سلامت روان در اروپا؛ مردم کدام کشور بالاترین میزان مصرف داروهای ضدافسردگی را دارند؟

یورونیوز: مصرف داروهای ضدافسردگی در سطح جهان طی دو دهه گذشته به طرز چشمگیری افزایش یافته و بیشترین میزان مصرف این داروها در اروپا به ثبت رسیده است.

داده‌های سازمان همکاری و توسعه اقتصادی نشان می‌دهد که استفاده از داروهای ضدافسردگی بین سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۰ در ۱۸ کشور اروپایی دو برابر و نیم شده است. به گفته این نهاد ابتلا به افسردگی و اضطراب به طور قابل توجهی در جریان همه‌گیری ویروس کرونا افزایش یافت.

در این میان یکی از پرسش‌هایی که مطرح می‌شود این است که آیا کشورهایی که ساکنان شادتری دارند داروهای ضدافسردگی کمتری مصرف می‌کنند؟ از سوی دیگر دلیل افزایش چشمگیر استفاده از داروهای ضدافسردگی از نظر پژوهشگران چیست؟

بنا به داده‌های سازمان همکاری و توسعه اقتصادی میانگین مصرف داروهای ضدافسردگی در ۱۸ کشور اروپایی معادل ۳۰.۵ دوز تعریف‌شده روزانه به ازای هر هزار نفر در سال ۲۰۰۰ بود. این رقم در سال ۲۰۲۰ به ۷۵.۳ دوز رسید که از افزایش ۱۴۷ درصدی مصرف در این کشورها حکایت دارد.

با این حال تفاوت میانگین مصرف در بین ۱۸ کشور اروپایی در سال ۲۰۰۰ تفاوت زیادی را نشان می‌داد. در حالی که در استونی مصرف دوز تعریف شده به ازای هر هزار نفر روزانه ۶.۴ دوز بود این رقم در ایسلند به ۷۰.۵ دوز می‌رسید.

بالاترین میزان افزایش مصرف داروهای ضدافسردگی در بین ۱۸ کشور اروپایی در جمهوری چک به ثبت رسیده است. دوز تعریف‌شده روزانه مصرف داروهای ضدافسردگی در این کشور طی ۲۰ سال ۵۷۷ درصد افزایش یافت. این در حالی است که در فرانسه افزایش مصرف دوز تعریف‌شده روزانه بین سال‌‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۰ تنها ۳۸ درصد بود.

افزایش مصرف داروهای ضدافسردگی در همین بازه زمانی در پرتغال ۳۰۴ درصد، در بریتانیا ۲۵۶ درصد، در اسپانیا ۲۰۸ درصد و در آلمان ۲۰۰ درصد بود.

مقایسه میزان افزایش مصرف داروهای ضدافسردگی در پنج کشور فرانسه، آلمان، پرتغال، اسپانیا و سوئد نشان می‌دهد که وضعیت این کشورها تا چه حد با یکدیگر در این زمینه متفاوت است.

در حالی که افزایش میزان مصرف این داروها در فرانسه به ویژه طی ۱۵ سال گذشته چندان قابل توجه نیست پرتغال با افزایش چشمگیری روبرو بوده است.

از سوی دیگر مقایسه سال به سال میزان افزایش مصرف داروهای ضدافسردگی در کشورهای اروپایی نشان می‌دهد که در ۱۴ کشور مصرف این داروها بیش از دو برابر شده است.

کدام کشورهای اروپایی شاهد بالاترین میزان مصرف داروهای ضدافسردگی هستند؟

داده‌های مربوط به ۲۴ کشور اروپایی در زمینه میزان مصرف داروهای ضدافسردگی طی یک دهه اخیر موجود است.

میزان مصرف دوز تعریف‌شده روزانه این داروها در سال ۲۰۲۰ به ازای هر هزار نفر در لتونی ۲۰ دوز بود. این رقم در ایسلند بالاتر از دیگر کشورها بود و به ۱۵۳ می‌رسید. پس از ایسلند پرتغال (۱۳۱ دوز تعریف‌شده روزانه)، بریتانیا (۱۰۸ دوز تعریف‌شده روزانه در سال ۲۰۱۷)، سوئد (۱۰۵ دوز تعریف شده روزانه) و اسپانیا (۸۷ دوز تعریف شده روزانه) قرار داشتند.

میانگین مصرف دوز تعریف‌شده روزانه داروهای ضدافسردگی در ۲۴ کشور اروپایی در سال ۲۰۲۰ میلادی ۶۸ دوز بود. در پرجمعیت‌ترین کشورها در میان این ۲۴ کشور یعنی ترکیه، فرانسه و آلمان به ترتیب میانگین ۴۹، ۵۵ و ۶۲ دوز به ثبت رسید که از میانگین کلی کمتر است.

آیا بین شادی مردم کشورها و مصرف داروی ضدافسردگی ارتباطی معنادار وجود دارد؟

پاسخ کوتاه به این سوال منفی است. داده‌های موجود در کشورهای اروپایی نشان نمی‌دهد که مردم کشورهایی که شادتر هستند کمتر از دیگران داروی ضدافسردگی مصرف کنند.

ایسلند در گزارش منتشرشده از شادی مردمان جهان در سال ۲۰۲۰، به عنوان دومین کشور شاد جهان معرفی شده بود. این در حالی است که این کشور بالاترین میزان مصرف داروهای ضدافسردگی در میان کشورهای اروپایی را دارد.

سوئد که در جایگاه ششم گزارش منتشرشده از میزان شادی مردمان جهان قرار داشت چهارمین کشور مصرف‌کننده داروهای ضدافسردگی در اروپا است.

شادترین کشور جهان براساس گزارش منتشرشده در سال ۲۰۲۰ فنلاند بود. این در حالی است که فنلاندی‌ها در بین ۲۴ کشور اروپایی جایگاه هفتم را درزمینه مصرف داروهای ضدافسردگی دارند.

از سوی دیگر لتونی که پائین‌ترین میزان مصرف داروهای ضدافسردگی را در بین کشورهای اروپایی دارد در گزارش منتشرشده از میزان شادی مردمان جهان در رتبه ۳۴ قرار گرفته است.

دانمارک؛ تنها کشور اروپایی که سطح مصرف داروهای ضدافسردگی در آن کاهش یافته است

مصرف داروهای ضدافسردگی بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ در ۲۴ کشور اروپایی ۳۶.۵ درصد افزایش یافت. میانگین مصرف دوز تعریف‌شده روزانه از ۴۹.۸ به ۶۸ دوز رسید. دانمارک تنها کشوری است که شاهد کاهش میزان مصرف داروهای ضدافسردگی بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ بود.

مصرف این داروها در این کشور اروپایی چهار درصد در این بازه زمانی کاهش یافت.

بالاترین میزان افزایش مصرف بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ با رشد ۱۳۳ درصدی در استونی به ثبت رسید. این در حالی است که میزان مصرف در فرانسه تنها دو درصد در این یک دهه افزایش یافته بود.

در مقابل سطح مصرف داروهای ضدافسردگی در بریتانیا دو برابر شد و در ترکیه ۵۰ درصد افزایش یافت.

کشورهای اروپایی چه قدر برای داروهای ضدافسردگی هزینه می‌کنند؟

هزینه داروهای ضدافسردگی برای شهروندان اروپایی و دولت‌های‌شان سنگین است.

آلمان در سال ۲۰۲۰ حدود ۸۱۲ میلیون دلار برای داروهای ضدافسردگی هزینه کرده بود. پس از آلمان کشورهای اسپانیا و ایتالیا با هزینه ۶۴۹ و ۴۵۶ میلیون دلاری در رتبه‌های دوم و سوم در زمینه هزینه برای داروهای ضدافسردگی قرار دارند.

نسبت هزینه داروهای ضدافسردگی به کل هزینه‌های دارویی در برخی از کشورهای اروپایی قابل توجه است.

داروهای ضدافسردگی حدود چهار درصد از کل هزینه‌های دارویی پرتغال را در سال ۲۰۲۰ تشکیل می‌داد. این رقم در اسپانیا ۲.۷ درصد، ۲.۲ درصد در اتریش، ۱.۹ درصد در ترکیه و ۱.۴ درصد در آلمان بود.

میزان شیوع افسردگی مزمن در اروپا

آمار رسمی درباره شمار افرادی که در اروپا از افسردگی مزمن رنج می‌برند یا به روانشناس، روانپزشک و روان درمانگر مراجعه می‌کنند وجود ندارد.

با این حال نتیجه تحقیقی که یورواستات (اداره آمار اتحادیه اروپا) انجام داده است نشان می‌دهد که ۷.۲ درصد جمعیت اروپا در سال ۲۰۱۹ مدعی شده‌اند که از افسردگی مزمن رنج می‌برند. این رقم در مقایسه با سال ۲۰۱۴ اندکی افزایش یافته است.

این در حالی است که زمان انتشار نتایج این تحقیق قبل از شیوع ویروس کرونا و تبعات روحی و روانی آن برای شهروندان بوده است.

در میان کشورهای اتحادیه اروپا پرتغال در سال ۲۰۱۹ بالاترین میزان افراد مبتلا به افسردگی مزمن را داشت. سوئد، آلمان و کرواسی پس از پرتغال بیشترین میزان افسرده‌های مزمن در این تحقیق را داشتند.

در مقابل در کشورهای رومانی، بلغارستان و مالت کمترین میزان افراد مبتلا به افسردگی مزمن گزارش شده است.

نکته قابل توجه اینجاست که دو کشور پرتغال و ایسلند هم بالاترین میزان ابتلا به افسردگی مزمن را داشتند و هم بالاترین سهم را در زمینه مصرف دوز تعریف‌شده روزانه داروهای ضدافسردگی به خود اختصاص داده‌اند.

تاثیر همه‌گیری کرونا بر سلامت روان

پژوهش‌های اخیر سازمان همکاری و توسعه اقتصادی نشان داده است که سلامت روان انسان‌ها به شکل قابل توجهی تحت تاثیر همه‌گیری ویروس کرونا قرار گرفت.

سطح ابتلای افراد به اضطراب و افسردگی از ماه مارس سال ۲۰۲۰ به بعد در ۱۵ کشور عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی افزایش یافت. چند کشور اروپایی در میان این ۱۵ کشور بودند.

ابتلای افراد به اضطراب در اوایل سال ۲۰۲۰ در کشورهای بلژیک، فرانسه، ایتالیا، مکزیک، نیوزیلند، بریتانیا و آمریکا دو برابر یا بیشتر از دو برابر شده بود.

آیا مصرف داروهای ضدافسردگی در دوران شیوع کرونا افزایش یافت؟

شیوع بیماری‌های روح و روان از جمله افسردگی و اضطراب در جریان همه‌گیری ویروس کرونا به طور چشمگیری افزایش یافت. مصرف داروهای ضدافسردگی بین سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۱ در ۱۴ کشور عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی ۱۰ درصد افزایش پیدا کرد. به عنوان مثال مصرف این داروها در لتونی ۲۲ درصد بالا رفت اما در مجارستان تنها یک درصد افزایش یافت.

چرا مصرف داروهای ضدافسردگی رو به افزایش است؟

از عوامل مختلفی می‌توان به عنوان عوامل تاثیرگذار در افزایش مصرف داروهای ضدافسردگی نام برد.

محققانی که روند تجویز داروهای ضدافسردگی در بریتانیا را بین سال‌های ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۱ بررسی کرده‌اند بر این باور هستند که بخشی از افزایش موارد تجویز داروهای ضدافسردگی به تشخیص بهتر بیماری افسردگی، دسترسی بیشتر به داروهای این بیماری، تغییر رویکرد بیماران، دسترسی بیشتر به درمانگران و تغییر دستورالعمل‌های بالینی بر می‌گردد.