چه کسي سايپا را از بحران بيرون کشيد؟

موج: از ابتداي امسال بود که زمزمه هاي کاهش توليد خودرو در کشور آغاز شد. البته اين مشکلي نبود که مختص فقط يک خودروسازي باشد، بلکه مجموعه صنعت خودرو اين بحران را حس کرد و به تدريج با آن مواجه شد. در اين ميان زنگ خطر براي توليدکننده پرتيراژترين خودرو کشور به صدا درآمد و زير مجموعه هاي گروه خودروسازي سايپا با مشکلاتي از اين دست مواجه شدند.

اين مجموعه خودروسازي در ميانه راه دستخوش تغييراتي در حوزه مديريت ارشد شد و نعمت الله پوستين دوز جاي خود را به سعيد مدني داد. حالا سعيد مدني بود و شرکتي که بايد از ورطه بسياري از مشکلات جان سالم به در ببرد. امري که بسياري از کارشناسان صنعت خودرو آن را سخت و گاهي غير ممکن قلمداد مي کردند. با اين حال سعيد مدني سکان هدايت سايپا را در اختيار گرفت. او که تجربه سالها فعاليت در صنعت خودرو را داشت و به واسطه سابقه مديريت در شرکت سازه گستر سايپا و پارس خودرو، به خوبي مي دانست گلوگاه هاي توليد کجاست. از همين رو بود که او در ابتداي ورود جلسات فشرده و متعددي را با سازندگان قطعات و مجموعه هاي خودرو برگزار کرد تا آنها را براي رفع مشکلات پيش روي توليد در اين گروه همراه سازد.

چه بسا اگر همين هماهنگي ها و همراه سازي ها اتفاق نمي افتاد، گروه سايپا با مشکلات پيچيده تري مواجه مي شد. اما در اين ميان مشکلات ديگري هم وجود داشت که عمدتا به عوامل خارج از صنعت خودرو مربوط مي شد ولي با اين وجود او مي بايست راههاي ميانبر ديگري را براي حفظ توليد و جلوگيري از توقف خطوط انتخاب مي کرد.

آنچه بيش از هر موضوع ديگري براي مديريت ارشد گروه خودروسازي سايپا ارزشمند جلوه مي کرد وسعت بازار داخلي و استفاده از اين ابزار براي جلوگيري از رکود توليد بود. به همين منظور سعيد مدني برنامه ريزي فشرده و منسجمي را براي عرضه محصولات جديد به بازار آغاز کرد که يکي از مهمترين آنها خودرو وانت سايپا 151 است.

گرچه بسياري معتقد بودند اکنون زمان مناسبي براي عرضه اين محصول به بازار نيست، اما او تلاش کرد تا تمام شبهات احتمالي را برطرف کرده و شرايط مناسبي را براي عرضه اين محصول ايجاد کند.

اين در حالي بود که جاي يک وانت سبک در بازار خالي بود و توليد سايپا مي توانست با عرضه اين محصول اوج بگيرد. اتخاذ چنين رويکردي نه تنها فضاي بازار را به نفع اين مجموعه تغيير داده، بلکه بارقه اميدي را در بين قطعه سازان در جهت ادامه همراهي با اين گروه ايجاد کرده است. از همين رو است که سايپا عرضه محصولات جديد را نيز با سرعت و دقت بيشتري دنبال مي کند. البته نبايد فراموش کرد که تمام اين اقدامات با تحولات ديگري همچون عمق داخلي سازي قطعات و اتکا به توان سازندگان داخلي در راستاي حمايت از توليد ملي همراه بوده و همزمان برنامه هاي ديگري در جهت دستيابي به توليد ناب توسط سعيد مدني دنبال مي شود.

وجود اين رويکرد موجب شده تا نه تنها روند کاهش توليد متوقف ، بلکه افزايش 25 درصدي توليد نيز محقق شود. چه بسا اين حرکت مي تواند سرآغازي براي جهش دوباره توليد و سودآوري در اين مجموعه قلمداد شود. اما آنچه بيش از هر چيز در سال توليد ملي، حمايت از کار و سرمايه ايراني ارزش پيدا مي کند، پافشاري اين مجموعه بر حفظ اشتغال داخلي و جلوگيري از بيکاري هزاران نفر در اين مجموعه بود.

نبايد فراموش کرد که مجموعه رايزي هاي سعيد مدني و ارائه راهکارهايي براي نجات صنعت خودرو فضاي متفاوتي را نيز در بين نمايندگان مجلس و مسوولان دستگاههاي اجرايي به وجود آورد و رويکردهاي حمايتي آنان از مجموعه صنعت خودرو وجه بارزي پيدا کرد و زمينه مشارکت بيشتر آنان براي حفظ و ارتقاي سطح توليد داخلي را فراهم ساخت.

اگرچه شرايط فعلي صنعت خودرو چندان مطلوب به نظر نمي رسد، اما نبايد از ياد برد که بخش عمده اي از عوامل آن به روابط غيرعادي تجاري ديگر کشورها برمي گردد و همت مديران صنعت خودرو براي جلوگيري از رکود توليد و بروز مشکلات بزرگتر يک حرکت ارزشمند به شمار مي رود. با اين حال براي غلبه بر اين مشکلات و دستيابي به اهداف بزرگتري همچون توليد ناب و حضور در بازارهاي منطقه اي و بين المللي بايد از هر گونه تنش جلوگيري و زمينه را براي فعاليت شفاف و هدفمند مديران صنعت خودرو فراهم کرد.