ناترازی گاز در ایران بسیار جدی و خطرناک است / نه تنها افزایش تولید نداریم، بلکه کاهش تولید هم خواهیم داشت / به جایی می‌رسیم که یک دهم گاز مورد نیاز کشور را هم نمی‌توانیم تامین کنیم / صندوق توسعه ملی ما تقریبا خالی است؛ درآمد نفت کفاف اداره کشور را نمی‌دهد / در ۶ ماه اول سال، درآمد نفتی ما یک پنجم عراق بود / آدم وحشت می‌کند که چطور ما این همه پول را دور می‌ریزیم و چشم‌های خود را هم کور می‌کنیم

ناترازی گاز در ایران امری تکراری است که هر ساله ابعاد خطرناک تری از خود را نشان می‌دهد؛ دولت رئیسی نیز در این بین چندان عملکرد مشخص و تعیین کننده‌ای نداشته و با این وصف احتمالا امسال نیز ناترازی، چهره سخت خود را نشان دولت خواهد داد. تداوم فشار برای تولید در پارس جنوبی نیز منجر به افت تولید خواهد شد که اثرات خطرناکی برای کشور خواهد داشت.

منصور دفتریان، رئیس انجمن مهندسی گاز ایران، درباره تداوم ناترازی گاز در کشور به «انتخاب» گفت: ناترازی گاز در ایران خیلی جدی و خطرناک است. در بیست سال گذشته به طور مداوم هر سال مقداری افزایش تولید داشتیم و با توسعه پارس جنوبی به طور متوسط ۵ درصد به تولید ما اضافه می‌شد، مصرف هم به طور متوسط ۵ الی ۷ درصد اضافه می‌شد. با این وجود همواره در زمستان با مشکل تامین گاز مواجه بودیم. از این به بعد ما نه تنها افزایش تولید نداریم، بلکه کاهش تولید هم داریم و کاهش تولید نیز قابل توجه است. ناترازی با این روند به سرعت و به شدت افزایش پیدا خواهد کرد. یعنی به جایی می‌رسیم که یک دهم گاز مورد نیاز کشور را هم نمی‌توانیم تامین کنیم. از آن طرف پول هم نداریم، صندوق توسعه ملی ما تقریبا خالی است و درآمد نفت کفاف اداره کشور را نمی‌دهد. ما در ۵ ماه اول سال ۱۹ میلیارد دلار صادرات و ۲۴ میلیارد دلار واردات غیرنفتی داشتیم. در ۶ ماه اول سال درآمد نفتی ما یک پنجم عراق بود. نتیجتا همه چیز در جهت نگرانی است.

وی در ادامه افزود: ما مخزان مشترک با کشور‌های همسایه داریم که با سرعت آن را تخلیه می‌کنند، ما پول نداریم و فقط نگاه می‌کنیم. اگر پول نداریم که مخزن مشترک را توسعه دهیم، پول برای تامین گاز هم نداریم. گاز جنوبی نیز درگیر افت است و تولید ما با سرعت کاهش پیدا می‌کند. در هر صورت وضعیت غیرعادی است. ما با این واقعیت مواجه هستیم که تولید در پارس جنوبی کاهش پیدا کرده است.

دفتریان درباره عدم توجه دولت به مسئله ناترازی بیان کرد: سازمان برنامه سندی را در اسفند ۹۹ داد که تصویری از موازنه تولید و مصرف را تا ۱۴۲۰ را نوشت، اعداد آن به این بدی که من می‌گویم نیست، اما واقعیت همین است که اشاره کردم؛ بنابراین مسئولین کشور هم شاید ندانند که چه فاجعه‌ای در پیش است. ما از انجمن مهندسی گاز نامه‌ای به آقای مخبر نوشتیم که امنیت تامین انرژی ما شدیدا به خطر افتاده است و کشور ما امکان تولید برق از باد و خورشید را به خوبی داریم که باید از آن استفاده کنیم. از سوی دیگر انرژی در کشور باید متولی داشته باشد، وقتی بالاترین هزینه کشور و درآمد کشور از انرژی است و ۱۰۰ میلیارد دلار انرژی مصرف می‌کنیم، بزرگترین قطب اقتصاد کشور نمی‌تواند بدون متولی باشد که بگوید چرا ۱۵ برابر سرانه ژاپنی‌ها مصرف می‌کنیم؟ همه نقاط کشور یک متولی دارد، اما انرژی کشور متولی ندارد. چرا شرکت توانیر در شبکه انتقال اینقدر پرتی انرژی دارد؟ یک نفر باید این موضوعات را پیگیری کند.

دفتریان درباره اضافه مصرف در حوزه‌های مختلف گفت: ترکیه ۱۲ میلیون لیتر بنزین مصرف می‌کند ما امسال فقط ۱۳ درصد به مصرف اضافه کردیم. اصلا این اعداد قابل توجیه نیست؛ ابتدایی‌ترین آدم هم جلو بیاید وحشت می‌کند که چطور ما این همه پول را دور می‌ریزیم و چشم‌های خود را هم کور می‌کنیم؟ اقتصاد ما به راحتی می‌تواند سامان بگیرد.