چند روزی بیشتر به تغییر مدیریت شهری باقی نمانده. شهرداریها و شورای شهر هر شهر و کلانشهری مشغول یک خانه تکانی برای آمدن مدیران جدید هستند و در این میان آنچه که باقی میماند و تاریخ میتواند درباره آن قضاوت کند، میراثی است که مدیران هر شهر به یادگار گذاشتهاند. میراثی که میتواند به عنوان یک ریل گذاری، زمینه موفقیت یا ایجاد بحران را در شهرها و کلانشهرها ایجاد کند. اصفهان هم از این قاعده مستثنی نیست. مدیران شهری اصفهان در چهار سال اخیر، تلاش خود را کردهاند که خیانتی به نصف جهان نکرده باشند. کلانشهری که میراثی بزرگ برای ایران است و چون نگین بر صنعت گردشگردی کشورمان میدرخشد.
این گزارش مرور کوتاهی است بر بخشهایی از اقدامات انجام شده توسط شهرداری اصفهان. اقداماتی که میتواند نقش موثری در آینده استانی بگذارد که تنها متعلق به شهروندانش نیست، اصفهان شهری است که تمام مردم ایران نگاهی ویژهای به آن دارند و برای همین مدیران شهری آینده نیز باید در نظر داشته باشند که اگر قدمی در این کلانشهر بر میدارند متعلق به کل ایران است.
در تمام 4 سال گذشته، قدرتالله نوروزی، سکاندار شهرداری اصفهان بود.نوروزی به عنوان اولین شهردار حقوقدان اصفهان که کلیدواژه هایی از جمله حقوق شهروندی، انضباط مالی، شفافیت، توجه به زیست پذیری شهری، توسعه متوازن و عدالت فضایی و ... را به ادبیات مدیریت شهری اصفهان اضافه کرد، دیپلماسی شهری را از ساحت یک واژه تشریفاتی به رویکرد و عمل گرایی تبدیل کرد.
مدیریت گفتوگو محور
نوروزی در تمام این 4 سال تلاش کرد، گفتوگو را جایگزین ادبیات دستوری کند؛ هرچند منش مدیریتی و همچنین جدیت در انجام کارها و امور شهری، بخشی از دیسیپلین مدیران شهری است، اما نباید فراموش کرد که عدهای ادبیات دستوری را حاکم بر عملکرد خود قرار میدهند و این مساله در شهرداری اصفهان اتفاق نیفتاد. او تلاش کرد ادبیات گفتگو و تعامل با نهادها، سازمان های مردم نهاد، مطالبه گران و کنشگران اجتماعی و مدنی، منتقدان رسانه ای و فعالان شبکه های اجتماعی را در شهرداری حاکم کند، و همین باعث شد اعتماد از دست رفته بسیاری از کنشگران و فعالان سمن ها به مدیریت شهری را بازگرداند و آنها با رغبت در برنامه های شهرداری و شهر مشارکت کنند، چرا که او به هم اندیشی و گفتگو در عمل اعتقاد داشت.
دیپلماسی شهری
باید بپذیریم، دیپلماسی شهری علمی است که هنوز در کشور ما آنطور که باید و شاید به آن پرداخته نشده. اما این علم برای کلانشهری چون اصفهان که مساله توریسم و گردشگری در آن از اهمیت برخوردار است لازم است.مدیران شهری در اصفهان تلاش کردند که با حداکثر استفاده از دیپلماسی شهری، ارتباطات این کلانشهر را با شهرهای شبیه و همخوان خود در کشورهای دیگر افزایش دهند و همین نگاه دو خواهرخوانده برای شهر اصفهان به ارمغان آورد و در نتیجه روابط کم فروغ شده با دیگر خواهرخوانده ها احیا و پرفروغ شد. آخرین پیوند خواهرخواندگی اصفهان به مهر سال 89 و برقراری پیمان خواهرشهری با شهر بعلبک لبنان باز می گردد و در این دوره مدیریت شهری، شهرداری اصفهان توانست بعد از 11 سال زنجیره اتصالات شهری خارجی خود را تکمیل کند و تابستان 1400 اصفهان و سمرقند و سپس اصفهان و پورتو به صورت رسمی فعالیت ها و تعاملات بین المللی خود را با امضای پیوند خواهرخواندگی میان دو شهر آغاز کردند.
از اقدامات دیگر برای احیای دیپلماسی شهری در اصفهان اعلام فراخوان طرح شهروند دیپلمات برای تعامل با همه کنشگران داخل و خارج از کشور برای اولین بار بود که می توانستند برای تقویت و توسعه ارتباطات با خواهرخوانده ها به اصفهان کمک کنند.
همچنین شهر اصفهان در راستای توسعه چندجانبهگرایی و بهرهگیری از ظرفیت شبکهها و سازمانهای مهم بینالمللی در حوزه شهرها، پس از طی فرآیندهای اداری، به عضویت سازمان جهانی شهرهای پایدار هوشمند (World Smart Sustainable Cities Organization) موسوم به WEGO درآمد.
اصفهان شهر دوستدار کودک
در بهمن ماه 1399، نشان کاندیداتوری شهر دوستدار کودک به عنوان اولین شهر کشور از سوی رئیس دفتر یونیسف در ایران، به اصفهان اهدا شد. شهر دوستدار کودک شهری است که در آن حقوق کودکان محترم شمرده میشود و نظر کودکان در معماری و شهرسازی دخیل است. این طرح در اروپا از سال 1980 مورد توجه گرفت و بالاخره در سال 1996 اجرایی شد. سال 1397 و درهمین راستا اصفهان یک تفاهمنامه دو ساله با یونیسف و وزارت کشور امضا کرد وموظف شد اقداماتی را در جهت رشد انجام این هدف انجام دهد. بعد از دی ماه 97، به لحاظ بحث ترویجی، خانه کودک، خانه نوجوان، مراکز تفریحی که ذیل سازمان فرهنگی قرار داشتند، همچنین شرح اقداماتی که خدمات شهری در جهت ارتقا بازیهای کیفی و اسباببازیها باید انجام میداد، کارهایی که بر عهده سازمان زیباسازی بود، همه اینها پیگیری شد. اما اصل کار و آن چیزی که باعث شد اصفهان نشان شهر دوستدار کودک را دریافت کند، تهیه اطلس کودکان شهر بود. اصفهان از سال 97 به عنوان پایلوت شهر دوستدار کودک انتخاب شد که طی این مدت شهرداری اصفهان توانست با تعامل ذی نفعان، گزارش وضعیت سنجی کودکان و برنامه اقدام اجرایی در 10 گام را در این زمینه تدوین و تهیه کند. همچنین چشم انداز برنامه اقدام شهر دوستدار کودک با مشارکت فعال و برگرفته از ایده های گروه های دارای نفع در این زمینه، تدوین شد.
*اصفهان به شبکه جهانی شهرهای یادگیرنده یونسکو پیوست
از دیدگاه یونسکو، شهر یادگیرنده، شهری است که تمامی منابع خود در هر بخش را برای ارتقای یادگیری فراگیر از پایه تا آموزش عالی، احیای یادگیری در خانواده و محله ها، تسهیل یادگیری در محیطهای شغلی، گسترش استفاده از فناوریهای نوین در یادگیری، ارتقای کیفیت یادگیری و پرورش فرهنگ یادگیری در سراسر زندگی افراد به کار می گیرد. به عبارت دیگر تمرکز و تاکید شبکه شهرهای یادگیرنده یونسکو بر «یادگیری مادام العمر» است.
تبدیل تهدید کرونا به فرصت گفتوگو
شهردار اصفهان از همان روزهای ابتدایی بروز بیماری کرونا برای دریافت تجربیات شهرهای خواهرخوانده اصفهان در این خصوص و اشتراک اقدامات اصفهان در این زمینه، در گفت و گو با شهرداران 13 شهر خواهرخوانده وقت، را باز کرد و با وجود فروکش کردن شیوع این بیماری این تعامل تا امروز با مدیریت شهری اصفهان از سوی طرف های خارجی در حوزه ها و با ابعاد دیگر ادامه دارد.
روشن شدن چراغ خاموش دیپلماسی شهری اصفهان با دو شهر خواهرخوانده «بارسلونا» و «فلورانس» بخشی از دستاوردهای جانبی این تعامل دیپلماتیک شهردار اصفهان در کنار ارسال ده ها نامه به شهرداران شهرهای خواهرخوانده و دریافت پاسخ متقابل و شکل گیری اشکال مختلف ارتباط میان مدیران مختلف شهری به صورت دوجانبه بود. همچنین ارسال محموله های مختلف بهداشتی از سوی کشورهای چین، آلمان و ... طی این روابط دو جانبه انجام شد.
شهردار اصفهان توسعه سرمایه گذاری خارجی در شرایط تحریم و استفاده از قابلیت های اصفهان در عرصه جهانی را در سطور نخستین برنامه های خود قرار داد و بر همین اساس، طی 4 دور سفر محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان به شهر اصفهان موضوعات مرتبط با حضور سرمایه گذاران خارجی و بهره برداری از سالن اجلاس سران به عنوان یک موقعیت جهانی مورد گفت و گوی شهردار اصفهان و دکتر ظریف قرار گرفت.