عضویت ایران در بریکس از نظر دولت یک اتفاق و دستاورد عظیم است اما به واقع بدون برجام و روابط با غرب ایران کماکان درگیر محدودیتهاییست که از اهمیت عضویت در این پیمانها و سازمانها میکاهد.
به گزارش «انتخاب»؛ به جهت بررسی موضوع فوق گفتگو کردیم با علیاصغر زرگر،استاد روابط بینالملل، که در ادامه مشروح آنرا میخوانیم:
*بریکس از چه اهمیتی در فضای بین الملل برخوردار است؟
پیوستن جمهوری اسلامی ایران به بریکس که چهار عضو از پنج عضو اصلی آن (چین، هند، روسیه و برزیل) قطب های اقتصادی و صنعتی مهمی هستند از نظر سیاست خارجی از اهمیت ژئو پولتیک و ژئواکونومیک و تجارت بین الملل از اهمیت ویژه ای بر خوردار است.
پیوستن ایران به این قطب اقتصادی نویدی است از کاستن انزوای بین المللی ایران که آمریکا و غری در صدد افززایش آن بوده اند. معهذا جمهوری ایران از این منظر نباید برای جبهه گیری در مقابل غرب و آمریکا امید زیادی به یاری کشورهای عضو بریکش داشته باشد. زیرا باستثنای روسیه و چین مابقی خصوصا هند و برزیل و کشورهایی مانند عربستان و امارات که اعضای جدید خواهند بود مخالف هر گونه رویکرد ضد غربی گروه بریکس هستند و مبنا را بر همکاری با غرب نهاده اند.
*آیا پیوستن به بریکس می تواند کشور را از مذاکرات برای احیای برجام بی نیاز کند؟
خطر اصلی پیوستن ایران به پیمان شانگهای و اکنون به بریکس آنست که جمهوری اسلامی به این توهم دچار شود که میتواند از این دو سازمان در جهت کاهش فشارهای آمریکا و غرب استفاده کند. در حالیکه خود گروه بریکس در اعلامیه هاش اعلام کرده است که هدف گروه ارتقا همکاری اقتصادی در بین اعضا و هر یک از اعضا توسعه اقتصادی پایدار در کشورهای همجوار در قالب همکاریهای و قواعد بین المللی است. آنها اعلام کرده اند که قصد ضدیت با غرب و اتحادیه اروپا را ندارند و ضمن مخالت با یکجانبه گرایی به همکاری خود با سازمانهای بین المللی ادامه خواهند داد. بنابراین ایران نباید به صرف عضویت در بریکس دلخوش باشد بلکه باید بنا بر همکاری اقتصادی، افزایش تجارت با اعضا و جلب هر چه بیشتر سرمایه گذاری خراجی در کشور مبذول دارد. و در عین حال تلاش بر تنش زدایی و لغو تحریم ها را وجهه همتت خود قرار دهد. در میان باید بیشترین تلاش را برای همکاری اقصادی با چین و جذب سرمایه های آن کشور در ایران بکار برد. در غیر اینصورت کشورهایی مثل روسیه و چین از عضویت ایران صرفا در جهت منافع خود استفاده خواهند کرد و سر ایران بی کلاه خواهد ماند.
*نگاه دولت به بریکس تا چه حد واقعی و تا چه حد تبلیغاتی است؟
شاید عضویت در بریکس برای ایران هم از جهت تبلیغاتی مهم باشد که از انزوای ایران در مقابل غرب می کاهد و هم اگر ایران واقع بین باشد و در چارچوب منافع ملی خود سعی در استفاده اقتصادی و سرمایه گذاری از کشوهای عضو بریکس نماید بیشترین نفع را خواهد برد.
*چرا عربستان پس از ارسال دعوتنامه از سوی بریکس، اعلام کرد که پس از بررسی لازم نتیجه را اعلام خواهد کرد؟
عربستان طه یک دهه گذشته سیاست خارجی و توسعه اقتصادی هوشمندانهای را انتخاب کرده است. بنابراین عضویت در بریکس و توسعه همکاری اقتصادی با قطب های صنعتی دنیا سیاست توسعه ای این کشور را تسهیل خواهد کرد. خصا در بخش انرژی و فروش نفت و فراورده های نفتی بازار عظیمی را در اختیار این کشور قرار خواهد داد. علاوه بر اینها با وجه به ارتباط خوب این کشور با غرب و آمریکا، عضویت در بریکس میتواند اهرمی باشد برای اخذ بیشترین امتیاز از آمریکا و غرب!
کوروش احمدی: واقعیت این است که تصمیم به بزرگ کردن بریکس تصمیمی بود که سران بریکس بعد از یک دوره چند ساله اختلاف، خصوصا بین هند و چین، گرفتند و برای نیل به نتیجه و رفع نگرانی هند از ضد غرب شدن بریکس، طیفی از کشورهای شرق گرا و غرب گرا را دعوت کردند که گویا برخی از آنها حتی درخواست عضویت نکرده بودند. البته همین افزایش اعضا می تواند بر موثر و کارآمد بودن بریکس تاثیر منفی داشته باشد.