رییس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: تهویه هوا و تهویه مطبوع به خصوص در فضاهای شلوغ نقش مهمی در کیفیت هوای داخل و کاهش احتمال انتشار ویروس کووید ۱۹ دارد.
عباس شاهسونی درباره اهمیت تهویه هوا در کاهش احتمال انتشار ویروس کرونا افزود: شناسایی راه‌های انتقال ویروس کرونا نقش مهمی در کنترل و مدیریت بیماری کووید ۱۹ دارد. فرضیه‌های اولیه سازمان جهانی بهداشت جهانی بر اساس تجربیات سارس در سال ۲۰۰۲ این بود که ویروس کووید ۱۹ از طریق هوا و قطرات تنفسی، پتانسیل ایجاد بیماری را دارد.
وی ادامه داد: بر اساس شیوه نامه‌های بهداشتی وزارت بهداشت، استراتژی‌هایی که جهت کاهش انتقال ویروس از طریق تماس دست‌ها با محیط و سطوح آلوده به ویروس استفاده می‌شود شامل گندزدایی سطوح با احتمال آلودگی و ضد عفونی کردن و شستن دست‌ها با آب و صابون پس از تماس با هر فرد یا اشیای مشکوک و در صورت در دسترس نبودن آب و صابون، ضد عفونی کردن دست‌ها است.
رییس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت بیان کرد: همچنین راهکارهایی که به منظور قطع زنجیره انتقال و مدیریت بیماری از طریق انتقال با قطرات تنفسی ارائه شده شامل رعایت فاصله اجتماعی و استفاده از ماسک است.
انتقال کرونا از طریق آلاینده‌های هوا
شاهسونی اظهار کرد: بر اساس آخرین اطلاعات و با توجه به شواهد موجود و نتایج مطالعات مشاهده‌ای، مدل سازی و شبیه سازی‌های انجام شده در زمینه نحوه انتشار ویروس کووید۱۹ گزارش شده که ویروس کووید۱۹ علاوه بر تماس با سطوح آلوده و قطرات تنفسی می‌تواند از طریق آلاینده‌های هوا از قبیل آئروسل‌ها که به شکل هوابرد هستند نیز انتقال یابد.
وی افزود: قطرات تنفسی دارای قطر بالاتر از پنج میکرون هستند که در فاصله دو متر ته نشین می‌شوند که با رعایت فاصله می‌توان از شدت مواجهه کم کرد. از طرف دیگر جریان هوا می‌تواند قطرات را جابه‌جا کند که رعایت فاصله، پیشگیری کامل از انتقال بیماری را تامین نمی‌کند و توصیه می‌شود از ماسک نیز استفاده شود.
رییس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت گفت: در مورد انتقال ویروس توسط آئروسل این نکته مهم است که قطر آئروسل‌های محتوی ویروس کمتر از پنج میکرون هستند که می‌توانند به صورت هوابرد در فضا معلق و پراکنده شوند. یافته‌های مطالعات نشان می‌دهد که برای کاهش خطر انتقال ویروس کرونا علاوه بر استراتژی‌های فوق، نیاز به تهویه مناسب است.
توصیه‌هایی برای تهویه در منازل و واحدهای مسکونی
شاهسونی اظهار کرد: نکته مهم این است که خانه امن‌ترین مکان است. صرف نظر از نوع خانه‌ای که در آن زندگی می‌کنیم، باید تا آنجا که ممکن است در آنجا بمانیم تا شیوع بیماری کووید۱۹ را کاهش دهیم. تا زمانی که یکی از اعضای خانه آلوده نشود، خانه‌ها به طور کلی امن‌ترین محیط زندگی ما هستند. از طرفی تماس با دنیای خارج اجتناب ناپذیر است و احتمال وجود منبع عفونت در خانه یا ورود آن به خانه وجود دارد. ولی اقدامات احتیاطی منطقی در خانه افراد باید انجام شود تا در حین شیوع بیماری تا حد امکان ایمن باشد.
وی ادامه داد: بر اساس توصیه‌ها تا حد ممکن تماس افراد باید به حداقل برسد. باید ترجیحا تهویه طبیعی با استفاده از پنجره‌ها و درها فراهم شود. نرخ تهویه بستگی به مساحت منزل و فضای بسته، تعداد افراد ساکن، تعداد پنجره‌ها و درها دارد. باید به شکلی برنامه ریزی شود که به ازای هر نفر در منزل و فضاهای بسته حداقل ۷ الی ۱۰ لیتر در ثانیه هوا تامین شود.
رییس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت گفت: همچنین باید هوای منزل و فضاهای بسته ۲.۵ الی ۶ بار در ساعت تعویض شود. در صورتی که هوای فضای بسته چهار بار در ساعت تعویض شود پس از مدت زمان ۳۷ دقیقه، ۹۰ درصد از هوای آلوده از فضای بسته خارج می‌شود.
وی افزود: بهترین حالت تهویه طبیعی زمانی فراهم می‌شود که پنجره‌های مقابل هم در ساختمان باز شوند. در صورت باز بودن پنجره‌های مقابل هم در ساختمان، ظرف مدت پنج دقیقه، ۹۰ درصد آلودگی کاهش می‌یابد.
نگهداری از سیستم تهویه مطبوع مطابق دستورالعمل
شاهسونی اظهار کرد: برای حفظ شرایط آسایش حرارتی معمول و قابل قبول، سیستم‌های تهویه مطبوع باید فعال و مطابق با دستورالعمل‌های آن نگهداری شوند که به طور معمول در محدوده ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی ۴۰ تا ۶۰ درصد است. سیستم‌های تهویه مکانیکی منزل جهت تامین حداقل میزان جریان هوای مورد نظر، باید همواره روشن باشند.
وی افزود: فن‌های مکشی در سرویس‌های بهداشتی و توالت باید در هر وضعیت ممکن استفاده شوند. باید به طور مداوم فعال و درب توالت‌ها بسته باشند. در صورتی که شرایط آب و هوایی اجازه دهد می‌توان از سیستم‌های سرمایش تابستانی یا کولر جهت تهویه هوا در منازل استفاده کرد. اگر سیستم‌های تهویه مکانیکی در منزل وجود نداشته باشد، باز کردن چند پنجره و دریچه قابل قبول است.
رییس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت بیان کرد: در صورت وجود دستگاه‌های تصفیه کننده هوای مجزا و مجهز به فیلتر ذرات باید به طور مداوم فعال باشند. در صورت تعداد ناکافی، باید در محلی که بیشتر افراد خانوار وقت خود را می‌گذرانند، قرار گیرند. در صورت خرید دستگاه‌های تهویه جدید، سیستم‌های با فیلترهای با بازده بالا مانند MERV۱۴ یا بالاتر انتخاب شوند.
وی ادامه داد: جهت اثر افزایشی هر یک از این موارد، ممکن است از افزایش حرکت هوا در داخل اتاق مانند پنکه سقفی استفاده شود.
توصیه‌هایی برای منازل دارای سیستم تهویه مطبوع
شاهسونی گفت: بعضی از منازل دارای سیستم‌های تهویه مطبوع با هوای اجباری هستند که هوا را در خانه از طریق کانال دوباره وارد گردش می‌کنند. اغلب دستگاه‌های کنترل هوا دارای قابلیت تعبیه و تعویض فیلتر هستند. در صورت امکان چنین فیلترهایی باید به فیلترهای با راندمان بالا مانند MERV۱۴ یا بالاتر مجهز شوند. هنگام تعویض فیلترها که ممکن است حاوی ذرات مملو از ویروس باشند، استفاده از تجهیزات حفاظت فردی توصیه می‌شود.
وی ادامه داد: سیستم‌های تهویه مطبوع باید تا حد ممکن به طور مداوم مانند استفاده از ترموستات‌های هوشمند فعال باشند. همچنین از اشعه ماورا بنفش میکروب کش بر اساس دستورالعمل‌های سازنده و با تاکید بر رعایت اصول ایمنی و حفاظتی استفاده از آنها، می‌توان استفاده کرد.
توصیه‌هایی برای آپارتمان‌ها
رییس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت بیان کرد: در ساختمان‌هایی که چندین واحد مسکونی وجود دارند و فردی در ساختمان مبتلا باشد باید مراقبت بیشتری جهت کاهش خطر سرایت آلودگی از یک واحد به واحد دیگر انجام شود.
وی افزود: همیشه مقداری آب در سیفون‌های لوله کشی وجود داشته باشد. سیفون‌ها در همه زهکشی‌های لوله کشی نباید خشک شوند. ساده‌ترین اقدام این است که از هر سینک ظرف‌شویی، دوش، وان و آب‌گیری کف حداقل یک بار در روز استفاده شود. ۳۰ ثانیه جریان کافی است. همچنین توصیه می‌شود که واحد مسکونی را نسبت به هر فضای مشترک مجاور، مانند یک راهرو تحت فشار مثبت نگه دارید. پنجره‌های باز را به حداقل برسانید، مگر اینکه جهت رعایت حداقل شرایط تهویه یا حفظ سطح قابل قبول درجه حرارت و رطوبت داخلی ضروری باشد. هر روزنه‌ای که ممکن است باعث جریان هوا به محل سکونت شود باید با درزگیر، کف، پلاستیک یا مواد مشابه مهر و موم شود.
توصیه‌هایی برای ایجاد فضای ایزوله در منزل
شاهسونی گفت: هنگامی که یکی از اعضای خانواده به عنوان فرد آلوده به ویروس شناخته می‌شود، اقدامات احتیاطی بیشتری برای کاهش خطر سایر اعضای خانواده لازم است. یک جنبه اصلی استفاده از یک اتاق جداگانه به عنوان فضای ایزوله است. اقدامات اضافی نیز باید هنگام ایجاد چنین فضای ایزوله در نظر گرفته شود. از یک اتاق جداگانه به عنوان فضای ایزوله برای افراد آلوده به ویروس در نظر گرفته شود. ترجیحا فضای ایزوله در فصل گرم در یک طبقه بالای منزل و در فصل سرد در یک طبقه پایین منزل باشد.
وی ادامه داد: در صورت امکان، فضای ایزوله باید امکانات دستشویی مخصوص به خود را داشته باشد. فضای ایزوله نباید در فضایی باشد که صرفا برگشت یک سیستم هوای اجباری را داشته باشد. برای فضای ایزوله یک سیستم تهویه مطبوع جداگانه توصیه می‌شود. در صورت لزوم از بخاری‌های قابل حمل یا کولرهای گازی استفاده شود. اگر سیستم‌های هوای اجباری مثل فن‌های دمشی و پنکه وجود داشته باشند که هوا را بین ساکنان منزل و فضای ایزوله جابه‌جا می‌کنند، باید همه سیستم‌های تعدیل گرما مهر و موم شوند، مگر اینکه تامین تهویه یا حفظ شرایط آسایش حرارتی به روش دیگری امکان پذیر نباشد.
رییس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت اظهار کرد: با وجود در قابل بسته شدن، باید موانع هوایی مانند ورق‌های پلاستیکی، نوارها یا مواد مشابه بین فضای ایزوله و فضای مشترک نصب شوند. هر روزنه و دریچه‌ای که فضای ایزوله را به بقیه خانه متصل می‌کند باید مهر و موم شود. در فضای ایزوله باید تهویه مکشی جداگانه‌ای فراهم شود. اگر این فضا شامل یک سرویس بهداشتی خصوصی با فن خروجی باشد، این فن باید به طور مداوم با سرعت بالا کار کند.
شاهسونی گفت: در شرایط نگهداری فرد آلوده به ویروس کرونا در اتاق ایزوله، استفاده از پنجره در هر نقطه از خانه باید به حداقل برسد. فن‌های خارج کننده هوا در قسمت اصلی خانه فقط در صورت نیاز باید کار کنند، مگر اینکه برای تامین حداقل نرخ تهویه مورد نیاز لازم باشند.
ایرنا
