فارس: رئیس سازمان بورس با بیان اینکه سهم بازار سرمایه از تأمین مالی اقتصاد به 50 درصد رسیده است، گفت: امسال چشمانداز مناسبی برای بازار سرمایه و اقتصاد کشور متصور است.
محمدعلی دهقان دهنوی امروز در گفت وگوی زنده با شبکه خبر اعلام کرد: یکی از کارکردهای بازار سرمایه تأمین مالی برای انجام پروژههای اقتصادی و سرمایهگذاری است که با روش صندوقهای پروژه یک طرح اقتصادی از صفر تا 100 توسط تأمین مالی انجام میشود و حجم تجهیز منابع از طریق بازار سرمایه در سال گذشته به 670 هزار میلیارد تومان رسید که این رقم به اندازه نصف تأمین مالی صنعت بانکداری کشور است. بنابراین دیگر نمیتوانیم بگوییم که تأمین مالی اقتصاد کشور بانک محور است و امسال هم سهم بازار سرمایه از تأمین مالی از این هم بیشتر میشود.
وی در مورد اینکه آیا چشمانداز بورس در سال جدید مثبت است، گفت: در بلندمدت همیشه چشمانداز بازار سرمایه مثبت بوده است. آمارها و اطلاعات نشان میدهد اقتصاد کشور در سال 99 از رکود خارج شده است و عملکرد شرکتها با سوددهی بیشتری همراه شده است بنابراین فضای کلی اقتصاد و از جمله بورس امسال بهتر میشود، اما تأکید میکنیم مردم با تحلیل، مطالعه و مشورت وارد بازار سرمایه شوند.
رئیس سازمان بورس گفت: نگاه به سرمایهگذاری در بورس باید بلندمدت باشد و در گذشته هم ثابت شده بازدهی سرمایهگذاری در بازار سرمایه در بلندمدت بیشتر بوده است و این بازار به توسعه اقتصاد کمک کرده است. بنابراین باید بازار شفاف و نظارت بر آن بیشتر شود تا سرمایهگذاری از محل بازار سرمایه بیشتر شود. البته باید مقررات هم اصلاح شود.
دهقان دهنوی افزود: اگر اقتصاد با قیمتگذاری نادرست در بعضی از صنایع همراه شود آن صنعت از توجیه اقتصادی میافتد. برخی از شرکتها هستند که تولیدشان چند برابر شده اما در عین حال زیان انباشته در صورتهای مالی آنها روی داده است و این به خاطر قیمتگذاری انجام شده یعنی اینکه آن صنعت توجیه اقتصادی ندارد بنابراین کسی در آن صنعت سرمایهگذاری نمیکند. ما میخواهیم بازار سرمایه به سمتی برود که تأمین مالی برای سرمایهگذاری انجام شود.
به گفته وی؛ آمارها نشان میدهد در 12 سال گذشته به جز یکی دو سال رشد سرمایهگذاری در کشور منفی بوده و بنابراین باید کاری کنیم که رشد سرمایهگذاری مثبت شود و یکی از راههای تقویت سرمایهگذاری تأمین مالی از طریق بازار سرمایه است.
رئیس سازمان بورس همچنین در مورد عملکرد حقوقیها در بازار گفت: البته جمع بستن همه شرکتهای حقوقی در یک عنوان کار درستی نیست و به ویژه اینکه عدهای بخواهند حقوقیها را در مقابل حقیقیها قرار دهند زیرا برخی از شرکتهای حقوقی داشتیم که مسئولیتپذیر بودند و در سال گذشته در مقطعی که بازار رو به صعود بود و عرضه سهام کم بود آنها با عرضههای اولیه و یا عرضه سهام بیشتر کمک کردند در شرایطی که شاخص بازار سقوط میکرد برخی حقوقیها به وظیفه خود عمل کردند و سهام عرضه شده را خریداری کردند. در مقطعی از پایان سال گذشته هم بازار ثبات پیدا کرد. بنابراین عمده شرکتهای حقوقی به وظیفه خود عمل کردند البته از بین اشخاص حقوقی و حتی اشخاص حقیقی عدهای هم بودند که به وظیفه خود عمل نکردند و حتی در مواردی با رفتار خود باعث اخلال در بازار شدند که با آنها نیز برخورد میشود.
دهقان دهنوی این را هم گفت: البته طبق مقررات هرکس اختیار اموال خود را دارد و هرجا خواست میتواند بخرد یا بفروشد، اما بعضی از روابط ایجاب میکند که مسئولیتپذیری باشد و ما ترغیب میکنیم که شرکتهای حقوقی به سمت انجام مسئولیتهای حرفهای خود سوق داده شوند و نقش خود را به خوبی ایفا کنند. در اشخاص حقیقی هم وقتی ورود عمومی مردم به بازار سرمایه صورت میگیرد ما باید میزبان خوبی باشیم اگر کاستیهایی در سال گذشته بود سعی میکنیم در سال 1400 میزبان خوبی برای سرمایهگذاران حقیقی باشیم.
وی این را هم گفت: برخی از حقیقیها هم رفتار خوبی نداشتند با آنها هم برخورد صورت میگیرد البته فرایند برخورد حقوقی طولانیمدت است و در قوانین هم کاستیهایی وجود دارد بنابراین نظارتها در حال انجام است علیه برخی افراد اعلام جرم میشود و اداره دیدهبان بازار مرتب از گزارشهای مردمی استفاده میکند و بهترین ناظر خود مردم و سهامداران هستند. به عنوان مثال در یک گزارشی عنوان شده بود حدود 2 هزار میلیارد تومان از منافع سرمایهگذاران در معرض آسیب قرار دارد که با دریافت این گزارش و اقدامات پیشگیرانه از این آسیب جلوگیری شد.
وی در مورد لطمه اعتماد سرمایهگذاران به بازار سرمایه اظهار داشت: نمیتوانیم بگوییم اعتماد مردم به بازار صفر یا 100 درصد است البته بخشی از اعتماد مردم به بازار سرمایه دچار آسیب شده که باید آن را تقویت کنیم. تنها با صحبت کردن هم نمیتوان با احیای اعتماد مردم پرداخت اما اگر عمل باشد اعتماد مردم برمیگردد و باید جریان اطلاعات شفاف در بازار سرمایه را تقویت کنیم، نظارتها را هم باید بیشتر کنیم.
به گفته رئیس سازمان بورس، بازار سرمایه بزرگ شده و حجم عملیات چند ده برابر شده بنابراین نظارتهای معمولی پاسخگو نیست هم باید نظارتها را اتوماتیک کنیم و هم از فناوری اطلاعات استفاده کنیم در جاهایی سیستم پیشگیری راهاندازی کنیم. برخی از فعالان بازار سرمایه بیاعتماد به بازار را از سخنان برخی مقامات دولتی میدانند که به نظر من دولت دو نقش دارد یکی دولت به عنوان حاکمیت که متولی توسعه اقتصاد کشور است و دیگری دستگاههای دولتی مانند وزارت نفت، صنعت و معدن، نیرو و دستگاههای اجرایی که یا شرکتهایی را وارد بازار سرمایه کردند و یا اینکه برای شرکتهای حاضر در بازار سرمایه تنظیمگری انجام میدهند باید این اصول شفاف باشد.
دهقان دهنوی همچنین در مورد اثر متغیرهای اقتصادی بر بازار سرمایه گفت: چشماندازهای بازار تغییر میکند و بازار بورس تحت تأثیر متغیرها قرار میگیرد و حساسیت بالایی دارد.
وی افزود: برخی از اشکالات ساختاری مانند قیمت ارز باعث انحراف منابع از شرکتهای تولیدی به بازارهای دیگر شدهاند و حتی برخی اظهارنظرها در مورد بازار سرمایه اثر میگذارد که باید مقامات بسیار دقت کنند تا تأثیرپذیری منفی بر بازار نداشته باشد و دسته سوم هم عوامل داخل بازار سرمایه هستند که وظیفه ما است شفافیت اطلاعات و نظارت را بیشتر کنیم و با تخلفها برخورد صورت گیرد.
وی افزود: برخی از صنایع ما گرفتار برخی نهادهای تنظیمگر هستند که برای محصولات آنها قیمت به گونهای تعیین میشود که حتی توان پوشش هزینه مواد اولیه آنها را هم ندارد و این کار بر روی سودآوری شرکتها اثر منفی دارد.
رئیس سازمان بورس گفت: باید بازار سرمایه را از فضایی که هر کس بر آن اثر منفی میگذارد دور کنیم چون بازار سرمایه هیچ واکنشی نسبت به حوادث دارد و حساسیت در این بازار بالا است از طرفی باید به سرمایهداران حقیقی هم بگوییم هیچ واکنشی نداشته باشند بلکه نگاه بلندمدت به بازار سرمایه داشتند که در درازمدت بازدهی این بازار از بازارهای رقیب بیشتر است.
دهقان دهنوی در مورد آزادسازی سهام عدالت و اثر آن در بازار سرمایه عنوان کرد: سهام عدالت یک دارایی بود که به بخشی از مردم تخصیص داده شده بود که تا سال 99 به جز سود سالیانه قابلیت استفاده نداشت، سال گذشته همراه با شیوع کرونا و فشار مضاعف بر معیشت مردم آزاد سازی سهام عدالت هم صورت گرفت و در حالیکه تورم و جهش نرخ ارز فشار مضاعفی روی قشرهای آسیبپذیر وارد کرده بود برخی از دارندگان سهام عدالت سهام ارزشمند خود را میخواستند بفروشند.
وی افزود: توصیه ما این است که مردم حتی الامکان سهام عدالت خود را نگه دارند و از منافع آینده آن استفاده کنند اما وقتی فشار معیشتی وجود دارد بخشی از این سهام را میفروشند.
رئیس سازمان بورس گفت: با آزاد شدن سهام عدالت تعداد قابل توجهی از مردم وارد بورس شدند و تقاضا برای فروش این سهام از عوامل فشار به بازار سرمایه بود که منجر شد از نیمه تابستان بازار رو به ریزش کند. الان البته فروش سهام عدالت را متوقف کردهایم.
دهقان دهنوی خاطرنشان کرد: درصدد طراحی هستیم که هم نقدشوندگی سهام عدالت را بالا ببریم و هم مانع فشار سهام عدالت به بازار سرمایه شویم از جمله اینکه یک پیشنهاد این است که سهام عدالت را داخل صندوقهایی قرار دهیم که بازدهی مناسبی به دارندگان آن داشته باشد و هر وقت خواستند میتوانند دارایی خود را بفروشند به هر حال آزادسازی سهام عدالت پدیده مبارکی است و نباید اجازه دهیم آثار منفی بر بازار داشته باشد.