پایگاه خبری «انتخاب»: تحولات اخیر در حوزه سیاست خارجی از جمله برقراری ارتباط با کشور های منطقه بخصوص توافق با عربستان پس از هفت سال قطع ارتباط،گویای تغییری در نگاه های سیاست خارجی دولتمردان است که می تواند در زمینه اقتصاد و سیاست منطقه ای کمک های قابل توجهی در شرایط تحریمی فعلی باشد.هرچند نقش چین در این میان به باور کارشناسان می تواند نتایج مثبت و منفی به دنبال داشته باشد که از یک سو فضایی جدید برای تجارت ایران باز کند و از سوی دیگر کار برجام را سخت تر کند.
فداحسین مالکی، دیپلمات سابق و نماینده مجلس درباره تحولات اخیر در سیاست خارجی با تفسیر یک تغییر در نگاه های سیاست خارجی ایران به «انتخاب» گفت: این اتفاق قطعا یک تغییر نگاه در سیاست خارجی کشور است که ضرورت هم دارد، به لحاظ اینکه ما سال هاست از ظرفیت های کلانی که داشتیم غفلت کردیمف از ظرفیت های مهمی که برخی کشور های همسایه و منطقه هم داشته اند غفلت کردیم.آن کشور ها هم همین فکر را می کنند که روابطشان را با تهران عمیق تر می کنند، یعنی این حلقه ی مفقوده ای بود که تا به حال احساس کردیم. به لحاظ اینکه ایران 15کشور همسایه دارد و هر کدام یک ظرفیتی برای ما دارند. با توجه به تحولات اخیری که در منطقه اتفاق افتاد از جمله حضور برخی کشور های بیگانه که باعث تحریک کشور های همسایه بر علیه ما شده بود،برقراری روابط ما با همسایگان مهم است.ارتباط ما با عربستان7سال قطع بود و هر دو ضرر کردیم به هر حال ایران و عربستان دو قدرت انرژی در جهان هستند و زمانیکه از هم فاصله بگیرند، جا برای بیگانگان باز می شود؛ در همین وضعیت است که ترامپ می گوید ما عربستان را برای دوشیدن می خواهیم اما وقتی عربستان کنار ایران قرار بگیرد وضعیت متفاوت می شود.
وی درباره سفر اخیر شمخانی به امارات افزود: سفر آقای شمخانی به امارات هم همین حالت را دارد البته با ضرورت بیشتر چون تبادلات مالی و بانکی و ارزی ما در امارات جدی است و همه این ها مبین این واقعیت است که کشور های منطقه به یکدیگر برای تبادلات تجاری و سیاسی نیاز دارند.
این نماینده مجلس سپس در رابطه با جایگزینی شمخانی به جای وزارت خارجه در مذاکرات اشاره کرد: این اتفاق در معادلات بین المللی وجود دارد و اتفاقی طبیعی است. با توجه به سطح روابطی که قرار است برقرار شود از چه شخصیت و عنصری استفاده شود و اینطور نیست که بگوییم آقای شمخانی جای وزیر خارجه را گرفته است، وزیر خارجه جای خود را دارد و در نقاطی که لازم باشد حضور پیدا می کند و بستر سازی اینگونه جلساتی که آقای شمخانی شرکت می کند توسط وزارت خارجه انجام می شود؛ شاید ما چندسالیست که با عربستان از سوی وزارت خارجه جلساتی داریم تا به اینجا رسید و در سطح دبیران شورای عالی امنیت مذاکره به سرانجام رسید.
مالکی سپس نسبت به امتیازات کوتاه مدت برقراری روابط با کشور های منطقه افزود: این ارتباطات تاثیرات بسیاری می تواند داشته باشد، اخیرا سعودی ها واکنش منفی به اسراییل نشان داده اند و گروسی نیز نسبت به زیاده خواهی های اسراییل واکنش نشان داد،آن ها حتی از دعوت گروسی پرهیز کردند و قطعا هرچقدر کشور های منطقه به یکدیگر نزدیکتر شوند فتنه انگیزی هایی که برخی کشور ها می خواهند در خاورمیانه داشته باشند بی اثر می شود.
مالکی در پایان درباره نقش چین در مذاکرات اخیر و حضور این ابرقدرت در خاورمیانه گفت: چین به لحاظ قدرت اقتصادی که در منطقه دارد بالاخره محور این مذاکرات قرار گرفته است؛ این را کشور های عربی منطقه می دانند که تا به حال با طنابی به چاه رفته بودند که خیلی منافعشان را تامین نمی کرد؛ من چندی قبل هم که سفری به عمان داشتم همین مسائل مطرح بود؛ الان چین یک قدرت اقتصادی است و شاید تغییر رویکرد سیاست خارجی چین هم جالب است؛ چینی ها کمتر در معادلات سیاسی منطقه شرکت می کردند اما الان یک حضور سیاسی پررنگ و مثبت دارند و قطعا گام های بعدی که با چین و کشور های حاشیه خلیج فارس خواهیم داشت برای آمریکایی ها خیلی سنگین تمام می شود؛ تحولاتی که در یکسال گذشته رخ داد، بخصوص در شروع جنگ اوکراین و روسیه همه این نشانه ها بیانگر این است که کشور ها آسیا مرکزی و خاورمیانه کنار هم قرار می گیرند و این احساس به وجود آمده است که می توانند یک قدرت باشند.
