک طرف هیچ گاه نتوانسته اند به عنوان شهروند فرانسوی جذب جامعه فرانسه شود و از سوی دیگر همیشه تبعیضاتی علیه آنها در این کشور از سوی مقامات اعمال می شود. بعلاوه از سال 2012، همزمان با افزایش حملات تروریستی در فرانسه، حمله به مسلمانان این کشور از سوی افراطی های این کشور به موازات سکوت مقامات آن، نیز افزایش پیدا کرده است. این مساله گرایش به افراط گری را در بین جامعه مسلمان فرانسه به خصوص آنهایی که تاثیرپذیری ویژه ای از داعش دارند ایجاد می کند.
به این ترتیب؛ از آنجا که ماهیت این حمله ها و اقدامات تروریستی به گونه ای است که قابل پیش بینی نیست و این در حالی صورت می گیرد که این حملات کاملا برنامه ریزی شده و ضریب موفقیت آنها بسیار بالاست، باید گفت فرانسه در تله ای گیر افتاده که خود در پهن کردن آن در سال های گذشته شریک بوده است.
* دانشجوی دکتری روابط بین الملل
