محققان دریافتهاند که یک ترکیب طبیعی در مغز انسان که به "ماریجوانای بدن" مشهور است، به کنار آمدن با خاطرات دردناک و فراموش کردن آنها کمک میکند.
محققان میگویند ترکیب درونی "آناندامید"(anandamide) که اغلب از آن به عنوان ماریجوانای بدن یاد میشود، در پاک کردن خاطرات یک واقعه دردناک نقش دارد.
به گزارش مدیکال اکسپرس،این موضوع توسط یک گروه بینالمللی از محققان به رهبری "ماریو ون در استلت"، شیمیدان دانشگاه "لیدن"(Laiden) کشف شد و نتایج آن که ممکن است یک نقطه شروع برای درمان اختلالات اضطرابی مانند PTSD باشد، در مجله Nature Chemical Biology منتشر شده است.
ماریجوانا در مغز شما
هنگامی که کسی ماریجوانا مصرف میکند، ماده فعال THC باعث میشود احساس آرامش کند. اما عوارض جانبی آن مانند افزایش اشتها و از دست دادن حافظه نیز وجود دارد. اما در مورد ماریجوانای طبیعی بدن چطور؟ آیا آن هم چنین تأثیری دارد؟
"ماریو ون در استلت" میگوید: از پنج سال پیش شروع به فکر کردن به این موضوع کرده است و تصمیم گرفته برای یافتن پاسخ این سوالات تحقیق کند. اکنون در سال ۲۰۲۰، او و تیمش اولین کسانی در جهان هستند که مانع از تولید آناندامید در مغز میشوند، بنابراین ماهیت واقعی آن را آشکار کردند. محققان میگویند این ماده طبیعی به ما کمک میکند تا خاطرات دردناک را فراموش کرده و استرسمان کاهش یابد.
این تحقیقات از سال ۲۰۱۵ آغاز شد که "الیوت مک" یکی از محققان این مطالعه توانست پروتئین "NAPE-PLD" را جدا کند. این پروتئین مسئول تولید آناندامید در مغز است. قدم بعدی یافتن ترکیبی بود که باعث جلوگیری از کار این پروتئین شود. ایده این بود که جلوگیری از تولید آناندامید به آنها امکان میدهد تا نقش بیولوژیکی آن را بررسی کنند.
دو سال کار آزمایشگاهی
در پایان کار، یک مولکول امیدوار کننده برای جلوگیری از تولید آناندامید یافت شد. "استلت" میگوید: اما این مولکول هنوز آماده نشده بود. بنابراین "الیوت" تصمیم گرفت روی آن کار کند. وی مولکول را بهینه کرد و در نهایت موفق به یافتن نوعی شد که عملکرد آناندامید را در بدن نشان میداد.
"استلت" افزود: ما سپس با شرکت دارویی "Roche" شروع به کار کردیم تا بدانیم که آیا مولکول بهینه شده ما به مغز رسیده است یا نه. ما آن را "LEI-۴۰۱" نام نهادیم و سپس شرکت دارویی نیز تأیید کرد که "LEI-۴۰۱" به مغز میرسد. در مرحله بعد، ما و محققان موسسه ملی بهداشت آمریکا (NIH) بررسی کردیم که آیا ماده ما واقعاً در مغز مؤثر است و معلوم شد که اینگونه است.
آزمون رفتاری
بعد از گذشت سه سال، سرانجام راهی برای پاسخ به سؤال اصلی "استلت" باز شده بود که نقش فیزیولوژیکی آناندامید چیست؟ این بار "استلت" از شرکای کانادایی و آمریکایی خواست تا در مورد اثرات فیزیولوژیکی کاهش سطح آناندامید در مغز تحقیق کنند.
وی گفت: در مدلهای حیوانی، ورود "LEI-۴۰۱" و توقف تولید آناندامید نشان داد که خاطرات دردناک دیگر پاک نمیشوند. علاوه بر این، سطح کورتیکواستروئید بالا رفته و یک ناحیه مغز که وظیفه هماهنگی پاسخ به استرس را بر عهده دارد، فعال شد. از این رو میتوان استنباط کرد که آناندامید در کاهش اضطراب و استرس نقش دارد.
مسیری جدید
تحقیقات "استلت" راهی به سوی توسعه روشهای جدید برای درمان اختلالات اضطرابی مانند PTSD باز میکند. وی میگوید: این یک نقطه شروع برای توسعه داروهای جدید است. همانطور که اکنون نشان دادهایم که آناندامید مسئول فراموش کردن اضطراب است، شرکتهای داروسازی میتوانند بر روی یک هدف جدید متمرکز شوند و به دنبال مولکولهایی باشند که تولید آناندامید را تحریک کند یا به دنبال مولکولهایی باشند که تجزیه آناندامید را کاهش دهد.
اندوکانابینوئیدها
ماده فعال موجود در ماریجوانا، "THC" است که از دهه ۱۹۶۰ شناخته شده است. در سال ۱۹۹۰ پروتئینی کشف شد که در تأثیرات روانگردان THC نقش دارد. بعدها معلوم شد که این پروتئینها به طور اتفاقی در بدن وجود ندارند. بدن موادی را تولید میکند که به مواد موجود در ماریجوانا شباهت دارد و "اندوکانابینوئید" نام دارد.
در سال ۱۹۹۲، آناندامید به عنوان اولین اندوکانابینوئید معرفی شد.
اندوکانابینوئیدها در طیف وسیعی از فرآیندهای مختلف از حس درد تا اشتها، حافظه، فشار خون و حرکات نقش دارند. در حال حاضر دو اندوکانابینوئید به نام آناندامید - و ۲-AG شناخته شدهاند.