ایلنا: یک نماینده مجلس گفت: ما اکنون به افغانستان برق صادر میکنیم، آب شهرستان زرنج و سوخت این کشور را تامین میکنیم، ترانزیت و مهمترین شاهراه ارسال کالا و سوخت به افغانستان محورهای ترانزیتی کشور ما است اما متاسفانه علیرغم تعاملاتی که ایران با طرف افغان دارد آنها به تعهدات خود در قبال حقابه هیرمند عمل نمیکنند.
محمد سرگزی درباره وضعیت تامین آب در سیستان و بلوچستان اظهار داشت: در حال حاضر شرایط آب در شمال استان سیستان و بلوچستان به شدت بحرانی است، ما هیچگونه منابع آبی جز ذخیره چاه نیمهها نداریم، در سالهای قبل با توجه به بارندگیهایی که در حوزههای مشترک رودخانه هیرمند بوده آب به سیستان میآمد و در چاه نیمهها ذخیره میشد اما اکنون بواسطه بارندگی کم چند سال اخیر ذخایر آبی در حوزه شمال استان در حال اتمام است و قطعا در کوتاهمدت اخذ حقابه رودخانه هیرمند اولویت دارد تا زمانی داشته باشیم که پروژههای آب را به نحوی دنبال کنیم که نیاز خودمان را در حوزه آب شرب از آورد رودخانه هیرمند به صفر برسانیم.
وی افزود: بحث انتقال آب از تهلاب به زاهدان و زابل یکی از پروژهها است و دوم انتقال از چاههایی که در اطراف حرمک قرار دارد، این طرحها دو سال زمان میبرد که آغاز و به نتیجه برسد.
افغانها به وعدههای آبی عمل نکردند
نماینده مردم زابل در مجلس شورای اسلامی در ادامه با اشاره به موضوع حقابه ایران از هیرمند گفت: طبق پیگیریهای دستگاه دیپلماسی و وعده افغانها مبنی بر بازگشایی دریچهها این اتفاق افتاد اما به خاطر بندها و استفاده کشاورزان و حجم کم؛ آب به سیستان نرسید، احساس میشود افغانها در بحث حقابه هیرمند متعهد به قرارداد 1351 نیستند، سال گذشته کمتر از 5 درصد آب را به سمت ایران روانه کردند و امسال با وجود بارندگیهایی هم که بوده هنوز هیچ آبی تامین نشده است.
همکاری با افغانستان منوط به اجرای عهدنامه 1351 شود
وی خاطرنشان کرد: اکنون ما آب 30 هزار خانواده شهرستان زرنج را از موجودی همین آب به صورت رایگان تخصیص میدهیم، یا تامین سوخت زمستانی، کپسول گاز و ترانزیت و مبادلات دیگری داریم، اما متاسفانه علیرغم تعاملاتی که ایران با طرف افغان دارد آنها به تعهدات خود عمل نمیکنند بنابراین یکی از اقداماتی که میتوانیم انجام دهیم اینکه هرگونه همکاری و امتیاز به کشور افغانستان منوط به اجرای عهدنامه 1351 شود.
سرگزی تاکید کرد: ما اکنون به این کشور برق صادر میکنیم، آب شهرستان زرنج و سوخت این کشور را تامین میکنیم ترانزیت و مهمترین شاهراه ارسال کالا و سوخت به افغانستان محورهای ترانزیتی کشور ما است که بواسطه حرکت همین ترانزیت خیلی از مردم ما در جادههای بین شهری در تصادفات از دست میروند.
بیش از 3.5 میلیون افغانستانی از منابع آب شرب ما استفاده میکنند
وی با بیان اینکه افغانها علیرغم حسن نیت جمهوری اسلامی به تعهدات خود در قبال ایران عمل نمیکنند، یادآور شد: بیش از 3.5 میلیون نفر افغانستانی در کشور ما زندگی میکنند و از منابع آب شرب ما استفاده میکنند، از یارانههای آشکار و پنهان کشور ما برخوردارند، از آموزش و پروش رایگان استفاده میکنند، دور از انصاف است که منابع آبی 500 هزار نفر در شمال سیستان و بلوچستان که طبق معاهده 1351 حقشان است در اختیار مردم قرار داده نشود.
این نماینده مجلس گفت: آنها میگویند که افکار عمومی فشار وارد میکند ما نمیتوانیم آب را رها کنیم در کشور ما هم افکار عمومی فشار میآورد که به کشور افغانستان امتیاز ندهیم.
وی در ادامه به موضوع انتقال آب از دریای عمان برای حل مشکل استان پرداخت و توضیح داد: وزارت نیرو موظف شده تا زمینه سرمایهگذاری بخش خصوصی را برای نمکزدایی آب دریا و انتقال آب به شهرهای استان سیستان و بلوچستان در اولویت قرار دهد، بر این اساس وزارت نیرو آب نمکزدایی شده را خریداری خواهد کرد.
وضعیت پروژه انتقال آب از عمان
سرگزی گفت: سال گذشته در نشستی با مجموعه معدنی و بخش خصوصی؛ یک شرکت مجوز گرفت که 100 میلیون متر مکعب آب دریا را با سرمایهگذاری نزدیک 40 هزار میلیارد تومان در یک هدفگذاری بلندمدت شیرینسازی کند، اکنون زمین تحویل و کار مقدماتی در حال انجام است، اما با توجه به طولانی بودن اجرای پروژه باید از منبعی آب را سریعتر به شمال استان برسانیم که از جمله انتقال آب از تهلاب و ذخیره آبی نزدیک 9 میلیارد متر مکعب است و آبی که مورد استفاده شهر زاهدان و زابل بوده 100 میلیارد متر مکعب است و با توجه به ایسی 10 تا 11 هزاری این آب باید تصفیه نیز صورت گیرد، در هر حال این پروژه کفاف چند سال نیاز آبی استان را میدهد و فرصتی ایجاد میکند تا پروژه انتقال آب از عمان به سرانجام برسد.