کیهان: چند روزی است که به علت وقوع اغتشاشات و آشوبگری در برخی مناطق کشور، محدودیتهایی در دسترسی به پیامرسانهای خارجی همچون واتسآپ و اینستاگرام و... وضع شده است، کاری که با توجه به سبقه مسئولیتناپذیری این پیامرسانها و نمونههای مشابه آنها شاید اجتنابناپذیر باشد.
رها بودن شبکههای اجتماعی خارجی را در گذشته و در جریان فتنه سال 88 یا حوادث دی ماه 96 و آبان 98 و این روزها به وضوح میتوان دید. دادن سرویس و میدان به آشوبگران برای مواردی همچون انتشار آموزش ساخت بمب دستساز یا انتشار پرحجم شایعات و دروغهای تحریککننده، فراخوان برای تجمع و آشوب و موارد دیگر وظیفهایست که شبکههای اجتماعی خارجی در حوادث مشابه سالهای اخیر و روزهای گذشته کشورمان در عمل به آن کم نگذاشتهاند.
البته اینها خود، نمونهای از تناقض و سیاستهای دوگانهایست که با همه شعارهای فریبنده و ریاکارانه، این شبکههای اجتماعی نمیتوانند از آن فرار کنند. به عنوان مثال همین توئیتر که در جریان فتنه سال 88 به تصریح هیلاری کلینتون در کتاب خاطراتش، از تعمیر موقت و توقف محدود فعالیت خود منع شده بود تا حتی ذرهای در اثرگذاری بر آشوب در ایران اختلال ایجاد نشود، در جریان آشوبهای پس از انتخابات ریاست جمهوری اخیر در آمریکا و حتی پیش از آن، تمهیدات خاصی برای جلوگیری از بروز هرجومرج در این کشور اندیشید حتی اگر قرار بود عامل هرجومرج، رئیسجمهور آمریکا باشد.
این شبکه اجتماعی از همان ابتدا اعلام کرد اجازه نخواهد داد هیچکدام از نامزدها (بخوانید: دونالد ترامپ) پیش از شمارش آرای کافی، اعلام پیروزی زودهنگام کند. نهایتا هم توئیتر و شبکههای اجتماعی دیگر آمریکا حتی به رئیسجمهور مستقر خود نیز رحم نکردند و صفحات ترامپ را بستند تا نشان دهند در موضوع حفظ امنیت و جلوگیری از هرج و مرج در کشورشان شوخی ندارند.
تخریب فرهنگی و تربیتی با هدفگیری نوجوانان، جوانان و خانوادهها
متاسفانه یکی دیگر از کارکردهای مورد نظر پیامرسانهای خارجی برای فعالیت در کشورمان اجرای برنامههای ضدفرهنگی و تخریبی تدارکدیده شده از سوی دشمنان علیه پرورش صحیح نسل جوان و هدفگیری خانوادههاست. وقتی هم این پیامرسانها با تذکر مسئولان کشورمان برای پذیرش مسئولیت این اقدامات و دادن تعهد برای رعایت اصول و استانداردهای فرهنگی جامعه ایرانی اسلامی مواجه میشوند با قلدری و سرکشی رفتار میکنند. حال آنکه همین شبکههای اجتماعی در بسیاری از کشورهای غربی دارای خط قرمزهایی هستند که حاضر به رعایت آنها در کشورمان نیستند.
نگاهی به محتوای ارائه شده در شبکههایی همچون تلگرام و اینستاگرام که به راحتی در دسترس کودک و نوجوان و جوانان و خانوادهها قرار دارد مواردی همچون ترویج خشونت، ترویج بیدینی، فروش سلاح و مشروبات و ترویج بیبند و باری و فحشا و پر و بال دادن به شبکههای ویرانگر قمار و شرطبندی و همچنین ترویج فرهنگ خودنمایی و و فرهنگ سگپروری و دوری از ازدواج و فرزندآوری... تنها نمونههایی از سوغات این شبکههای اجتماعی غیر متعهد برای نسل جوان و خانوادههای ایرانی است.
خندهدار اینکه اینستاگرامی که انتشار تصویر قهرمان ملی و سردار سرافراز کشورمان در مبارزه با تروریسم یعنی شهید حاج قاسم سلیمانی را تحمل نمیکند اجازه نشر هزار و یک محتوای مضر را میدهد.
ضرر اقتصادی نتیجه سرمایهگذاری در بستر نامطمئن
با گسترش شبکههای مجازی در سالهای گذشته تا به امروز، زمینه قابل توجهی از فعالیت اقتصادی در سطوح مختلف در این فضا ایجاد شده است. در کشورمان کم نیستند کسب و کارهایی که یا در کنار فعالیت معمول خود در فضای معمول از ظرفیتهای تبلیغ یا داد و ستد در فضای مجازی هم استفاده میکنند و یا کسب و کارهایی که ذاتاً بر اساس فعالیت در بستر مجازی شکل گرفتهاند و به طور کامل در این فضا مشغول هستند. اما همواره هشدار داده شده است که شبکههای اجتماعی خارجی به دلایلی محل صد در صد مناسب و مطمئنی برای فعالیتهای اقتصادی نیستند از جمله اینکه بارها پلیس فتا اعلام کرده است که در موارد زیادی پروندههای کلاهبرداریهای مرتبط با داد و ستدهای مجازی که در شبکههای اجتماعی خارجی صورت گرفته به علت پاسخگو نبودن مدیران این شبکهها به نتیجه نمیرسد و بسیاری از مردم به خاطر آن ضرر و زیانهای هنگفتی متحمل شدهاند و برعکس این شرایط فضای خوبی در اختیار کلاهبرداران گذاشته است که با خیال راحت مشغول چپاول مردم باشند.
از طرفی حتی کسب و کارهای معمول و سالم نیز از این بیاعتمادی ایجاد شده در مردم به خاطر رواج کلاهبرداریهای مجازی غیر قابل تعقیب آسیب میبینند و اگر قطعاً فعالیتهای اقتصادی مجازی در فضایی مطمئن و متعهد و پاسخگو همچون شبکههای داخلی شکل بگیرد هم خریدار و هم فروشنده با خیال راحتتر فعالیت میکنند و این کسب و کارها با رونق بیشتری روبهرو خواهند شد. ضمن اینکه سرمایهگذاری در فضای بیگانه که ممکن است به دلایلی همچون اتفاقات این روزها به اجبار متوقف و مختل شود منطقی نیست.
به دلایل مذکور و دلایل مختلف دیگر، عقل حکم میکند که هر چه بیشتر و سریعتر به سمت ارتقای توان داخلی در حوزه پیامرسانها و شبکههای اجتماعی و استقلال در فضای مجازی حرکت کنیم. طی روزهای اخیر با محدودیتهای ایجاد شده برای پیامرسانهای خارجی باز هم موج استقبال مردم از پیامرسانهای داخلی ایجاد شده و بسیاری از افراد یک یا چند نمونه از پیامرسانهای ایرانی را مورد استفاده قرار میدهند. اما کم توجهی مسئولان دولت قبل در حمایت از پیامرسانهای بومی و عدم حرکت در مسیر استقلال مجازی باعث شده است که با وجود همه تواناییها و ظرفیتهای داخلی در حوزه پیامرسانهای، با سطح مطلوب و مورد انتظار فاصله داشته باشیم و نیاز مردم به طور کامل یا مطلوب پاسخ داده نشود.