با وجود چالشهایی كه بر سر انجام جراحیهای زیبایی در دوران كرونا، بهویژه پس از موج اول بیماری در اسفند و فروردین گذشته بهوجود آمد، پس از ممنوعیت چند ماهه برای اغلب جراحیها و بهویژه جراحیهای زیبایی، اكنون شاهدیم انجام این نوع جراحیها تا حدودی از سر گرفته شده است.
اما با اوج گیری دوباره كووید-19 و افزایش آمار مبتلایان و فوتیهای كرونا در كشورمان خبرها حكایت از ممنوعیت انجام جراحیهای زیبایی داشت. اینكه با وجود این ممنوعیت چرا همچنان شاهد تبلیغات در فضای مجازی برای جذب متقاضیان این نوع اعمال جراحی هستیم، همچنان سوالی بیپاسخ بود تا اینكه هفته گذشته رئیس انجمن جراحان پلاستیك و زیبایی ایران اعلام كرد:
«در حال حاضر عملهای جراحی كه جنبه درمانی و زیبایی مشترك داشته یا اعمال جراحی كه جنبه درمانی و بازسازی داشته باشند، انجام میگیرد. اعضای انجمن جراحان پلاستیك عملهای زیبایی كه صرفا هدف زیبایی دارد را انجام نمیدهند و زمانی را به صورت وقتدهی به بیمار در آینده به امید بهبود وضعیت آمار مبتلایان كرونا اعلام میكنند.»در این رابطه با دكتر حامد باطنی، فوقتخصص جراحی پلاستیك و رئیس انجمن جراحان پلاستیك و زیبایی ایران گفتوگو میكنیم تا به پاسخ پرسشهایمان در ارتباط با اعمال جراحی غیرضروری زیبایی در دوران كرونا برسیم.
چرا انجام جراحیهای زیبایی در دوره شیوع كرونا ممنوع شد؟
جراحیهای زیبایی در دوران كرونا در جریان دو موج شیوع كه این بیماری داشت بهصورت دورهای محدود شد و بعد با رعایت شرایط و دستورالعملها و آییننامههای مرتبط بهصورت حسابشده مجاز شد.
انجام این جراحیها در دوران شیوع كرونا مانند اكثر جراحیهای غیرضروری مورد برخورد قرار گرفت. به این معنی كه خطر ابتلا طی جراحی زیبایی بیشتر از سایر جراحیها نیست. ولی بهدلیل حفظ سلامت بیماران و كادر درمان و حفظ توان ارائه خدمات در مراكز درمانی و جراحی، معاونت درمان وزارت بهداشت دستورالعملهایی را ابلاغ كردند كه مراكز جراحی بر اساس آنها عمل كردند.
آیا تردیدی از بابت اینكه انجام این نوع جراحیها خطر ابتلا به كرونا را افزایش میدهد، وجود ندارد؟
تمام جراحان فوقتخصص پلاستیك، دستورالعملهای وزارت بهداشت را بهصورت دقیق و قطعی مورد اجرا قرار دادند و بهدقت متوجه وضعیت سلامت بیماران، پزشكان و كادر درمان بودند. بنابراین خوشبختانه در جریان شیوع بیماری كرونا موردی از تفاوت نرخ ابتلا بین گروههای جراحی زیبایی با سایر گروههای اجتماعی مشاهده نشد.
جراحیهای زیبایی بهطور كلی اعمال كمخطر و كمعارضهای هستند. به شرط آنكه از سوی جراح آموزشدیده و متبحر در یك مركز درمانی مناسب انجام بگیرد.
منظور از پروتكلهای بهداشتی مرتبط با جراحی زیبایی چیست؟
منظور از پروتكلهای بهداشتی كه از سوی وزارت بهداشت و نیز انجمن جراحان پلاستیك و زیبایی ایران تهیه و ابلاغ شد، رعایت نكات و مواردی بود كه سبب كاهش احتمال انتقال بیماری در بین بیماران و گروههای درمانگر میشود.
مثلا پیشگیری از ازدحام و تماس بیماران با یكدیگر یا انجام تستهای تشخیص مرتبط یا بهكارگیری روشهای مراقبتی كه مانع انتشار ریز قطرات از سطوح مخاطی بیماران میشود و موارد متعدد دیگر در این دستورالعملها گنجانده شدند.
آیا جراحی بینی از بقیه جراحیهای زیبایی از حیث خطر آلودگی به كرونا خطرناكتراست؟
جراحیهای زیبایی بهطور كلی در نقاط مختلف بدن قابل انجام هستند. هیچ یك از این جراحیها خطر یا عارضه غیر قابل پیشبینی برای بیمار ایجاد نمیكنند. بدیهی است انجام اعمالی كه با مخاط تنفسی مانند بینی سروكار دارد، حساسیت و دقت بیشتری در مقایسه با جراحیهای زیبایی بدن یا نقاط غیرمخاطی خواهد داشت.
بیمارانی كه تحت عمل جراحی زیبایی بینی قرار میگیرند در مقایسه با سایر جراحیهای زیبایی نیاز به دقت ویژه در دوره قبل و پس از عمل دارند. با توجه به این كه این بیماری مستقیما با مخاط تنفسی سرو كار دارد، تستها و بررسیها و پرسش و پاسخهای قبل از عمل باید جدی گرفته شده و موارد مشكوك كنار گذاشته شوند.توصیه میشود در دوران كرونا جراحیهای گسترده یا همراهكردن چند عمل جراحی با همدیگر انجام نگیرد. بهتر است برنامهریزی برای عمل و وقتدهی به بیماران و مراقبتها حین و پس از جراحی همگی با در نظر گرفتن نكات گفتهشده باشد.
بعد از جراحی بینی آیا ماسك زدن مشكلی برای تنفس بیمار ایجاد میكند؟
در دوره بعد از عمل جراحی، دستورالعملهای ویژه جراحان پلاستیك به بیماران عملشده ارائه میشود. از جمله این كه ماسك زدن پس از عمل مشكلی برای تنفس بیمار ایجاد نمیكند. ولی روش استفاده از ماسك و جزئیات آن از سوی جراح به بیمار آموزش داده خواهد شد.
چه مراقبتهایی پس از جراحی بینی در شرایط كنونی باید از سوی بیمار برای مراقبت از كرونا صورت بگیرد؟
مراقبتهای پس از جراحی بینی برحسب تكنیك جراحی و گستردگی عمل و نوع مداخله ممكن است متفاوت باشد.پس بیماران باید بهطور دقیق آموزشهای جراح معالج را در نظر داشته باشند. مهمترین نكته در انجام جراحی زیبایی در این دوره رعایت دستورالعملهای علمی و فنی است.
متاسفانه شنیدهشده بیمارانی از سوی افراد غیرحرفهای كه برخی از آنها حتی پزشك نبودهاند، مورد عملهای جراحی مثل تخلیه چربی از بدن یا اعمال جراحی بدن و صورت قرار گرفتهاند.این اعمال جراحی را چنانچه افراد كارآزموده و مجاز انجام دهند خطر جدی بههمراه نخواهد داشت.
بیماران هنگام انتخاب پزشك بهجای اتكا به اطلاعات نادرست صفحات مجازی و تبلیغات غیراصولی، به وبگاههای معتبر و قانونی سازمان نظام پزشكی ایران، وبگاه انجمن جراحان پلاستیك و زیبایی ایران یا وبگاه رسمی وزارت بهداشت اعتماد كنند. متاسفانه اكنون تعداد زیادی از صفحات اینستاگرام در ارتباط با جراحی زیبایی متعلق به پزشكان متخصص زیبایی نیست و انجام جراحی زیبایی از طریق این صفحات با عوارض جبرانناپذیری همراه خواهد بود.
چه كسانی در زمان شیوع كرونا نباید هرگز جراحی زیبایی انجام دهند؟
برخی افراد هستند كه از انجام جراحی زیبایی نفعی نمیبرند. این موضوع مرتبط با كرونا نیست، بلكه در شرایط پیش از بیماری كووید-19 هم بیماران زیادی از سوی جراحان پلاستیك ویزیت و از انجام عمل جراحی منع میشدند. مثلا كسانی كه توقعات یا تصورات نادرست در مورد اعمال جراحی زیبایی و نتیجه آن داشته باشند غالبا از عمل جراحی نفعی نمیبرند. افرادی كه مشكلات جسمانی شدید از قبیل بیماریهای سیستمیك یا وزنهای نامناسب بسیار بالا یا پایین یا بیماریهای قلبی-عروقی و تنفسی داشته باشند نباید مورد عمل قرار بگیرند.
در دوره گسترش بیماری كووید-19 مواردی بهعنوان ممنوعیت اعمال جراحی در نظر گرفته شد. مثلا كسانی كه مبتلا به كووید-19 یا مشكوك به این بیماری هستند. یا در زمان نزدیك، تماس قطعی با بیمار مبتلا داشتهاند یا بدون علائم بالینی تستهای آزمایشگاهی مثبت دارند نباید تحت اعمال جراحی قرار بگیرند.در سایر موارد جراحان فوق تخصص پلاستیك و زیبایی، بیماران را با گرفتن شرح حال دقیق و در صورت لزوم انجام آزمایشهای پیسیآر و تستهای آنتیبادی در خون و انجام سیتیاسكن ریه و بهرهگیری از مشاورههای تخصصی عفونی مورد ارزیابی قرار میدهند. اگر بیمار شرایط مناسب برای عمل داشته باشد، برنامهریزی مرتبط صورت خواهد گرفت.
روزنامه جام جم