فیلم های دردساز برای تاریخ ایران

مدیر پایگاه جهانی باغ‌های ایرانی اعلام کرد: یک گروه فیلم‌برداری در باغ ثبت جهانی «عباس‌آباد بهشهر» حضور یافتند تا این محوطه را برای ساخت فیلم‌شان بررسی کنند.

در نخستین روز از هفته‌ی میراث فرهنگی امسال، معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری - محمدحسن طالبیان - تأکید کرد: «تا اطلاع ثانوی، ورود گروه‌های فیلم‌برداری به موزه‌ها و بناهای تاریخی کشور ممنوع است.»

حالا که ناصر مشهدی‌زاده - مدیر پایگاه جهانی باغ‌های ایرانی - گفته، گروهی باغ «عباس‌آباد بهشهر» را برای ساخت فیلم بررسی کرده‌اند، باید دید آیا تأکید معاون میراث فرهنگی نادیده گرفته شده است.

بدقولی‌های گروه فیلم‌برداری سریال «معمای شاه» که در کاخ ثبت جهانی گلستان حضور داشتند، مسوولان را به ستوه آورده بود، تا اندازه‌ای که معاون میراث فرهنگی کشور با اعتراض نسبت به بدقولی عوامل سریال «معمای شاه» که از کاخ گلستان به‌عنوان لوکیشن استفاده کردند، گفت: هرچند در سال‌های گذشته، موضوع معرفی موزه‌ها و بناهای تاریخی مغفول مانده بود و گاهی با دادن بناها و موزه‌های تاریخی به گروه‌های فیلم‌برداری، قصد معرفی کردن آن‌ها را داشتیم، اما حالا می‌خواهیم تا زمانی که دستورالعمل مشخصی برای حضور گروه‌های فیلم‌برداری در کاخ - موزه‌ها و بناهای تاریخی تدوین نشود‌، از ورود آن‌ها به این‌گونه بناها جلوگیری کنیم.

او تأکید کرد: ما جزو آسیب‌خوردگان گروه‌های فیلمبرداری در بناهای تاریخی هستیم. به همین دلیل، این کار دیگر انجام نمی‌شود تا زمانی که دستورالعمل مشخصی تدوین و سپس زمان‌بندی و سناریوی مشخصی از سوی عوامل فیلمبرداری به مسوولان موزه‌ها و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ارائه شود.

حدود یک سال پیش، یکی از لوسترهای تاریخی کاخ صاحبقرانیه در مجموعه‌ی نیاوران سقوط کرد. آن زمان، دلیل این اتفاق به‌روشنی مشخص نشد و با وجود آن‌که فرسودگی عامل این حادثه دانسته شد، اما افزایش تعداد بازدیدکنندگان، نبود مدیریت صحیح و همچنین حضور گروه‌های فیلم‌برداری نیز به‌عنوان دیگر عوامل در خبرها مطرح شدند. البته کاخ صاحبقرانیه در زمینه‌ی میزبانی از گروه‌های فیلم‌برداری پیشینه‌ای طولانی دارد؛ مجموعه‌ی «قهوه تلخ»، سریال تلویزیونی میرزا کوچک‌خان و فیلم‌های سینمایی شازده احتجاب، سلطان صاحب‌قران، دلشدگان و کمال‌الملک در این کاخ فیلم‌برداری شده‌اند.

پیش از این نیز حضور عوامل فیلم‌برداری در محوطه‌های جهانی مانند تخت جمشید، مشکلاتی را ایجاد کرده بود؛ در زمان ساخت سریال «مدار صفر درجه» در تخت جمشید، نقش‌برجسته‌های هخامنشی توسط یکی از عوامل این گروه آسیب دید و او به اتهام سرقت این نقش‌برجسته‌ها دستگیر شد. در نمونه‌ای دیگر نیز حضور یک گروه فیلم‌برداری در کاخ خشایارشاه سبب آسیب دیدن این کاخ براثر ریختن رنگ روی سنگ‌ها شد. آن زمان، طالبیان که مدیر بنیاد پژوهشی پارسه - پاسارگاد بود، تأکید کرد که پروسه‌ی صدور مجوز سخت‌تر می‌شود و تمام افراد گروه‌های فیلم‌برداری باید پروسه‌های امنیتی را بگذرانند.

در بیشتر کشورهای اروپایی و آمریکایی برای ساختن فیلم یا سریال تاریخی، شهرک‌های سینمایی و دکورهای عظیم ساخته می‌شوند. شاید بهانه‌ی دست‌اندرکاران عرصه‌ی فیلم‌سازی این باشد که ساخت دکور، هزینه‌ی زیادی دارد و این کار در ایران به‌صرفه نخواهد بود؛ اما در مقابل، در معرض خطر قرار دادن آثار، محوطه‌ها و بناهای تاریخی نیز اصلا به‌صرفه نیست. پس بهتر است هرچه زودتر تدبیری در این زمینه اندیشیده و قاطعانه اجرا شود.